Avrasya Araştırma Enstitüsü, Orta Asya ülkelerine "iş birliği" önerdi

NUR Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Avrasya Araştırma Enstitüsü (AAE) Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde iş ortamıyla ilgili raporunda, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Türkmenistan arasında Ortak Ticari İşbirliği Programının (OTİP) oluşturulmasını önerdi.

AAE, "Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde İş Ortamı ve KOBİ Destek Programları: KOBİ'lerin ve Karşılıklı Ticaretin Geliştirilmesine Yönelik Bir Araştırma" başlıklı rapor yayınladı.

Raporda, Türkiye'nin Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Türkmenistan'a ihracatının 1998'de 1996 yılına göre 4 ile 8 kat arttığı ifade edilerek, "Bununla birlikte Türkiye'nin toplam ihracatı içerisinde Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine yapılan ihracatın payının 2018 yılında 1996'ya kıyasla Kırgızistan hariç azalma olduğu görülmektedir." denildi.

Girişimcilik ekosistemi iyileştikçe karşılıklı ticaretin artacağı belirtilen raporda, coğrafi ve psikolojik olarak birbirine yakın bu ülkeler arasında KOBİ'lere ortak destek yaklaşımıyla karşılıklı ticaretin ve ortak tecrübenin geliştirilebileceği kaydedildi.

Raporda, söz konusu beş ülke arasında Ortak Ticari İşbirliği Programı (OTİP) oluşturulması önerilerek, "OTİP kapsamında karşılıklı ticaretin geliştirilmesine yönelik farklı programlar yürütülebilecektir." ifadesine yer verildi.

Raporda ayrıca, OTİP'e katılan ülke işletmelerinin diğer OTİP ülkesine ihracat yapması durumunda ihracatı yapacak işletmenin, ülkesi ve hedef ülke tarafından düşük faiz kredilerle desteklenmesi, karşılıklı ticaretin yerel para biriminden yapılmasının özendirilebileceği ifade edildi.

Üniversite öğrencilerindeki farkındalığı artırmak ve üniversite sanayi işbirliğini geliştirebilmek adına, OTİP üyesi ülkelerdeki işletme ve uluslararası ticaret bölümlerinde OTİP üyesi ülkelere ilişkin detaylı ve uygulamaya dönük bilgiler verilerek psikolojik yakınlık sağlanabileceği kaydedilen raporda, şöyle devam edildi:

" Avrupa Birliği'nin (AB) girişimci adaylarına yönelik düzenlediği kendi işini kurma aşamasında olan girişimci adayının ilgili sektörde faaliyet gösteren AB'deki bir işletmeyle eşleştirilerek ve burs sağlanarak uygulamalı girişimcilik stajı yapmasına imkan veren Genç Girişimciler İçin Erasmus programı benzeri bir yapının kurulması ile ülkeler arası tecrübe aktarım ve stratejik iş birlikleri söz konusu olabilecektir."

Raporda, önerilen programa göre, Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinden birinde, söz gelimi hazır giyim sektöründe kendi işini kurmak isteyen bir girişimcinin hazırladığı iş planı doğrultusunda, Türkiye'de hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren bir işletmeyi derinlemesine inceleme olanağı bulacağı, böylece, sektörü ve işletme operasyonlarını daha yakından öğrenecek ve ülkesine döndüğünde staj yaptığı ülkedeki işletmenin de stratejik ortağı olacağı ifade edildi.