Bülent Arınç: Yeni Anayasaya İhtiyacımız Var

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç:

*"Darbenin mahsulü olan anayasanın bugün yürürlükte olması aslında çok düşündürücü, biraz da üzüntü ve utanç vericidir. Yani onlarca sebep var ki, yeni bir anayasaya, artık parlamentonun yapacağı bir anayasaya ihtiyacımız var"

*"50 yıllık siyasi tarihimiz iki tane darbe anayasasıyla günümüze geldi. Artık bundan kurtulmamız lazım"

Haber: Serpil KIRKESER İSTANBUL DHA

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Aydın Üniversitesi'nde 'Demokratikleşme Süreci ve Yeni Anayasa konulu konferansa konuşmacı olarak katıldı. Arınç konferansta yaptığı yaklaşık bir saatlik konuşmasında "Anayasa hepimizin anayasası, en temel belge. Yani beğensek de beğenmesek de böyle. Ama bugün artık bu anayasayı yeniden, yeni baştan daha demokratik, daha özgürlükçü, daha çağdaş, birey odaklı, neresinden bakarsanız bakın 1960 ve 1980 darbeleriden sonra yapılmış hazırlanmış ve kabul edilmiş bir anayasayı reddediyoruz. ve yeni bir anayasayı TBMM'nin yapmasını arzu ediyoruz. Bu konuda geçmişten bu yana çok çabalar oldu. Ama neticeye ulaşamadı. Bugün daha ciddi bir talep var. Bu konuda daha istekli bir çalışma var" dedi. Yeni yasama döneminin 1 Ekim'de başladığını hatırlatan Arınç, 1 Ekim'den sonra Anayasa Uzlaşma Komisyonu adıyla bir komisyonun, Meclis'te grubu bulunan dört partiden üçer üye alınarak oluşturulduğunu, komisyonun başında Meclis Başkanı Çiçek'in bulunduğunu belirterek, komisyonun kendi çalışma usulleri olduğunu belirtti. Bu konuda 3 tane alt komisyonunun bulunduğunu ve bunların da çalıştığını anlatan Arınç, Meclis Başkanı Çiçek'in Nisan sonu itibarıyla bugüne kadarki bilgi toplama, görüş toplama ve fikir alma çalışmalarının biteceğini, Mayıs ayından itibaren de anayasa yazım çalışmalarına başlanacağını kendisine söylediğini anlattı. Arınç, bu yıl sonuna kadar da yeni anayasanın kabul edilme imkanı olabileceğini söylediğini anımsatarak, "Bizler de aynı düşüncedeyiz. Meclis'teki temsil oranları, temsil edilen tüm siyasi partilerin yüzde 80'inin üzerindedir. Eğer bir anayasa yazımında ve uzlaşmasında başarı sağlarlarsa, yıllardan beri beklediğimiz ama bir türlü göremediğimiz bir hayali gerçekleştirmiş olacağız" diye konuştu.

"4 NİSAN'DA ÖNEMLİ BİR YARGI SÜRECİ BAŞLADI"

Bülent Arınç, 4 Nisan'da Türkiye'de önemli bir yargı süreci başladığını belirterek, " 12 Eylül askeri darbesini yapan Milli Güvenlik Konseyi'nin 5 üyesinden hayatta bulunan 2 üyesi olan Evren ve Şahinkaya hakkında, "Anayasal düzeni zorla değiştirmek, değiştirmeye teşebbüs etmek" iddiasıyla açılan davanın yargılaması başladı. Davanın ilk duruşmasını yapıldı ve davaya müdahil olanlar var. Bunu ayrıca takip eden kurumlarda var. Şimdi şunu sormak gerekir: Madem ki 12 Eylül 1980 bir darbe olarak nitelendirildi ve bu darbenin sorumlularından, kısmen sorumlularından, şüphesiz illiyet bağı itibariyle nereye kadar gideceği belli olmayan bir süreci sadece Milli Güvenlik Konseyi'yle sınırlamak doğru olabilir, tartışabilir . Ancak bu iki kişinin yargılaması başladı" dedi. Arınç darbenin suç sayıldığını, darbeyi yapanların yargılandığını belirterek, "Darbenin mahsulü olan anayasanın bugün yürürlükte olması aslında çok düşündürücü, biraz da üzüntü ve utanç vericidir. Yani onlarca sebep var ki, yeni bir anayasaya, artık parlamentonun yapacağı bir anayasaya ihtiyacımız var" diye konuştu.

"İNSAN ODAKLİ ANAYASAYA İHTİYAÇ VAR"

23 Nisan 1920'de TBMM'nin Ankara'da Atatürk, silah arkadaşları ve Anadolu'dan seçilen temsilcilerin marifetiyle ilk toplantısını yaptığını hatırlatan Arınç, o zaman milli mücadelenin, bağımsızlık mücadelesinin devam ettiğini, meclisi açmanın çok önemli olduğunun altını çizdi. Arınç birinci Meclis'in, kendi içerisinde az maddeli 1921 Anayasası'nı yaptığını, daha sonra 1924 Anayasası'nın yapıldığını anlattı. Arınç, 1960 askeri darbesinin, 1924 Anayasası'nı yürürlükten kaldırdığını, 20 yıl müddetle bu Anayasa'nın devam ettiğini belirterek, "Ta ki, 1980 askeri darbesine kadar. O zaman da Milli Güvenlik Konseyi, Danışma Meclisi'ni kurdu. Danışma Meclisi, atanmış, seçilmiş, kısmen onların direktifleriyle bugün elimizdeki anayasayı hazırladı. 1921 ve 1924 anayasaları meclis tarafından getirilmiştir ama 1960 ve 1980'den sonraki anayasalar, darbeyi yapanların talimatı, direktifleriyle hazırlanmıştır. 1960'tan bu yana kabul edersek, 50 yıllık siyasi tarihimiz iki tane darbe anayasasıyla günümüze geldi. Artık bundan kurtulmamız lazım. Çünkü Türkiye ilerliyor, çağdaşlaşıyor, özgürlük, demokrasi alanında, dış politikada, ekonomide fevkalade iyi, olumlu adımlarla hepimiz bugün karşılaşıyoruz. İnsan odaklı, birey odaklı bir anayasaya ihtiyaç var ve bu temel belge, darbeler sonrasındaki iradenin zoruyla kabul edilen değil, halkın kendi iradesiyle hem seçtikleri milletvekillerinin hem de gerekiyorsa referandum yoluyla kabul edeceği bir anayasaya ihtiyaç var. Bu ihtiyaç, pek çok sebeple gerçektir" diye konuştu.

"KAPATMA DAVASI'NDAN PAÇAMIZI ZOR KURTARDIK"

SOMALİLİ ÖĞRENCİ SORU SORDU

Bülent Arınç'ın konuşmasının ardından konferansa katılan öğrenciler Arınç'a soru sordu. Aydın Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğrencisi Somali'li öğrenci Ayşa Ahmet'ın "Yeni anayasada güçler ayrılığı dengesi nasıl düzenlenecek?" şeklindeki sorusuna Arınç, Türkiye'nin Somali'ye yaptığı yardımların devam ettiğini belirterek, " Somali'yi seviyoruz. Somali'den gelen Ayşa Ahmet'i de seviyoruz" dedi.

Arınç, "Yasama, yürütme ve yargının Anayasa'da muhafaza edilip edilmeyeceği konusu da partilerin vereceği karara bağlıdır. Yani hiç bir parti peşinen 'Biz şundan yanayız' ya da 'Biz buna karşıyız' diye söylemiyor. Anayasanın yeninden yazılması sırasında bu konuya dikkat edileceğini ben biliyorum. 4 parti eline kağıt kalem alıp yazacak. Onlar neyi kabul ederse bizde onların mecliste müzakeresini yapacağız" dedi. Bir öğrencinin "Yeni anayasada dokunulmazlıklar ilgili bir değişiklik yapılacak mı?" şeklindeki sorusuna Arınç "Dokunulmazlıklarla konusunda da prensip komisyonun karar vermesidir. Bu konuda da hiçbir partinin kendi görüşünü dayatmayacağını biliyoruz. Ortak nokta neyse onu kabul edeceğiz " diye cevap verdi.

"HİÇ PEŞİN HÜKÜMLÜ DEĞİLİM"

Bir öğrencinin "Yeni anayasa anadilde eğitim getirecek mi?" şeklindeki sorusuna Arınç, "Kürtçe anadilde eğitim konusu farklı bir konudur. Anadilde eğitim anayasal engelle karşı karşıyadır. Anayasada bir engel bundan sonra olmayacaksa bu dilde bir eğitim yapılabilir mi, yapılamaz mı? tartışmasında ben Kürtçe'nin alfabesi olan, grameri olan, şu kadar yüzyıldır konuşulan pek çok kitaplar yazılmış edebiyat örnekleri olan bir dil olduğunu söyledikten sonra Kürtçe ilkokuldan üniversitenin sonuna kadar eğitimi yapılabilecek bir medeniyet dili midir? diye soru sordum. Hüküm ifade eden bir cümle kullanmadım. Soru sordum. Sorumun cevabı da geldi. Pek çok gazetelerde yazan çizen insanlar 'Kürtçe bir medeniyet dilidir' dediler. Tamam, bende kabul ediyorum. Kürtçe bir medeniyet dilidir. Bu ilk sorumun cevabı. Ancak sorumun ikinci cevabını bekliyorum. Bu dille baştan sona eğitim yapmak mümkün müdür? Siz buna 'evet' diyebilirsiniz bende buna 'evet demek için çalışmalarımı tamamlamak üzereyim. Ancak düşünün böyle bir eğitim ancak Kuzey Irak'ta Süleymaniye'de bir yerde var. Dünyanın başka hiçbir yerinde yok. Dolayısıyla böyle bir dil eğitime müsait midir? Yani fiziğiyle, kimyasıyla, astronomisiyle sosyal politikalarıyla herşeyi ifade etmeye yeterli midir? konusunda ben aydınlanmak ve tatmin olmak ihtiyacındayım. Siz bana söylersiniz dersiniz ki 'Bu dilde baştan sona eğitim yapmak mümkündür' okurum, anlarım ve kabul ederim. Hiç peşin hükümlü değilim. Siz de bu konular üzerinde okuyun, çalışın, yol gösterin " diye cevap verdi. Bülent Arınç'a konuşması'nın ardından günün anısına plaket verildi.