''Bursa'nın Yeryüzü Şekli Değişebilir."

12 Kasım Düzce Depremi'nin yıldönümünde bir açıklama yapan Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mustafa Arık, deprem konusunda en riskli illerin başında Bursa'nın geldiğini söyledi ve "Bursa iki fay hattı tehdit ediyor" dedi.

Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mustafa Arık, 17 Ağustos Marmara, 12 Kasım Düzce ve son olarak Van'da meydana gelen depremlerin topraklarının yüzde 93'ü aktif fay hattında bulunan ve nüfusunun yüzde 98'i bu fay hatları üzerinde yaşayan Türkiye'nin; depremle yaşamayı öğrenemediğini söyledi. Bu konuda Japonya örneğini veren Mustafa Arık, "Başta jeoloji mühendisleri olmak üzere tüm mühendis, mimar ve şehir plancılarının deprem riski konusundaki uyarılarını dikkate almayan siyasal iktidarlar, felaketlerden ders çıkartırlar, planlı ve afet güvenliği yüksek yerleşimler için gereksinim duyulan kurumsal hukuksal ve ekonomik önlemleri ivedilikle alırlar beklentilerini de boşa çıkarmaktadırlar. Eğer bu böyle olmasaydı 2007 yılında Deprem Konseyi lağvedilmezdi. Siyasi ve rant amaçlı imar afları doğrudan ve dolaylı olarak sürekli gündemde tutulmazdı. Kaçak ve denetimsiz yapılaşma özendirilmezdi. Bu konuda yerel yönetimler de üzerlerine düşen sorumluluğun bilincinde hareket ederdi" dedi.

BÜYÜK TEHLİKE

Van sallanmaya devam ederken Türkiye'de en yüksek deprem riskini taşıyan illerin başında Bursa'nın geldiğini öne süren Başkan Mustafa Arık, şöyle devam etti:

"17 Ağustos depreminden sonra İstanbul ilinde yıkım yapabilecek büyüklükte sadece Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın olması nedeniyle, Bursa da bu fay hattı ile devamlı gündemde tutulmuştur. Halbuki 1855 yılının Şubat ve Nisan aylarında meydana gelen 7.0 ve 7.3 büyüklüğündeki depremler; doğuda Derekızık- Burhaniye köylerinden başlayıp batıda Uluabat gölüne kadar uzanan 45 km uzunluğundaki fayda yaşanan aktivite sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca Bursa için önemli sayılabilecek fay zonu da yaklaşık 200 km uzunluğa sahip 500 yıldır suskunluğunu koruyan Geyve- İznik fay hattı bulunmaktadır. Bu fay hattının geçiş güzergahı içinde İznik-Gemlik-Mudanya- Bandırma gibi önemli nüfus yoğunluğunun fazla olduğu yerleşim alanları ile Bursa bulunmaktadır.

Bursa fayının 180 ile 260 yılda bir büyük deprem üretme potansiyeli söz konusu olup 1855 yılından bugüne 156 yılın geçtiği göz önüne alındığında yaklaşık 30 yıl sonra Bursa fayı da büyük deprem üretme periyotuna girmiş olacaktır. Tüm bu nedenlerden dolayı Bursa'yı deprem ile ilgili olarak her an bir tehlike beklemektedir. Fakat bu bilinen tehlike gerçeğine karşın belediyelerimiz ve diğer kamu kuruluşlarının depreme karşı hazırlıklı olduklarını söylememiz mümkün değil. Bu faylar kırıldığında Bursa'nın yeryüzü şekli değişebilir ama bu konuda çalışmalar söylemden öteye geçemiyor…"

KOMEDİNİN BÖYLESİ

Yüzlerce insanın yaşamına mal olan Van'daki sarsıntıların ardından Türkiye'de zemin-bina ilişkisinin gündeme getirdiğini anımsatan Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mustafa Arık, şöyle devam etti:

"Van'da meydana gelen depremler gösterdi ki gerek imar planlarının oluşturulması gerekse imar planları doğrultusunda inşaat faaliyetleri öncesi mutlak suretle zemin etüdü gerekli. Ama biliyor musunuz binaların depreme karşı dayanıklılığını denetleyen yapı denetim firmalarında tek bir jeoloji mühendisi bile istihdam edilmemektedir. Ayrıca depremden birinci derecede etkilenmesi söz konusu olan İnegöl, İznik, Mudanya, Karacabey ve Orhangazi ve diğer büyük ilçe belediyelerimizde de zemin, doğal afet ve yerbilimsel diğer konularda yararlanılacak tek bir jeoloji mühendisi bile çalıştırılmıyor. Bunun adı komedidir. Hassasiyetimizin göstergesidir. Zemin etüdü diyenlerin bunun dillerine dolayanların bu gerçeği unutmaması veya farkına varması da gerekiyor."

ARAŞTIRMA ÇAĞRISI

Bursa'da deprem sonrası büyük önem taşıyan boş alanların oluşturulması konusunda yeterli çalışmanın yapılmadığını, aksine kent merkezinde rant amaçlı yapılaşmanın tüm hızıyla sürdüğüne değinen Başkan Mustafa Arık, iki önemli çağrı yaptı. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'nin aktif ve alüvyonal alanda gömülü halde bulunan fayların ortaya çıkarılmasına yönelik çalışmaları sürerken

Karaelmas Üniversitesi tarafından uydudan Demirtaş-Nilüfer yerleşimleri arasında gömülü fay hattı tespit edildiğine dair bir açıklama geldiğini anımsatan Başkan Arık, "Yer bilimcilerin katılmadığı bu uydu araştırması jeolojik ve derin sondaj araştırmalarıyla bilimsel bir kesinlik kazanmalı.

Dolayısıyla konunun uzmanlarınca ciddi bir şekilde araştırılması gerekiyor. Çünkü Demirtaş-Nilüfer hattı hem sanayi tesislerinin hem de nüfus yoğunluğu açısından ciddi bir risk taşıyor. Ayrıca son günlerde Yalova ili Armutlu ilçesi Mecidiye Köyü'nde bir evin bahçesinden buhar çıkışı olmuştur. Bu durum doğal olarak ev sahibi ve yöre halkını deprem olabileceği endişesine yönlendirmiştir. Bununla ilgili olarak ilk aşamada mahalli ilgili kurum elemanları tarafından inceleme yapılmış fakat Armutlu ilçesinin Kuzey Anadolu Fay hattına yakınlığı da göz önüne alındığında konunun daha detaylı üniversite ve bu konuda uzman kişilerce incelenmesinde yarar bulunmaktadır" dedi.