Büyük Kedi Katliamı Aydınlanma Fransa'sında Düşünceler, İnanışlar

Toplumsal tarih yazımının başucu eserlerinden olan ve artık kültürel tarih alanında yazılmış bir klasik olarak bilinen kitap, Robert Darnton tarafından yazıldı. Darnton kitabında, 18. yüzyılın sıradan insanlarının yaşamlarından çeşitli sahneleri inceleyerek, bu dönemdeki insanlık durumunu, insanların olayları nasıl gördüğünü ve kurguladığını ele alıyor.

Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY) tarafından yayımlanan, Robert Darnton'un yazdığı ve Mustafa Yılmazer'in Türkçeye kazandırdığı Büyük Kedi Katliamı kitabı raflardaki yerini aldı. Tarih kategorisinde yayımlanan kitap, 18. yüzyılın sıradan insanlarının yaşamlarından çeşitli sahneleri inceleyerek, bu dönemdeki insanlık durumuna, insanların olayları nasıl gördüğüne ve kurguladığına değiniyor.İlk olarak 1984'te yayımlanan Büyük Kedi Katliamı, toplumsal tarih yazımının başucu eserlerinden biri haline geldi ve artık kültürel tarih alanında yazılmış bir klasik olarak anılıyor.

Harvard Üniversitesi Tarih Bölümü profesörü ve Harvard Üniversitesi Kütüphanesi'nin direktörü Robert Darnton'un kitabı, 18. yüzyıl Fransa'sındaki düşünme yollarını inceliyor. İnsanların yalnızca ne düşündüğünü değil; nasıl düşündüklerini, dünyayı nasıl kurguladıklarını, hangi duygularla donattıklarını ve ona nasıl anlam yüklediklerini de göstermeyi amaçlıyor. Araştırma, entelektüel tarihin ana caddesini izlemek yerine, Fransa'da "l' histoire de mentalités" (zihniyet tarihi) olarak bilinen keşfedilmemiş topraklara doğru yola çıkıyor.

Darnton, kitabının birinci bölümünde, Fransa'da neredeyse herkesin aşina olduğu ama özellikle de köylüler arasında yaygın olan folklorun bir yorumunu veriyor. İkinci bölümde, bir grup kent zanaatkârının tedrisatı anlatıyor. Üçüncü bölümde ise toplumsal basamaklarda tırmanarak, kent hayatının taşra burjuvası için ne anlama geldiğini gösteriyor. Daha sonra da Paris'e ve entelektüellerin dünyasına değiniyor.

Dördüncü bölüm, önce gerçekliği çerçeveye almanın kendilerine özgü bir yoluna sahip olan polislerin gözünden anlatılıyor, ardından Aydınlanma'nın temel metni olan "Encyclopédie" (Ansiklopedi)'nin ilk söylemi discours préliminaire'inde (Önsöz) epistemolojik olarak ayrıştırıldığı beşinci bölüm geliyor. Son bölüm, Rousseau'nun "Ansiklopedicilerden" kopuşunun nasıl bir düşünme ve hissetme kanalı açtığını gösteriyor – ki bunu anlamanın en iyi yolunun Rousseau'yu okurlarının gözüyle yeniden okumak olduğu belirtiliyor.