Çin, Pakistan ve Afganistan Arasında Terörle Mücadele İş Birliği

Çin, Pakistan ve Afganistan, Kuşak ve Yol ile Çin-Pakistan Ekonomik Koridorunun yanı sıra terörle mücadele ve güvenlik konusunda iş birliğini artıracak.

Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Kong Şüenyü, Afganistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Hekmet Karzai ve Pakistan Dışişleri Bakanlığı Sekreteri Tehmina Janjua'nın başkent Pekin'de düzenlenen Çin-Pakistan-Afganistan Üçlü Stratejik Diyalog Toplantısı'nda bir araya gelerek, karşılıklı siyasi güven, güvenlik ve terörle mücadele ile Afganistan'da hükümet ve Taliban'ın uzlaşma süreci üzerine derinlemesine fikir alışverişinde bulunduğu bildirildi.

Görüşmede, Afganistan'ın, Pakistan ile geçen ay üzerinde uzlaşıya vardığı Afganistan-Pakistan Barış ve Dayanışma Eylem Planı'nı (APAPPS) dostane ilişkiler çerçevesinde uygulamayı sürdüreceğini teyit ettiği belirtilirken, hafta başında bir araya gelen tarafların karşılıklı siyasi güveni güçlendirmek üzere fikir birliğine vardığı ifade edildi.

Çin-Pakistan-Afganistan üçlü mekanizması

Çin ara buluculuk çalışmalarıyla üç ülke arasında geçen sene kurulan Çin-Pakistan-Afganistan üçlü mekanizması stratejik güvenlik konuları, terörle mücadele, ekonomi ve kalkınma konularına odaklanıyor.

Söz konusu mekanizma aracılığıyla üç ülke arasındaki iş birliğinin artırılması hedeflenirken, Pakistan ve Afganistan arasındaki sorunların da diyalog ve müzakere yoluyla çözülmesi amaçlanıyor.

Ayrıca Pakistan ile 585 kilometre, Afganistan ile 76 kilometre sınırı bulunan Çin, tarihi İpek Yolu'nun yeniden canlandırılmasını hedefleyen Kuşak ve Yol Projesine Afganistan'ın da dahil olması için çabalıyor.

Çin'in batısından Pakistan'ın Gwador Limanı'na kadar uzanacak 46 milyar dolarlık Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun (CPEC), Afganistan üzerinden Türkiye veya İran'a bağlanması amaçlanıyor.

Çin'in Pakistan ile 2016'da 43 yıllığına kiralamak için anlaştığı Gwador Limanı, Pekin yönetiminin Umman Denizi ve Hint Okyanusuna çıkış kapısı olarak görülüyor. Pekin yönetimi, İslamabad yönetimiyle demiryolu, otoban ve alt yapı yatırımları konusunda iş birliğini artırırken, ABD'nin terör suçlamalarına karşı da Pakistan'ın yanında yer alıyor.

Çin'in Afganistan hamleleri

Afganistan'ın Kuşak ve Yol'a dahil olması haricinde Pekin yönetiminin, yaklaşık değeri 1 trilyon dolar olarak ölçülen Afgan madenlerine de ilgisi bulunuyor. Bu bağlamda, China Metallurgical Group Corp. Firması'nın, 2007'de bir bakır maden rezervini 30 yıllığına kiralamak için Afgan tarafıyla yaptığı 3 milyar dolarlık anlaşma bulunuyor.

Bunun yanı sıra iki ülke arasında demiryolu da inşa edilirken, Pekin yönetimi, Afganistan'a milyon dolarlık yardım paketleri sunuyor.

Afganistan'a 2014'te yaklaşık 327 milyon dolar tutarında yardım sözü veren Çin'in, Afganistan'ın kuzeyindeki Bedahşan bölgesine de bir askeri üs inşa etmek için Afgan yetkililerle görüşmeler yürüttüğü belirtiliyor.

Uzmanlar, Çin'in Afganistan ile askeri yardım ve iş birliği çabalarını ekonomik ve diplomatik yardımların üzerinde bir adım olarak değerlendiriyor.