Dha: (Yeniden)kapadokya' da  Turist Sayısı Azaldı, Balon Pilotu Ücretleri Düştü

SERBEST BIRAKILAN PİLOT: KAZA, RÜZGARDAN DOLAYI OLDU

SON dönemde Kapadokya Bölgesi'nde sık görülen sıcak balon kazalarında tartışmalar sürerken, ekonomik kriz nedeniyle yerli turist sayısındaki azalma nedeniyle uçuş sayısında önceki yıllara oranla en az 10 bin azalma oldu. Bunun yansıması olarak yabancı ve uzman pilotlar da firmaların verdiği yeni ücretleri kabul etmeyince, bölgede  asgari ücretle bile çalışan pilotlar olduğu ileri sürüldü.Sıcak hava balonu pilotlarından biri,  firmalarının gün doğumuyla başlattıkları ve ortalama 1 saatlik sürede yaptığı uçuşlarda, propan gazına gelen zamlar ve her bir uçuşta en az 2 bin 500 lira tutarında gaz harcaması, rekabet nedeniyle turlarda kişi başına daha önce alınan 600 TL'yerine 200 TL'ye kadar ücret uyguladıklarını anlattı.

GAZ TASARRUFU İÇİN UÇUŞ SÜRELERİ KISALTILIYOR

Doğan Haber Ajansı'na konuşan ve kimliğinin gizli kalasını isteyen aynı pilot, yolcu sayısındaki azalma ve uçuşta alınan ücretlerin düşürülmesi nedeniyle firmaların pilotlar dahil personel giderlerinde tasarrufa gittiklerini söyledi. Tecrübeli pilot şunları söyledi:  "Ekonomik kriz nedeniyle uçuşlar azalınca, firma sahipleri pilot ücretlerinde indirime gitti.  Bölgede uçuş yapan çok tecrübeli yabancı pilotlar da ülkelerine döndü. 3 bin lira ile 8 bin lira arasında aylık alan pilot arkadaşlarımız vardı. Ancak, girdiler nedeniyle firma yöneticileri bizlerden fedakarlık istedi. Öyle ki asgari ücretle bile çalışan arkadaşlarımız var. Hatta bazı firma yöneticilerinin gaz giderini azaltmak için görüntüsü güzel olan vadilere  alçalıp, yükselmeye gaz fazla gitmesin diye müsaade ettirmediklerini duyuyoruz. Meteorolojik şartlar değişti, rüzgar çıktı gibi nedeniyle, gaz daha az gitsin diye 1 saatlik turun  yarım saatte  bitirilmesini isteyen firma yöneticileri bile var. Sepeti büyük olduğu için 2 pilotla kalkması gereken balonları tek pilotla uçuran firmalar bile var."

UÇUŞ  SAYISI VE YOLCU SAYISI AZALDI

Ekonomik gerekçeler nedeniyle  Kapadokya bölgesinde 2015 yılında, sıcak hava balonu turizminde 27 bin uçuşla 498 bin yerli ve yabancı turist peribacaları diyarını gökyüzünden ilgiyle izlerken, 2016 yılında uçuş sayısı 17 bine kadar düştü. Balona binen sayısı da dolaysıyla 250 bin olarak belirlendi. Bölgedeki balon firmalarının ağırlıklı olarak 150-200 bin sterline İngiltere'de sıcak hava balonu yaptırdıkları, bazı firmaların ise ucuz olsun diye Mısır gibi ülkelerden, kullanılmış veya Uzakdoğu yapımı ucuz sıcak hava balonunu da Kapadokya semalarında uçurdukları ileri sürüldü.

"BALON TURLARINA YILDIZLAMA GELSİN"

Balon firması yöneticileri ise ekonomik kriz ve döviz fiyatları ve gaz fiyatlarındaki dalgalanmadan olumsuz etkilendiklerini, özellikle pilot ücretlerinde indirime gitmek zorunda kaldıklarını belirterek şunları söyledi:  "'Bu olumsuz girdilere karşın, bir de rekabet yaşanınca, balon turlarındaki ücretler hayli düştü. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün, tıpkı otellerde olduğu gibi firmalar arasında hizmet kalitesi, kullanılan balonun kalitesi, donanımı, uçuş süresi ve pilotun tecrübesi açısından yıldızlama sistemine gitmesi gerekir. Ayrıca, balonlarda güç kaynağı olmamasına karşın, sepetlere pilotların altını üstünü ve yanını görebilecek, akü veya başka bir güç kaynağıyla çalışabilecek bir kamera sistemi kurulabilir."

274 KİLOMETRELİK ALAN DENETLENİYOR

Kapadokya Bölgesi'nde 3 yıldan bu yana görev yapan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü uzmanları ise Meteoroji Genel Müdürlüğü'nün özel olarak hazırladığı balon  şartlarını içeren hava durumunu sürekli kontrol etmenin yanı sıra bölgede daha önce balon pilotluğu yapmış 5 kişilik heyetin her gün uçuşlar öncesi havaya kılavuz balon atarak,rüzgarın durumunu ölçtüklerini söyledi.

PİLOTLARA ALKOL KONTROLÜ DE YAPILIYOR

Uzmanlar her gün Kapadokya bölgesindeki 274 kilometrelik uçuş sahasını kontrol ettiklerini bildirirken, "Balonları GPRS ile izliyoruz. Telsiz kayıtlarını takip ediyoruz. Kapadokya semalarını 5 ayrı bölgede, Göreme, Uçhisar, Avanos, Ürgüp gibi yerlerde denetime tabu tutuyoruz. Hatta,örnekleme yoluyla, dünyada sadece Kapadokya bölgesinde yapılan uygulama ile pilotları alkol kontrolüne bile tabi tutuyoruz. Her gün bir bölgede, rutin olarak balonların teknik donanımlarını da denetliyoruz" dedi.

KULELERE İHTİYAÇ YOK

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü uzmanları Kapadokya bölgesinde balon uçuşları için kuleye gerek olmadığını da dile getirerek, "Bölgenin sit alanı olmasının yanı sıra,sıcak hava balonları havaalanları gibi değildir. Havaalanlarında kuleler, kalkış ve inişe nezaret eder. Ancak, sıcak hava balonu gibi  kalkış ve iniş güzergahları belli olmayan balonlar,yerden telsizle iniş ve kalkış yapar. Hatta, balonların pilotları aynı telsiz frekansından aralarında iletişim kurar. O nedenle balon uçuşlarında kule zorunluluğu olmaz" diye görüş bildirdi.

SERBEST BIRAKILAN PİLOT: KAZA, RÜZGARDAN DOLAYI OLDU

Kazadan sonra hakkında soruşturma açılan balonun pilotu Bekir Güneş savcılıkta verdiği ifadede, kaza nedeninin 'ters rüzgar' olduğunu söyledi. Ürgün'te 'ölüme ve yaralanmaya sebebiyet vermekten' çıkarıldığı nöbetçi mahkemede adli kontrol koşuluyla serbest bırakılan Güneş, savcılıktaki ifadesinde şunları söyledi:  "Olay günü sabah 06.15'te uçuşa Göreme'de bulunan at çiftliğinin oradan başladım. Uçuş öncesi yer ekibi balonu hazırladı. Ben gerekli tüm kontrollerimi yaptım. Uçuşa başlamadan önce yolcuların tamamını gerekli güvenlik önlemleri kapsamında sözlü olarak ve yazılı belgelerle bilgilendirdim. Vefat eden kişi ile birlikte bir kadın ve bir erkek yolcu balona en son bindiler. Onları bir müddet, balon uçuşa hazırken bekledim. Uçuşumuz yaklaşık 30-35 dakika sürdü. Uçuş sırasında balonda GPS ve FLAYTEC sistemi vardır. Bunlar sayesinde uçuş sırasında yerden ve denizden yüksekliğimizi, hangi yöne gittiğimizi ve balonun hızını görebiliyoruz. Uçuşumu yaklaşık 100 metre civarında yapıyordum. Rüzgar bizi Güllüdere mevkisine doğru yönlendirmeye başladı. Normal şartlarda toplam uçuş 45-60 dakika sürmektedir. Balona yön verme imkanımız olmadığı ve hava şartlarının değişme ihtimali olduğu durumlarda daha kısa süreli uçuşlar yaptığımız da oluyor. Bir müddet uçtuktan sonra rüzgar ters esmeye başlayınca, yer ekibine Mustafapaşa istikametine doğru gelmelerini haber ettim. Daha sonra rüzgar ters esmeye başladı. Bu sırada kaç metre yüksekte olduğumuza dikkat edemedim. Bunun üzerine müşterilere rüzgardan dolayı erken iniş yapmamız gerektiğini, sebebini ayrıntılı olarak iniş sonrası açıklayacağımı söyledim. Rüzgarın etkisiyle balon kontrolüm dışında alçalmaya başladı. Balonda 4 adet Burner yani ateşleme sistemi vardır. Bu ateşleme sisteminin 4'ü de ayrı ayrı ve ikili ikili çalışır. Balon alçalmaya başlayınca, ben Burnerlerin 4'ünü de ateşledim. Balonu tellerden kurtaramayacağımı anlayınca, müşterilere hemen balon içine çökmelerini ve kendilerini güvene almalarını söyledim. Ancak, buna rağmen, balonun tellere takılmasını engelleyemedim. Balon hızla irtifa kaybedip yere düştü. Rüzgarın ters esmesiyle düşmemiz 5-10 saniye içinde gerçekleşti. Elektrik akımına kapılmamız nedeniyle ve gazın açık olmasından dolayı büyük bir facia olmasını engellemek amacıyla temastan hemen sonra yakıt vanalarını tamamen kapattım. Düştükten sonra yolcuların balona temas etmesini engelledim. Vefat eden şahıs, sepette hiç kıpırdamadan yatıyordu. Elektrik akımı da olduğu için yanına yaklaşamadık. Hemen 112'yi aradım. Diğer balon firmaları yardıma geldiler, olayda bende de elektrik akımından dolayı vücudumda yanıklar oldu. Olayda kesinlikle kusurum yoktur. Kaza tamamen rüzgarın ters esmesinden meydana gelmiştir. Uçuş sırasında yolculardan uçuştan korktuğunu söyleyen ve uçuştan rahatsız olan kimse olmadı."

Görüntü Dökümü

------------------

-Ürgüp Hükümet Konağından görüntü

-Pilotun görüntüsü(ÖZEL)

-Balonlardan görüntü

-Kuleden görüntü

-Kapadokya bölgesinden görüntü

-Balon firması sanibi Halil Uluer ile röp

Oktay ENSARİ-Ahmet KORKMAZER-NEVŞEHİR, -