Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulamasında Yönetmelik Değişti

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulamasının Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Bugün itibarıyla yürürlüğe giren yönetmelik ile fiili hizmet süresi zammından yararlanma şartlarına yönelik listeye ek yapıldı.

Buna göre fiili hizmet süresi zammı uygulamasından basın ve gazetecilik mesleğinde Basın Kartı Yönetmeliğine göre basın kartı sahibi olmak suretiyle fiilen çalışanlara eklenecek gün sayısı 90 olacak. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nda Basın Kartı Yönetmeliğine göre basın kartı sahibi olmak suretiyle; Türkiye Radyo Televizyon Kurumunda haber hizmetinde fiilen çalışanlar ile Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yasama organı ile dışarıdan atanan bakanlara 90 günlük ek süre verilecek. Yasama organı üyeleri veya bakan olarak görev yapanların fiili hizmet süresi zammı uygulamasından yararlanılabilmesi için çalışmanın ilgili kamu idaresinde ve belirtilen kadro ve unvanlarda geçmesi yeterli olacak. Sigortalıların fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmeleri için, fiili hizmet zammından yararlanması öngörülen işyerleri fiilen çalışarak söz konusu işlerin risklerine maruz kalmaları ile birlikte bu sürelere ait çalışılan prim ödeme gün sayıları ile Kanunun 81. maddesinde belirtilen prim tutarları Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan prim belgesi ile Kuruma bildirilecek.

-"AY İÇERİSİNDE TAM ÇALIŞANLARIN SÜRELERİ ORANTILI HESAPLANACAK"-

510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" bendine tabi çalışanların ay içerisinde geçen çalışmalarının gün sayısı dikkate alınmak suretiyle, günlük prime esas kazanç ile bu kapsamda çalışılan gün sayısı çarpımı üzerinden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim tutarı karşılığı hesaplanacak. Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının "c" bendine tabi çalışanların prime esas kazancına; 60 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde yüzde 3.33, 90 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde yüzde 5, 180 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde yüzde 10 oranı uygulanarak fiili hizmet süresi zammı prim tutarı hesaplanacak. Ay içerisinde tam çalışmayanların ise süreleri orantı kurularak hesaplanacak.

Yönetmelik ile fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki çalışmaların bildirilmesiyle ilgili maddede değişikliğe gidildi.

İşverenlerce, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" bendi kapsamındaki sigortalıların fiili hizmet süresi zammına ait çalışmaları, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekindeki aylık prim ve hizmet belgesiyle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen sürede verilecek. Günlük çalışma süresinin bir bölümünde fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki işlerde çalışan sigortalılar, ay içinde bu nitelikteki işlerde geçen çalışma saatleri toplamının günlük çalışma saatine bölünmesi suretiyle bulunacak gün üzerinden bildirilecek.

Kamu idarelerince, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "c" bendi kapsamındaki sigortalıların fiili hizmet süresi zammına ait çalışmaları, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekindeki aylık veya yıllık fiili hizmet süresi zammı prim belgesiyle Kurumca belirlenecek sürede verilecek. Günlük çalışma süresinin bir bölümünde fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki işlerde çalışan sigortalıların, ay veya yıl içinde bu nitelikteki işlerde geçen çalışma saatleri toplamının günlük çalışma saatine bölünmesi suretiyle bulunacak gün üzerinden, maddede belirtilen miktarlarda verilen süreyle orantılı olarak hesap edilerek bildirilecek.

-"FİİLİ HİZMET ZAMMI EKLENECEK"-

Yönetmelik ile fiili hizmet süresi zammının değerlendirilmesiyle ilgili maddede değişikliğe gidildi.

Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasında yer alan tabloda belirtilen işyeri ve işlerde Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" ve "c" bentleri kapsamında çalışarak söz konusu işlerin risklerine maruz kalan sigortalıların prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen gün sayıları, fiili hizmet süresi zammı olarak eklenecek. 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı ise 360 gün için eklenen fiili hizmet süresi zammı ile orantılı olarak belirlenecek. Yönetmelikte yer alan "Üçüncü Bölüm Çeşitli ve Son Hükümler" ibaresi yürürlükten kaldırıldı.

Yönetmelik ile fiili hizmet süresi zammı uygulamasına ilişkin geçici hükümleriyle ilgili maddede değişikliğe gidildi. 2008 yılı Ekim ayı başına kadar 506 sayılı Kanuna göre geçen itibari hizmet süreleri tabi olduğu kanun hükümlerine göre değerlendirilecek.Ancak, 506 sayılı Kanunun mülga ek 5. maddesinde sayılan itibari hizmet süresi kapsamında yer alıp Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasında yer alan tabloda sayılmayan işlerde 2008 yılı Ekim ayı başından önce geçen çalışma sürelerinin değerlendirilmesinde 3 bin 600 gün prim ödeme şartı aranmayacak. 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren fiili hizmet süresi zammı uygulamasından yararlanan sigortalılar için bin 800 veya 3 bin 600 günün hesabında 506 sayılı Kanunun mülga ek 5. maddesi kapsamında geçen çalışmalar da dikkate alınacak. Ancak, prim ödeme gün sayısına ilave edilecek ve emeklilik yaş haddinden indirilecek süreler fiili hizmet süresi zammı kapsamında geçen çalışmalara göre belirlenecek.

2008 yılı Ekim ayı başına kadar 5434 sayılı Kanuna göre geçen fiili hizmet süresi zammı süreleri tabi olduğu kanun hükümlerine göre değerlendirilecek. 2008 yılı Ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanunun mülga 32. maddesine göre fiili hizmet süresine müstahak görevlerde çalışanların bu görevlerde geçirdikleri süreler Kanunun 40. maddesi gereğince aranan bin 800 veya 3 bin 600 günün doldurulmasında nazara alınacak.

-"AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ İLE YATIRILACAK PRİMLERLE İLGİLİ GEÇİCİ MADDE EKLENDİ"-

Aynı Yönetmeliğe, Aylık prim ve hizmet belgeleri ile yatırılacak primler ilgili geçici madde eklendi.

Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenler daha önce durumlarına uygun aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirdikleri halen çalışmaya devam eden, çalıştığı işinden ayrılan veya aylık bağlanan sigortalılardan aylığını her ayın 1'inde alanlar için 1/10/2008-31 Ocak 2013, aylığını her ayın 15'inde alanlar için 15 Ekim 2008-14 Şubat 2013 tarihleri arasında geçen süre içinde fiili hizmet süresi zammı kapsamında fiilen çalıştıkları sürelerle bu kapsamda çalışmadıkları sürelere ait aylık prim ve hizmet belgelerini Yönetmeliğin 7 ve 8. maddelerinde belirtilen esaslara göre ayrı ayrı düzenleyerek aylığını her ayın 1'inde alan sigortalılar için 1 Mayıs 2013, aylığını her ayın 15'inde alan sigortalılar için 15 Mayıs 2013 tarihine kadar bağlı bulundukları sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine kağıt ortamında verecek.

Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "c" bendine tabi sigortalıları çalıştıran kamu idareleri, aylığını her ayın 1'inde alan sigortalılar için 1 Ekim 2008-31 Ocak 2013, aylığını her ayın 15'inde alan sigortalılar için 15 Ekim 2008-14 Şubat 2013 tarihleri arasında fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmaya müstahak olan sigortalıların bu haktan yararlandırılmayı talep edip etmediklerine bakılmaksızın, halen görev yapan ya da bu süre içerisinde herhangi bir nedenle görevinden ayrılmış olanların son görev yaptıkları Kurumca Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan aylık/yıllık fiili hizmet süresi zammı prim belgesini düzenleyerek aylığını her ayın 1'inde alan sigortalılar için 1 Mayıs 2013, aylığını her ayın 15'inde alan sigortalılar için 15 Mayıs 2013 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumu Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığına kağıt ortamında gönderilecek.

Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" bendine tabi sigortalılar için fiili hizmet süresi zammı kapsamında düzenlenen belgeleri, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "c" bendine tabi sigortalılar için ek mahiyetteki aylık/yıllık fiili hizmet süresi zammı prim belgelerini belirtilen yasal sürelerde Kuruma vermeyen işverenler ile kamu idarelerine her bir ek belge için Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının "c" bendinin 2 numaralı alt bendi uyarınca idari para cezası uygulanacak. Ancak, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" bendine tabi sigortalılar için fiili hizmet süresi zammı kapsamında düzenlenecek belgelerden dolayı Kanun ile diğer kanunlarda öngörülen sigorta primi teşviklerinden yararlanılmayacak.

Sigortalılar tarafından ödenecek prim farkı/karşılık tutarları bu madde kapsamında geçen süreler için işverenler/kamu idareleri tarafından verilen fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki ek mahiyetteki prim ve hizmet belgesinde kayıtlı çalışmaların geçtiği tarihteki prime esas kazanç/emekli keseneğine esas aylık tutarına göre hesaplanacak.

Prim/karşılık tutarı, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" veya "c" bentlerine tabi sigortalılar tarafından aylığını her ayın 1'inde alanlar için 1 Ağustos 2013, aylığını her ayın 15'inde alanlar için 15 Ağustos 2013 tarihine kadar ödenecek. Prim/karşılık tutarının söz konusu sürelerde ödenmemesi halinde, ödenmeyen tutar için yasal sürenin bitim tarihinden itibaren ödemenin yapıldığı tarihe kadar Kanunun 89. maddesi uyarınca gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanacak.

2008 yılı Ekim ayı başından sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "a" ve "c" bentleri kapsamında aylık bağlanmış olanlardan Kanunun geçici 48. maddesi ile getirilen haktan yararlanarak fiili hizmet süresi zammı prim farkını ödeyenlerin aylıkları, aylık başlangıç tarihi itibariyle yeniden hesaplanır ve fiili hizmet süresi zammının verilmesinden kaynaklanan aylık ve ikramiye farkları, aylık başlangıç tarihi itibariyle sigortalılara ödenecek. Hizmet birleştirilmesi yapılmak suretiyle 2008 yılı Ekim ayı başından sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının "b" bendi kapsamında aylık bağlananlardan, bu madde ile düzenlenen fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışmaları bulunanlar da aynı esaslar çerçevesinde fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacaklar.

Bu madde uyarınca fiili hizmet süresi zammından yararlandırılanların yazılı olarak talepte bulunmaları halinde haklarında yapılan işlemler bir defaya mahsus olmak üzere iptal edilecek ve ödedikleri tutarlar iade edilecek.