İran'ın Hedefi Nükleer Anlaşmayı Rayına Oturtmak"

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, ABD'nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesine karşılık Tahran'ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurma kararıyla nükleer anlaşmayı aslına döndürmeyi hedeflediğini söyledi.

Kemalvendi, ABD'nin Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan çekilmesinin yıl dönümünde Tahran tarafından duyurulan önlemlere ilişkin devlet televizyonuna açıklama yaptı.

İran'ın aldığı kararların nükleer anlaşmaya uygun olduğunu belirten Kemalvendi, "Nükleer anlaşma metninin 26'ncı maddesinde, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde İran'a anlaşmadaki taahhütlerini tamamen ya da kısmen durdurma hakkı verilmiştir." dedi.

İran'ın bu kararla nükleer anlaşmadan çıkmayı hedeflemediğini belirten Kemalvendi, "Hedefimiz KOEP'i güçlendirmek ve onu kendi rayına oturtmaktır." ifadesini kullandı.

Kemalvendi, anlaşmanın taraflarının meseleyi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) taşıması halinde İran'ın nükleer anlaşmadan çekileceği uyarısında bulundu.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, dün, ABD'nin nükleer anlaşmadan çıkmasının yıl dönümünde yaptığı konuşmada, ABD'nin yaptırımlarına karşılık, anlaşmayla sınırlanan 300 kilogram üzerindeki zenginleştirilmiş uranyumu ve ağır suyun 130 tondan fazlasının yurt dışına satılmasını 60 gün süreyle durdurduklarını açıklamıştı.

İran'ın kararı

Ruhani, anlaşmada kalan ülkelerin bu süre zarfında özellikle petrol ve uluslararası bankacılık konularında İran'ın çıkarlarını koruyacak adımlar atmamaları durumunda sonraki aşamada, uranyum zenginleştirme çalışmalarına getirilen yüzde 3,67 zenginleştirme sınırını tanımayacaklarını ve Arak Ağır Su Reaktörü'nün modernizasyonuna başlayacaklarını belirtmişti.

İran'la 2015'te imzalanan nükleer anlaşmanın tarafları Fransa, Almanya, İngiltere ve Avrupa Birliği ise ortak açıklama yaparak, İran'a nükleer anlaşmaya ilişkin sorumluluklarını yerine getirme çağrısı yapmış ve her türlü "ültimatomu" reddetmişti. Anlaşmanın diğer tarafları Rusya ve Çin ise İran'ın anlaşmanın maddelerini 2015 yılından beri uyguladığını belirterek, atılan adımdan ABD'yi sorumlu tutmuştu.

ABD yönetimi, Mayıs 2018'de nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya koymuştu.