Suriye Konulu Astana Toplantısı

BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Suriye'deki hava saldırıları iddialarından kaygı duyduklarını belirterek, "Hava saldırılarının durdurulması için inceleme ve önlem alınması çağrısı yapıyoruz." dedi.

Kazakistan'ın başkenti Astana'da 4. turu düzenlenen Suriye görüşmelerinin birinci gününde katılımcı taraflar arasında yapılan görüşmelerde somut bir ilerleme kaydedilemedi.

Astana'da Rixos oteldeki "Suriye" konulu toplantının birinci gününde katılımcı taraflar arasında ikili görüşmeler gerçekleşti.

Suriye askeri muhalefet heyeti, toplantının başlamasının ardından Rusya'nın Hama ve Dera'daki hava saldırıları ile görüşmelerde sunduğu ağır şartlara tepki göstererek görüşmelere katılımı askıya aldığını bildirmişti. Askeri muhalefet heyeti, önerilerini içeren bir belgeyi taraflara iletmiş ve otelden ayrılmıştı.

"Gerilimin azaltılması bölgesi"

Kazakistan Dışişleri Bakanlığı Asya ve Afrika Departmanı Müdürü Aydarbek Tumanov, basına yaptığı açıklamada, görüşmelerde yoğun çatışmaların olduğu 4 bölgenin "Gerilimin azaltılması bölgesi" ilan edilmesine ilişkin memorandum imzalanmasının ele alındığını aktardı.

Bu bölgelerin hangi bölgeler olduğunu belirtmeyen Tumanov ayrıca, ateşkesin güçlendirilmesi protokolünün oluşturulması ve tutukluların takası konularını da görüştüklerini kaydetti.

- "Görüşmeler devam etmeli"

BM Suriye Özel Temsilcisi Mistura, gazetecilere yaptığı açıklamada, Suriye'deki hava saldırıları iddialarından kaygı duyduklarını söyledi.

"Hava saldırılarının durdurulması için inceleme ve önlem alınması çağrısı yapıyoruz." diyen Mistura, Astana'da gerilimin düşürülmesi ve güven artırıcı önlemlerin alınması için görüşmelerin devam ettirilmesini istedi.

Astana toplantısının önemli olduğunu ve bu fırsatın kaçırılmaması gerektiğini dile getiren Mistura, muhaliflerin yarınki görüşmelere katılacağını umduğunu ifade etti.

"Muhaliflerin yarınki toplantıya katılacağını umuyoruz"

Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev de basına yaptığı açıklamada, Rus heyetinin Türkiye, İran, Suriye rejimi ve ABD heyetleriyle görüştüğünü bildirdi.

Rus heyetinin rejim ile muhalifler arasında yoğun çatışmaların yaşandığı bölgelerde gerilimin düşürülmesi için güvenli bölgelerin oluşturulması teklifini sunduğunu kaydeden Lavrentiev, "Belge oluşturulma aşamasında. Detaylarını açıklayamam. Yarın yapılacak ana toplantıda imzalanması planlanan memorandum formüllerinin belirlenmesiyle ilgili çalışmalar yapılıyor." ifadelerini kullandı.

Mevcut anlaşmazlıkların giderilmesi için garantör ülkelerin tüm tarafların pozisyonlarını yakınlaştırmaya çabaladığını kaydeden Lavrentiev, muhaliflerin görüşmelerde yapıcı olmayan yaklaşımda bulunduğunu öne sürdü.

Lavrentiev, muhaliflerin Hama ve Dera'da Rus bombardımanının sürdüğü yönündeki açıklamalarının asılsız olduğunu iddia etti.

Muhaliflerin yarın toplantıya katılması için çalışmalarını sürdürdüklerini aktaran Lavrentiev, "Eğer muhalifler, sorun olduğunu düşünüyorsa onları çözmek gerek. Muhaliflerin yarınki toplantıya katılacağını umuyoruz." dedi.

Görüşmelerin 4'üncü turu çerçevesinde yarın öğleden sonra ana toplantı, ardından da basın toplantısı düzenlenmesi bekleniyor.

İki gün sürecek şekilde planlanan Astana görüşmelerinde Türk heyetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal, Rus heyetine Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, İran heyetine Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari, Suriye askeri muhalefetine Muhammed Alluş başkanlık ediyor. Beşşar Esed rejimi ise Beşar Caferi tarafından temsil ediyor.

Görüşmelere, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Ürdün Dışişleri Bakanı Danışmanı Nawaf Wasfi Tel ve ABD Dışişleri Bakanlığının Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Steward Johnson da katılıyor.

Türkiye ve Rusya'nın garantörlüğünde Suriye'de çatışan taraflar arasında sağlanan ateşkes 30 Aralık 2016'da yürürlüğe girmişti. Esed rejimi güçlerinin ateşkesi ihlal etmesi üzerine, Kazakistan'ın başkenti Astana'da 23-24 Ocak'ta Türkiye ve Rusya öncülüğünde bir toplantı düzenlenmişti. Ateşkesin güçlendirilmesi için toplanan Türkiye, Rusya, İran, BM, muhalefet ve rejim heyetleri, ateşkesi izlemek için üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı.

6 Şubat'ta sadece garantör ülkelerin katılımıyla yapılan toplantıda ateşkesi izleme mekanizmasına ilişkin teknik detaylar ele alınmıştı. Astana 2 toplantısı, 15-16 Şubat'ta düzenlenmişti.

Astana 3. toplantısı da 14-15 Mart'ta yapılmıştı. Toplantıda İran'ın da Türkiye ve Rusya'nın yanı sıra ateşkesin garantörü olmasında anlaşılmıştı. Askeri muhalefet, Rusya garantörlüğündeki rejim güçlerinin yoğun ateşkes ihlallerinin sürmesi üzerine Astana 3 toplantısına katılmama kararı almıştı.