Susuzluğu Yağmur Suyu Biriktererek Aşmaya Çalışıyorlar

MUĞLA'nın Marmaris ilçesinin susuz kırsal mahallesi Taşlıca'da yaşayanlar, 150 yıldır süren su sıkıntısı giderebilmek için ilginç bir yöntem geliştirdi. Daha çok çevre yerleşim merkezlerinden traktörler ve eşeklerle getirdikleri taşıma suyla ihtiyaçlarını karşılayan Taşlıcalılar, son olarak yağmur suyu kanallarına setler kurup, burada toplanan suyu boru ve hortum yardımıyla evlerindeki depo ve kuyularda biriktiriyor.

Marmaris ilçe merkezine 60 kilometre mesafedeki, Büyükşehir Yasası ile mahalleye dönüştürülen 150 hane, 550 nüfuslu Taşlıca Köyü'nün 'susuzluk sorunu', neredeyse iki asır önce başladı. Bölge halkından ve verilerden elde edilen bilgilere göre, 1800'lü yılların ikinci yarısında kurulduğu bilinen Taşlıca'nın su kaynakları jeolojik yapısı nedeniyle yaklaşık 150 yıl önce kurudu. Köylü çare olarak açtığı kuyulara dolan yağmur sularını evlerine taşımaya başladı. Ancak, bir kısmı hala kullanılan kuyular, bitki örtüsünün 'fakir' oluşu nedeniyle az yağış alan köyün su ihtiyacını karşılamaya yetmedi. Taşlıcalılar, sorunlarını kendi yöntemlerince çözmek, çevre yerleşim merkezlerinden su taşıma için uğraş verirken, 1960'lı yıllarda devreye devlet yöneticileri girdi.

1966'da dönemin yetkili devlet dairesi Yol - Su - Elektrik Genel Müdürlüğü (YSE) soruna ilk el atan kurum oldu. YSE, köyde sondaj çalışmaları başlattı, fakat sonuç alınamadı. 1980'li yıllarda ise bu kez Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, komşu yerleşim merkezi Söğüt ile Taşlıca arasında su hattı kurdu. Ancak mevcut su, Taşlıca'dan çok daha büyük olan Söğüt Köyü'ne dahi zor yetti. Taşlıcalılar, yine taşıma suya muhtaç kaldı.

EŞEKLERLE SU TAŞIYORLAR

Kimi eşeklerle, kimi tankerlerle getirilen suyla ihtiyaçlarını sürdürmeye devam ederken İl Özel İdaresi tarafından 2008'de yapımı başlatılan Aralık 2009'da hizmete giren 80 bin metreküp kapasiteli gölet oluşturuldu. Gölette birikecek yağmur suyu önce arıtma tesisine, oradan da evlere pompalanmaya başlanacaktı. Ancak, havuz mühendislik hatası sebebiyle su tutmayınca, ihale yenilendi. Su sızdırmayan gölet yeni haliyle 2012'de hizmet vermeye hazır hale geldi, doğa engeliyle karşılaşıldı. Türkiye'nin "yağış rekortmeni" Marmaris'in en az yağış alan mahallesi Taşlıca'nın göleti yeterli doluluğa ulaşamadı. Bu arada yapılan sondaj çalışmalarında bulunan suyun miktarı ve debisi vatandaşın ihtiyacını karşılayacak, evine ulaşacak kadar yeterli olmadı.

YEDİLER, İÇTİLER, SÖZ VERİP GİTTİLER

Bu arada özellikle ilçede turizmin kontrolsüz şekilde hızla büyümeye başladığı 1990'ların ikinci yarısından itibaren siyasiler Taşlıca'yı sık sık gelip su getirileceği vaadinde bulundu. Taşlıca'ya gelen kaymakamlar, valiler, ilgili kurumların müdürleri, genel müdürleri de köylülere, "Bu çağda, hem de Marmaris gibi bir yerde böyle şey olur mu? Meraklanmayın takipçisiyiz. Devlet güçlüdür, yapar" dedi, 'su' sözü verdi, gitti. Ancak ne genelde ne de Muğla yerelinde 'yürütme' yetkisini elde eden temsilciler, sözlerine yerine getirmedi, getiremedi.

Köylüyü son olarak, Mart 2014'teki seçimlerle birlikte kurulan Muğla Büyükşehir Belediyesi hayal kırıklığına uğrattı. Büyükşehir Belediyesi, gerek kendi imkanlarıyla gerekse DSİ ile işbirliği yaparak su aradı ama bugün itibariyle bulamadı. Üstelik başlangıçta az da olsa 'umut' olarak görülen Büyükşehir Belediyesi yaraya bir de tuz bastı, iki yıl önce susuz Taşlıcalılar'a su faturası gönderdi. Gerek yerel yönetimlerin gerekse devlet kurumlarının çabaları susuzluğu gideremedi.

SET KURUP YAĞMUR SUYU BİRİKTİRİYORLAR

lumsuzluklara rağmen Taşlıcalılar, kendilerince çözüm üretmeyi de ihmal etmedi. Bunlardan sonuncusu ve en yaygın olanının 'müstakil setler' oldu. Taşlıca yaşayanları, oluşturdukları düzeneklerle yağmur suyu giderleri ile evlerindeki depolar arasında hortumlarla, borularla hatlar kurup, yağmur suyu biriktirmeye başladı.

"TURİSTİK MERKEZDE BU MANZARALAR YAŞANMASIN"

Taşlıca Muhtarı Şadi Altınışık, Karadenizliler'i de kıskandıracak buluşun son zamanlarda hızla yaygınlaştığını söyledi. Altınışık, şöyle konuştu:

"Verilen vaatlerin hiçbiri yerine getirilmedi. Susuzluğumuzun çözümü açısından bir arpa boyu yol alınamadı. Gençlerimiz köyden göç etmeye devam ediyor. Burada kalanlar da susuzluklarını gidermek için başlarının çaresine bakıyor. En son buldukları çare ise yağmur suyunu biriktirmek olmuş. Her geçen gün evlerine yağmur giderlerinden hat çekenlerin sayısı artıyor. Umudumuz ve isteğimiz şudur ki, 2017'de Marmaris gibi dünyaca ünlü turistik bir merkezde bu manzaralar yaşanmasın, Taşlıca susuz kalmasın."

Köylüleren 54 yaşında ki Mehmet Uyguç, " Daha önce camimizde bile su yoktu. Evlerimizden abdest alıp geliyorduk. Cenazelerimizi bile yıkamakta zorlandığımız anlar oldu. Kurduğumuz kuyulara borulardan yağmur suyu geliyor. Hidrofor ile borulardan çeşmelere su aktarılıyor. Konuşan çok çözüm üreten yok. Kendi sorunumuzu kendimiz elimizden geldiğince çözmeye çalışıyoruz" dedi.

- Muğla