Tarihi Çarşı Kemeraltı, Avm'ye Karşı

EFSUN YILMAZ- Alışveriş merkezleri ve şehrin farklı ilçelerindeki modern mağazaların sunduğu "yeni dünyaya" rağmen, yüzlerce yıllık Kemeraltı Çarşısı, ahilik geleneği, farklı tat, koku ve sesleri eşliğinde günde 100-150 bin kişiyi ağırlıyor.

Konak Meydanı'nın sakinliğinin ardından tarihi Kemeraltı Çarşısı'na adım atanlar, bir anda rengarenk kalabalığa karışıyor.

Türkiye'nin "en büyük açık hava çarşısı" olma özelliğine sahip Kemeraltı Çarşısı, sadece Konak Meydanı'ndan değil, sayısız girişinin ardından yüzlerce farklı sokağındaki 12 bin esnafı ve tezgahlarındaki 800 bin çeşit ürünüyle ziyaretçilerine tarihi atmosferde alışveriş olanağı sunuyor.

Bir dönem çarşıdaki işportacılar ve alışveriş merkezleri modası nedeniyle müşterilerini kaybeden tarihi çarşıyı, son yıllarda yapılan düzenlemelerle her gün en az 100-150 bin kişinin ziyaret ettiği tahmin ediliyor, bu sayı bazı günler 600 bine ulaşıyor.

Sülükten köpeğe, balıktan adaçayına, sünnet kıyafetinden gelinliğe, süpürgeden şekere kadar "yok yok" dedirten çarşı, Kızlarağası, Salepçioğlu, Abacıoğlu gibi tarihi hanları, hamamları, camileri, havraları, restoranları ile her yaş, meslek ve milletten insanı birleştiriyor.

Sebze, meyve, et, balık tezgahlarının karşılıklı süslediği Havra Sokağı esnafı ise yüzyıllar önce olduğu gibi bugün de müşterisini çağırıyor.

İşporta temizlendi, kaderi değişti

Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Ümit Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 276 hektara yayılan çarşının sadece binlerce ürüne değil, aynı zamanda kalaycılık, sıcak demircilik gibi "unutulmaya yüz tutmuş mesleklere" de ev sahipliği yaptığını belirtti.

Kemeraltı bölgesinin binlerce yıllık geçmişe sahip olduğunu aktaran Ümit Kaya, tarihi çarşının son 10 yılda kentin aldığı büyük göç, işportacılık, işgal ve AVM sayısının artışı nedeniyle "büyük kan kaybettiğini" ifade etti.

İzmir'in eski Valisi Mustafa Toprak döneminde yapılan çalışmalarla işportanın sona erdiğini kaydeden Kaya, şunları söyledi:

"İşporta ve işgal büyük sıkıntı vermiş, ziyaretçiler AVM'ye gitmeye başlamıştı. Yapılan çalışmalarla işporta temizlendi. Aynı kalabalığa tekrar kavuştu. Artık insanlar, kadınlar çok rahat gezebiliyor. Kemeraltı sadece alışveriş için değil, damak tadı için de önemli. İzmir dışından gelenlerin ziyaret ettiği ilk üç alan arasında yer alıyor. Bu bölgede işporta 90'lı yılda başlamıştı. Bu nedenle iflas eden hatta intihar eden esnafımız oldu. Ama birçoğumuz direndi ve bu tarihi çarşıyı yaşattık. Şimdi eski günlerimize kavuşuyoruz."

Alışveriş merkezlerinde bir müşterinin zaman zaman satış temsilcisi bile bulamadığını savunan Kaya, "AVM'ler ilk dönem bizim için tehlikeydi. Kemeraltı'nda iki liralık alışveriş yapsanız 'Allah bereket versin' diye uğurlanırsınız. Kemeraltı'nda ahilik, esnaflık var. İnsanlar AVM'deki soğuk havadan etkilenip Kemeraltı'na dönüş yaptı." diye konuştu.

Çarşıya gelenlerin sayısının son dönemlerde 60 binli rakamlardan 100 binin üzerine çıktığını söyleyen Ümit Kaya, bu rakamın havanın ılık olduğu hafta sonu günlerde, düğün sezonlarında ve arife gibi özel günlerde 600 bine kadar ulaştığını dile getirdi.

Çarşıdaki ticaret hacminin "İzmir ekonomisini ayakta tutacak kadar büyük" olduğunu ifade eden Kaya, Başbakan Binali Yıldırım'ın emriyle turizm bürosu açıldığını da ifade etti.

Ümit Kaya, tarihi Kemeraltı Çarşısı'nın en büyük eksiğinin ise sinema olduğunu, kapanan sinemaların yeniden açılmasıyla bölgenin daha da hareketleneceğine inandığını sözlerine ekledi.

"Pazarlık yapmanın keyfi başka"

Kemeraltı'nı tercih eden vatandaşlardan Haydar Akdoğan, eşine ceket almak için önce büyük mağazalara sonra da Kemeraltı Çarşısı'na geldiğini söyleyerek, "Burada 75 liraya aldığım kıyafet, başka yerde çok daha pahalı. İstediğim her şeyi burada bulabiliyorum. Kredi kartı kullanmak zorunda kalmıyorum." dedi.

Akdoğan, tarihi çarşıda alışveriş öncesi pazarlık yapmanın ayrı bir keyfi olduğunu da belirtti.

Küçük kızı Müge ile çarşıya gelen ve evcil hayvan satan bir dükkanı ziyaret eden Seçil Ocak ise "Burada fiyatlar daha uygun. İstediğimiz ürünü buluyoruz. Ayrıca kızım için de eğlenceli oluyor." diye konuştu.