TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, "Edirne ili yasa dışı göç ile ile Türkiye'ye sığınan Suriye ve Irak vatandaşlarının barındıkları çadırkentler hakkında inceleme raporları"nı kabul etti.

Komisyon, raporları görüşmek üzere AK Parti Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün başkanlığında toplandı.

Komisyon Başkanı Üstün, AB İlerleme Raporu'nda komisyonun çalışmalarına yer verdiğini, bunun sevindirici olduğunu söyledi.

Üstün, İsrail'in Gazze'ye saldırıları sonrasında komisyon kararıyla bölgeye gitmek istediklerini ve İsrail'e bir yazı yazdıklarını söyledi. İsrail'den "Çatışmalar durduktan sonra bu konuyu yeniden görüşebiliriz" diye cevap geldiğini belirten Üstün, "Çatışmalar dindikten sonra yeniden yazı yazdık, bu kez de siyasi heyetleri kabul etmediklerine dair bir yazıyla talebimize olumsuz yanıt verdi. Bunun siyasi yönü var ama insan hakları boyutu da öne çıkıyor. Bu gerekçeyi kabul etmiyoruz. Bu konuda ısrarımız sürecek" diye konuştu.

Üstün'ün konuşmasından sonra Göç Alt Komisyonu Başkanı, AK Parti Kilis Milletvekili Ahmet Salih Dal, iki rapor hakkında bilgi verdi.

AK Parti Ankara Milletvekili Ülker Güzel, kişilerin ülkelerini terk etmelerini önleyecek uluslararası alanda bazı şartların geliştirilmesi için ülkelerin çaba harcaması gerektiğini söyledi.

Türkiye'deki geçişler sırasında kamera sistemlerinin yerleştirilmesinin, güvenlik güçlerine, idari sisteme kolaylık sağlayabileceğini belirten Güzel, kaçakçıları organize eden grupların tespit edilip, ciddi cezalar verilmesini istedi.

Güzel, Mardin ve Şanlıurfa'daki temaslar sırasında görüştükleri kişilerin, "BM'ye söyleyin bizi Avrupa'ya göndersin" dediklerini belirtti. Güzel,  BM yetkililerinin geldiğini dile getirerek, "Ancak kendileriyle temas kurmamışlar. Sadece içlerinden üst eğitimli, eli ayağı düzgün olan 25-30 kişiyi ülkelerine almak istemişler" dedi.

Uluslararası örgütlerin görevlerini yerine getirmediğini kaydeden Güzel, BM olarak sadece göstermelik tebliğler yayınlayarak veya görüş bildirerek, uygulamada birşey yapmadan görevi sürdürmenin doğru olmadığını söyledi.

-"Mülteci ve kaçak cenneti"

MHP Tokat Milletvekili Reşat Doğru, Türkiye'nin şu anda mülteci ve kaçak cenneti olduğunu ifade ederek, bu konuda ciddi önlemler alınması gerektiğini kaydetti.

Doğru, diğer ülkelerle geri gönderme anlaşmaları yapılmasını önererek, gönderilen kişilerin yeniden Türkiye'ye dönüşlerinin olamayacağına dair kesin bir tablo oluşturulması gerektiğini belirtti.

AK Parti Ordu Milletvekili İhsan Şener, kamplarda doğum oranının yüksek olduğunu belirtti.

Şener, eksikliklerin bulunabileceğini ancak AFAD'ın organize kabiliyetinin gelişmiş olduğunu gördüğünü anlattı. Şener, "Canını korumak için gelen insanlara kucak açmaktan başka çaresi olmayan ülkeyiz ve elimizden geleni yapıyoruz" dedi.

-"O kadar paran varsa..."

Komisyon Başkanı Üstün, göçmen kaçakçılığında hukuki sorun olduğuna işaret etti.

Ceza Kanunu'na 2005'te, insan ticareti, göçmen kaçakçılığı gibi yeni kavramların ilk kez girdiğini anımsatan Üstün,  2010'da kanunun 79. maddesine eklemeler yapıldığını anlattı. Üstün, bu suçların, mağdurun hayatını tehlikeye sokması, onur kırıcı muameleye maruz bırakılması ve örgütlü şekilde olması halinde cezaların artırılacağının öngörüldüğünü ifade etti. Üstün, ancak uygulamada bu maddenin, mahkemelerce dikkate alınmadığını belirterek, mahkemelerin kanunun ruhuna uygun karar vermesi gerektiğini söyledi. Üstün, " 4- 5 bin avro vererek Avrupa'ya gitmeye kalkıyorlar. O kadar paran varsa ne işin var Avrupa'da. Orada kamplarda çok kötü şartlarda kalıyorlar" dedi.

Üstün, Türkiye'nin çok büyük fedakarlık yaptığını dile getirerek, bunun küçültülmemesi, adaletsiz davranılmaması gerektiğini vurguladı.

-"İnsani yardımlar, diğer ülkeler tarafından bilinmeli"

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, sınırların kevgir gibi olduğunu ve sınır güvenliğinin bulunmadığını öne sürdü.  Tanal, göç, insan kaçakçılığında cazip koşulların hepsinin bulunduğunu söyledi.

AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Nevzat Pakdil, komisyon olarak insani yardımların diğer ülkeler tarafından bilinmesi konusunda ciddi gayret göstermeleri gerektiğini belirtti. Pakdil, millet olarak, "Hayır yapıyoruz ama reklam etmeyelim" düşüncesinde olduklarını belirterek, "Ama bütün dünya olan bitenleri bütün çıplaklığıyla görmeli. Yaptığımız insani hizmettir, küçümsenecek hizmet değildir. Keşke kirli savaş bir an önce bitse, bu coğrafyada hep birlikte kardeşçe yaşasak" dedi.

Konuşmaların ardından komisyon, Edirne yasadışı göç ile Türkiye'ye sığınan Suriye ve Irak vatandaşlarının barındıkları çadırkentler hakkında inceleme raporlarını, muhalefet şerhleriyle birlikte kabul etti. - TBMM