Türk-Leton İş Forumu

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, iki milyon nüfuslu Letonya'da 34 özel, 22 devlet üniversitesi olduğunu belirterek, "Gayet nitelikli nüfusu var. Beraber çalışılabilecek, iş yapılabilecek bir ülke. Ayrıca Letonya'nın ekonomik performansı da gayet iyi" dedi.

Cumhurbaşkanı Gül ve Letonya Cumhurbaşkanı Andris Berzins, Türk-Leton İş Forumu toplantısının kapanış oturumuna katılarak, iş dünyası temsilcilerine hitap etti.

Gül, burada yaptığı konuşmada, Türkiye ile Letonya arasında diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 90. yılının 2015'te kutlanacağına işaret ederek, Türkiye'nin hiçbir dönem işgal ve ilhakları tanımadığını, 1991 yılına kadar işgal ve ilhaklara "hayır" diyen bir ülke olduğunu vurguladı. "Letonya ile işbirliğimiz ve dayanışmamız gayet sağlamdır" diyen Gül, gezdiği Letonya İşgal Müzesi'nin de buna şahitlik ettiğini ifade etti. İş adamlarına müzeyi görmeleri tavsiyesinde bulunan Gül, "Tarihte neler olmuş görün. Bu tarih içerisinde Türkiye'nin ne kadar sağlam durduğunu, Letonya'nın işgalini tanımayan ülkeler arasında Türkiye'nin de olduğunu göreceksiniz" diye konuştu.

İki ülke arasındaki ilişkilerin siyasi bakımdan güzel bir şekilde geliştiğine işaret eden Gül, Letonya'nın Türkiye'nin AB üyelik sürecine verdiği destek için bir kez daha teşekkür etti.

Mükemmel seyreden siyasi ilişkilerin yanı sıra ekonomik ilişkilerin de gelişmesi gerektiğini vurgulayan Gül, iki ülke arasındaki 300 milyon dolarlık ticaretin yetersiz olduğunu, bazı Türk büyük şirketlerin Letonya'da güzel işler yaptığını ancak daha geniş iş imkanları bulunduğunu ifade etti.

Cumhurbaşkanı Gül, Türk iş adamlarına şöyle seslendi:

"Özellikle dikkatinizi bir noktaya çekmek istiyorum; bu ülkenin nüfusu iki milyon civarında. Çok büyük değil gibi gözükebilir ama iki milyon nüfusu olan bu ülkede 34 özel, 22 devlet üniversitesi var. Bu kadar yetişkin insan var, gayet nitelikli nüfusu var, onun için hatta bir çok yetişkin nüfusu Avrupa Birliği'nin başka ülkelerine gidiyor, beraber çalışılabilecek, iş yapılabilecek bir ülke.

Ayrıca Letonya'nın ekonomik performansı da gayet iyi. Bugün birçok AB üyesi ülkede gördüğümüz krizleri yaşamamış. Kriz yaşamış ama krizden kendi reçetesiyle çıkmasını bilmiş. Bugün Avrupa'nın en hızlı büyüyen ülkelerinden birisi. Türkiye de bildiğiniz gibi krizi daha önce yaşadı, kendi reçetesiyle, kendi dinamikleri ve kararlılığıyla bunu aştı. O bakımdan yatırım yapılabilir, iş yapılabilir bir ülke."

Dünya Bankası'nın, iş yapma kolaylığı açısından Letonya'yı 25'inci sırada gösterdiğine vurgu yapan Gül, "Altyapı hazır burada. Böyle bir ülkede ne kadar çok uğraşırsanız, ortaklıklar kurarsanız o kadar çok başarılı olacağınıza inanıyorum" diye konuştu.

İki ülke açısından ulaşımın önemine değinen Cumhurbaşkanı Gül, THY'nin 2006'dan bu yana İstanbul'dan Riga'ya direkt uçtuğunu, ulaştırma bakanlarınca bugün imzalanan niyet mektubuyla da üretilen, alıp satılan malların daha ucuz ve kolay şekilde taşınmasının amaçlandığını ifade etti.

-Leton iş adamlarına yatırım çağrısı-

Letonya iş dünyasının temsilcilerine de seslenen Gül, 10 yıl içinde dünyanın 10 büyük ekonomisi içine girmeyi hedefleyen Türkiye'nin gayri safi milli hasılasının 800 milyar doların üzerinde olduğuna işaret etti.

75 milyonluk nüfusuyla Türkiye'nin hızla büyüdüğüne dikkati çeken Gül, şu bilgileri verdi:

"Böyle bir ülkeyle sizin de iş yapma potansiyelisiniz çok büyüktür. Gelin yatırım yapın. Türkiye çok yatırım yapılan ülkelerden birisidir. Türkiye'nin 2010 yılındaki büyümesi yüzde 9,5'tu. 2011 yılında yüzde 8,5 oldu. Çok büyüdüğümüz için 'ekonomi kısılmasın, tedbirli olalım, büyük ekonomik krizler var' diye tedbirli olmayı bilinçli bir şekilde hükümetimiz ve ekonomik kurullarımız planladılar ve dün açıklandı. Geçen seneki büyümemiz yüzde 2,5 civarında oldu. Bunu bilinçli bir şekilde indirdik biz.

Bankalarımız çok sağlam. 2008-2009'da yaşanan finans krizinde hiçbir bankamız bir sent dahi yardım istemedi devletten, kamudan. Hiçbir bankaya bir sent dahi vermedik. Bankalarımızın sermaye yeterlilik oranı yüzde 17'dir, çok az ülkede görürsünüz bunu. Türkiye, Maastricht kriterlerini neredeyse karşılamaktadır. Gayri safi milli hasıla içerisinde borç oranımız yüzde 36'dır. Bütçe açığımız da yüzde 1,8'dir. Türk iş adamları yurt dışında çok büyük işler yapmaktadır, büyük firmaları vardır."

Komşu ülke Rusya'da Türk müteşebbislerin 40 milyar dolarlık proje gerçekleştirdiğini kaydeden Gül, Letonya iş dünyasının temsilcilerine, "Böyle bir ülkeyle sizler de çok büyük işbirliği yapabilirsiniz. Türk iş adamları Türkiye'nin dışında da çok başarılıdır" diye hitap etti.

Orta Asya'daki şehirlerin yüzde 80'inin Türk iş adamları tarafından yapıldığını dile getiren Gül, Türkiye'nin Afrika'da 44 ülkede büyükelçiliği bulunduğunu, ekonomik yükü olduğu gerekçesiyle bazı ülkelerin Afrika'daki elçiliklerini kapatırken Türkiye'nin büyükelçilik açtığını, THY'nin 44 Afrika şehrine uçtuğunu anlattı.

"Bunları ülkemi övmek için değil size yatırım, iş yapma potansiyelinin olduğunu göstermek için söylüyorum" ifadesini kullanan Gül, ülkelerin özel sektörle kalkındığını, devletlerin de hem içeride hem dışarıda özel sektörün önünü açmak için uğraştığını dile getirdi. Gül, konuşmasını fırsatların değerlendirilmesi ve başarı dileğiyle bitirdi.

-"Gelecekte ilişkileri kolaylaştırmak için önemli adımlar atılabilir"-

Letonya Cumhurbaşkanı Andris Berzins de kapanış oturumunda yaptığı konuşmada, iki ülkenin geleceğe yönelik çok önemli planları bulunduğunu, Türkiye'nin 10 yıl içerisinde dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasında yer almayı, Letonya'nın ise 10 yıl içinde AB'nin ortalama yaşam standartlarına ulaşmayı hedeflediğini kaydetti.

Bu hedeflere iş ilişkilerinin gelişmesine olanak tanımadan ulaşmanın mümkün olmayacağına işaret eden Berzins, işbirliğinin daha da geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Berzins, şunları söyledi:

"Her iki ülkenin de benzer stratejileri mevcut. Letonya, ülkemizin geçmişini ve komşularımızla ilişkilerimizi de dikkate aldığımızda, siyasi olarak ve iş imkanları itibarıyla doğudaki ülkelerle iletişimimizi ve ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. İki ülke arasındaki mevcut potansiyeli kullanmamız gerekiyor. Letonya'nın yeni pazarlar için ve bu bölgedeki diğer ülkelerle işbirliği açısından mevcut imkanları kullanması gerekiyor. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e de beraberinde bu kadar kalabalık heyetle geldiği için bir kez daha teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Çünkü bu önemli bir ilk adım olacak. Mevzuat açısından gelecekte yine bu ilişkileri kolaylaştırmak için önemli adımlar atılabilir."

Berzins, ticaretin hızlı bir şekilde gelişmesine karşın sınırlar bulunduğunu ifade ederek, ulaştırma, enerji, tarım ve turizm gibi temel bazı sektörlerde önemli atılımlar gerçekleştirildiğini dile getirdi.

Ülkesinin güçlü firmalarının Türk firmalarla yakın ilişki içinde bulunduğunun altını çizen Berzins, "ZUR" adı verilen projeyle iki ülke arasındaki ticaretin arttırılabileceğini ifade etti.

Baltık Denizi ile Karadeniz'i birbirine bağlamayı hedefleyen projeyi daha da geliştirmek istediklerine dikkati çeken Berzins, "Sadece Baltık Denizi ve Karadeniz'i değil, aynı zamanda çok büyük potansiyel arz eden Asya'nın geri kalanını da projenin ulaştığı bölgeler arasına dahil etmeyi planlıyoruz. Türk ve Leton iş adamları bugün bu forum kapsamında bir araya geldiler ve yeni irtibat imkanlarını görüştüler. Umuyorum ki başarıya ulaşırlar" diye konuştu.

İş forumunun kapanışında Cumhurbaşkanı Gül ve Berzins, forumu düzenleyen Letonya İşverenler Konfederasyonu (LDDK) Başkanı Vitalijs Gavrilovs ve MÜSİAD Başkanı Nail Olpak ile anı fotoğrafı çektirdi.

Bu arada Gavrilovs ve Olpak, LDDK ve MÜSİAD arasındaki mutabakat muhtırasına imza attı. - RİGA