Türkiye-Irak İlişkileri ve Gelişim Ufukları" Paneli

Irak'ın Ankara Büyükelçisi Hüseyin Mahmud el-Hatib, Irak ile Türkiye arasındaki Ovaköy sınır geçiş noktasını açmak noktasında iki ülkenin kararlı olduğunu belirterek, Ankara ve Bağdat'ın yeni geçişi "Irak'ın doğudan batısına bağlantı kuran stratejik bir nokta" haline getirmeyi hedeflediğini söyledi.

Irak'ın Ankara Büyükelçiliği'nde "Türkiye-Irak İlişkileri ve Gelişim Ufukları" paneli düzenlendi.

Panelde, Irak'ın Ankara Büyükelçisi Hatip, Dışişleri Bakanlığı Irak ile İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Ali Rıza Güney, Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Başkanı Prof. Dr. Mesut Özcan, Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Başkanı Prof. Dr. Ahmet Uysal ile ORSAM Irak Araştırmacısı Vasık es-Sadun konuştu.

Hatib, Bağdat'ın özellikle komşu ülkeler ve Arap ülkeleriyle ilişkileri geliştirme kararlılığını vurguladı.

Türkiye ile Irak arasındaki bağların tarihi, kültürel, ticari, siyasi ve diplomatik boyutuna işaret eden Hatip, Irak ile Türkiye arasında açılması planlanan Ovaköy sınır kapısına değindi. Hatip, "Irak ve Türkiye, iki taraf da Ovaköy sınır geçişini açmak konusunda kararlı ve elinden gelenin en iyisini yapıyor. Son dönemde bu konuda önemli aşama kaydedildi. Umarım ki yakın zamanda bu noktanın açıldığını ve iki tarafa da fayda sağladığını göreceğiz." dedi.

Hatip, Ovaköy sınır kapısının altyapı, köprüler ve otoyolların inşası gibi unsurlarıyla kapsamı çok büyük bir proje olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Asıl plan, (Ovaköy) bu noktayı Irak'ın doğusundan batısına bağlayan, Türkiye ile Irak arasındaki lojistiğin stratejik bir noktası haline getirmek. Türkiye ve Irak arasındaki lojistiğin kritik geçişi haline getirmek. Ovaköy sınır kapısının Irak'tan ürünlerin geçiş süresini 4 gün kadar kısaltması planlanıyor. Bu projede iki taraf için birçok çıkar var, istihdam sağlayacak, altyapımızı ilerletecek. Bu hem Irak hem Türkiye'nin hem de bölgenin çıkarına."

Hatip, 100 günlük ve 6 aylık programını tamamladıktan sonra Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi'nin ziyaret edeceği ilk ülkelerden birinin de Türkiye olduğunu ifade etti.

- Irak'a çağrı

Dışişleri Bakanlığı Irak ile İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Ali Rıza Güney, "toprak bütünlüğü, ticaret ve yatırımın geliştirilmesi, terörle mücadele ve Irak'ın yeniden inşası" başlıklarının Türkiye'nin Irak ile ilişkilerindeki 4 temeli oluşturduğunu bildirdi.

Türkiye'nin Irak'ın toprak bütünlüğü ve siyasal birliğini önemsediğini vurgulayan Güney, terörle mücadele konusunda Irak'a çağrıda bulundu. Güney, " PKK, DEAŞ ve FETÖ ilişkilerimize zarar veriyor. Ne zaman ki ilişkilerimizi ilerletmek istesek, on yıllardan beri PKK meselesi ayağımıza dolanıyor. Iraklı dostlarımızı bu tehdidi beraber ortadan kaldırmaya davet ediyoruz." dedi.

Güney, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih'in Türkiye ziyaretinde ticaret hacminin 20 milyar dolara çıkarılmasının ele alındığına işaret ederek, "Türkiye, ihracata dayalı bir gelişim modeli kurdu. Bu nedenle komşularının güvenliğini ve istikrarını önemsiyor." diye konuştu.

Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Başkanı Prof. Dr. Mesut Özcan da 2003 işgalinden sonra Irak ile ikili ilişkilerde ciddi problemlerin görüldüğünü söyledi.

Terör örgütü PKK ve DEAŞ'ın iki taraf için de tehdit oluşturduğunu belirten Özcan, Kerkük- Ceyhan petrol boru hattına 1970'lerde başlanmasının, ekonomik ilişkilerin tarihsel derinliğinin göstergesi olduğunu ifade etti.

ORSAM Başkanı Prof. Dr. Ahmet Uysal, Irak'ın "Türklerin Anadolu'ya ulaşmasında giriş yolu" olduğuna işaret ederek, "Ana gibi yar, Bağdat gibi diyar olmaz" atasözünü tarihi ilişkilerin boyutuna örnek gösterdi.

Türkiye'nin her zaman Irak'ın toprak bütünlüğünden yana olduğunu vurgulayan Uysal, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin referandumunda Ankara'nın, Bağdat'ın yanında durarak bunu kanıtladığını söyledi.

ORSAM Irak Araştırmacısı Vasık es-Sadun da suyun paylaşımı ve Ankara'nın PKK'ya operasyonlarının Türkiye ile Irak ilişkilerinde temel başlıklar olduğunu ifade etti. Terör örgütü PKK'nın, Irak güvenlik güçlerinin Sincar'a girişini engellediğini belirten Sadun, Irak ordusu Kerkük'e ilerlerken PKK'nın Irak güvenlik güçleriyle silahlı çatışmalara girdiğini anlattı.

Ankara'nın Irak'ta "Türk tipi diplomasi" yürüttüğünü dile getiren Sadun, "Türkiye'nin Bağdat Büyükelçisi Fatih Yıldız sokaktaki sıradan insanlarla temas kuruyor. Ülkedeki bütün etnik, dini, siyasi, kültürel gruplarla sık sık görüşüyor. Hepsinin davetlerine katılıyor. Büyükelçi Yıldız, Irak'ta Türkiye'nin tüm etnik, dini, kültürel ve mezhep gruplarına eşit mesafede durduğunu bire bir sahada gösteriyor." dedi.