Urfa'da İşadamları Belediyelerden Yana Dertli

Şanlıurfa'da son dönemlerde faaliyetleri ile şüphesiz ekonomi çevrelerinin en yoğun faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu haline gelen Tüm Sanayici ve İş Adamları Derneği Şanlıurfa Şubesi, sarkan bürokratik süreçten, keyfi uygulamalardan, siyasi kanadın tutumundan ve özellikle belediyelerin yatırım için gelen projeleri 'sümen altı etmesinden' dolayı rahatsız.

Yaşanan sorunları Gazete İpekyol'a değerlendiren Sade, teberru vermediğinden dolayı belediyelerde iki yıla yakın bir süreçtir bekleyen projelerin yer aldığını söyledi. İşadamlarına da çağrıda bulunan Sade, "Bu tür kimin ne sorunu varsa bize gelsin. Bu sorunları aşmak için elimizden geleni yapacağız" dedi.

İşte TÜMSİAD'ın penceresinden Urfa'da yatırımcı sorunları:

Başkanım Urfa'da son olarak yaptığınız çalışmaları değerlendirir misiniz?

TÜMSİAD Şanlıurfa şubemiz 2009 yılında kuruldu. 7 yıldan bu yana Şanlıurfa'da sadece ekonominin değil sosyal yaşamın da her alanındaki gelişmeleri yakından takip ediyor, sorunları tespit ediyor ve çözüm için gerekli yerlerle irtibata geçerek çalışmalar yürütüyoruz. Bu süre zarfı boyunca Şanlıurfa'nın tüm sorunlarını kendi sorunumuz saydık. Bunu üzerimize vazife eyledik.

Son olarak Yapı, İnşaat ve Dekorasyon fuarına öncülük yapmakla gündeme geldiniz. Nasıl geçti fuar, beklentilerinizi karşılayabildi mi?

Bizim görevimiz olmamasına rağmen, biz 2011 yılındaki yönetim kurulu toplantımızda 'Şanlıurfa'da neden fuarlar olmasın?' dedik. Ve bu yöndeki eksikliğin giderilmesi için karar aldık. Yönetim kurulundaki arkadaşlarımız ile birlikte Şanlıurfa'da ihtisas fuarları yapmaya karar verdik. Buna da inşaatla başladık. Çünkü inşaat biliyorsunuz ki bölge için çok önemli. Yılda 65 bin doğumun olduğu bölgede yeni konut alanları oluşturmak çok önemli. Bunlara son yıllarda yaşanan göç dalgasını da eklersek bu sektördeki açığı kapatmamak büyük sorunlara yer açar diye düşündük. Tüm bunların yanı sıra inşaat sektörü aynı zamanda en çok istihdam sağlayan bir sektördür hem de inşaatın temeline indiğin zaman yaklaşık 80 tane firmanın bundan yararlandığını görüyoruz. Onun için sanayimiz olmadığından dolayı bizim ve Şanlıurfa için inşaat çok önemli.

Fuar alanı almadan girişim süreciniz nasıl karşılandı?

Tabi o zamanlar biz Şanlıurfa'da inşaat fuarı ile ilgili kararımızı aldıktan sonra fuar firmaları ile yapmış olduğumuz görüşmelerde firmalar ilk etapta Urfa'ya sıcak bakmadılar. Bunun nedeninde ise Urfa'da mevcut bir fuar alanının olmayışı başı çekti. Ve bunun yanında da fuar kültürü oluşmadığından dolayı bu işi ticari olarak düşünen firmalar bölgeye gelmek istemedi. Ve ardından biz Star Fuarcılık ile bir anlaşma yaptık, dedik ki 'Siz Urfa'ya gelin. Biz TÜMSİAD'ın 57 şubesinden katılım sağlayacağız. Katılma anlamında bir sıkıntı olmayacak inşallah. Fuarı tamamen dolduracağız. Eğer buna rağmen zarar da ederseniz, biz zararın bir kısmını da kendi cebimizden ödeyeceğiz' dedik. Böylesine bir anlaşma yaptık.

Ardından Star Fuarcılık gelerek burada çalışma yaptı. İlk yıl 4 bin metrekarelik alan üzerinde fuarımızı yaptık. İkinci yıl ise 8 bin metrekareye çıkardık ve bununla birlikte Ticaret Borsasınca bizim de katkımızla Tarım, Gıda ve Hayvancılık Fuarı yaptı. Üçüncü yıl ise 11 bin 500 metrekarelik bir alan üzerinde fuarımızı sürdürdük. Yani bizim yola çıktığımız o tarihten bugüne kadar Şanlıurfa'da 7 tane fuar yapıldı. Fuarlarımızın birçoğu da kendi ihtisas alanında birinci ve ikincilik aldı. Gerek ziyaretçi olarak gerekse katılımcı olarak böylesine bir başarıyı yakaladık. Tabi ondan sonra sağ olsunlar Büyükşehir Belediye Başkanımız Nihat Bey de geçen gün açıkladı. 'En kısa sürede fuar merkezinin temeli atılacaktır' dediler ama nasip olmadı. Ve nihayet başkan Çiftçi, 11 Nisan tarihinde Fuar ve Kongre Merkezinin temellerini atacaklarını kararlaştırdı.

Neden TÜMSİAD bu işte ısrarlı?

Aslında biz TÜMSİAD olarak bu tür fuarlara karşıyız. Bizim genel merkezimiz veya diğer şubelerimiz fuar yaptıkları zaman fuarla birlikte eş zamanlı olarak bir KOBİ zirvesi gerçekleştirirler. Mesela bizim TÜMEXSPO diye bir fuarımız var. Bu her yıl yapılır ve burada KOBİ zirvesi organizasyonu düzenlenir. Tam 40 ülkeden KOBİ uzmanları gelir ve deneyimlerini burada paylaşırlar. Dünyanın gelişmiş ülkelerindeki KOBİ'ler finansmanını nasıl sağlıyor?, nasıl istihdam oluşturuyor?, gibi akıllarda kalan sorular cevap bulur. Bu buluşmaya da katılan iş adamlarımız kendilerini nasıl daha da geliştirirler bunun meyvesini toplamaya çalışırlar.

Aslında bizim de böyle bir niyetimiz var ama fuar veya kongre merkezimiz olmadığı için bunu ne yazık ki hayata geçiremedik. İnşallah fuar merkezimiz olduktan sonra bunu da mutlaka başaracağız.

Başkanım bunun yanında kısa bir süre önce 'fuar merkezi kimsenin tekeli altına girmesin' dediniz. Bu ne anlama geliyor.

Şimdi baktığınız zaman bugün bazı illerimizde fuar merkezinin işletmesi sadece bir firma ile anlaşma yapmış, 10 ila 20 bin lira arasında verilmiş. Ama yanı başımızda bizim her zaman örnek aldığımız Gaziantep'e baktığımız zaman Gaziantep hiç kimse ile anlaşma yapmamış. Oranın Büyükşehir Belediyesi ile Ticaret ve Sanayi Odası ortak bir şirket kurarak, merkezin işletmesini yapıyorlar. Kim fuar yapmak isterse oranın bedeli var. İşte bundan dolayı Gaziantep'te başarı var. Ama Diyarbakır ve Adana'ya bakarsanız bunu yapmadıkları için bir başarı gösteremiyorlar. Nedeni şu; Tek firma ile anlaşmanı yaptığın zaman orada ister istemez 100 lira olan bedeller, çok yukarı fiyatlara çekilecek. Böylelikle katılımcı olmayacak, katılımcı olmadı mı ziyaretçi olmayacak ve elde bir şey kalmayacak. Son olarak fuar kültürü yok olmuş olacak.

Burada rant mı olabilir demek istiyorsunuz?

Biz, 4 yıldır bu kültürü oluşturmaya çalışırken, birileri gelip de rant için veya dostluğa istinaden ya da ahbap çavuş ilişkisine dayanarak anlaşma yapacak firmaya verilmemesini istiyoruz. Ben bununla ilgili geçen gün Belediye Başkanı Nihat Çiftçi ile de görüştüm. Dedim 'Bakın bizim böyle bir talebimiz var. Biz sadece sizi uyarıyoruz. Böyle bir yanlışa düşmeyin. Ama yanlış olursa bizim 4 yıldır uğraştığımız bu fuar kültürü yok olup gidecektir.' İşte biz o kadar mücadele ederken, birileri de gelip elimize geçen fuar kültürünü yok etmemelidir. Biz tüm bu olumsuzlukların yaşanmamsı için yetkililerimizi uyardık. İnşallah yetkililerimiz de bizleri dinlerler, aklı selim davranırlar ve böylesine bir yanlışa düşmezler.

Yatırımcıyı yerel yönetim nasıl karşılıyor peki?

Biz dediğim gibi üzerimize vazife olmayan işler çıkarıyoruz. Sonuçta biz gönüllülük esasıyla kurulan bir sivil toplum kuruluşuyuz. Anayasal veya yarı anayasal bir kuruluş da değiliz. Ama burada bir eksiklik varsa buna ses çıkarmamak ya da sessiz kalmak gibi bir duruş da sergileyemeyiz. Biz bu boşluğu doldurmak için mücadele ederken, ilimizde istihdam sorunları son bulsun diye çaba harcarken, ihracat rakamlarımız yükselsin diye emek sarf ederken ben buradan Şanlıurfa'daki belediyelere ve bürokratlara da bir çağrıda bulunuyorum. Ne olursunuz Urfa'da iş yapmak isteyen gerek Urfalı gerekse yabancı işadamlarının önüne engel koymayın.

Engel derken ne demek istiyorsunuz?

Yani bakıyorsunuz bürokrasiye, keyfi uygulamalar nedeniyle yasa geçmiyor. Ondan sonra genelge geçmiyor. O kurumun başında oturan amirin sözü her şeyin önüne geçiyor. Artık bizim bunları aşmamız lazım. Yani bürokrasinin kendine düzen vermesi lazım. Biz burada Şanlıurfa'nın derdi ile dertlenirken, işadamlarımızı dışarıdan buraya getirip yatırım yapmaları için onlara cesaret verirken, bunun için komisyonlar kurarken, ne olursunuz Şanlıurfa'daki belediyeler ve bürokrasiler buradaki işadamlarına engel olmasınlar. Engel çıkarıldığı zaman sermaye ürkektir, engeli sevmez ve engel çıkarılmayan yere gider. Bununla da ilgili bürokrasinin, siyasilerin ve belediyelerin yardımcı olmasını istiyoruz.

Ama yerel yönetim de sürekli 'yatırımcıyı istiyoruz' diyor.

Bugün bakıyorsunuz bir müteahhidin projesi 6 ay belediyede bekliyor. Böyle bir şey olamaz. Bir müteahhit 6 ay beklerse bu işin sonu ne olur? Bakıyorsunuz 2 yıldır belediyede bekletilen projeler var. Daha da acısı 3-5 kuruş teberruye heba edilen projelerimiz var. Yani belediyeler bir teberru almıyor diye o projeyi geçirmiyorlar. Üstüne basa basa bunu söylüyorum. Kimsenin bu memlekete gelecek iş adamını, yatırımcısını, bu memleketin fakir fukarasına istihdam sağlayacak adamına belediyeye 3-5 kuruş katkı sağlamadığından dolayı projesini sümen altı yapmasın. Biz bunların takipçisi olduk ve olmaya devam edeceğiz. İşadamlarına da sesleniyoruz bu tür bir olayla karşılaştıkları zaman biz bunun mücadelesini veririz. Sonuçta memleketi sahiplenmemiz lazım. Bu memleket batarsa biz de batarız. Zetin şimdiye kadar böyle olduğu için memleket bu hale geldi. Şimdi baktığınız zaman Urfa; yüzölçümünde 7'nci, nüfus bakımından 9'uncu büyük şehri ama maalesef iş sahasına baktınız zaman biz hale Yozgat'a, Iğdır'a insanlar gönderiyoruz buradan.

Bir de 'bölgesel asgari ücret uygulansın' talebiniz vardı. Bunun ayrıntılarında ne vardı?

31 Ocak tarihinde Başbakanımız Sayın Ahmet Davutoğlu bizleri Çankaya Köşkü'ne davet etmişti. Biz de TÜMSİAD'ı temsilen oradaki toplantıya katıldık. Toplantıda söz konusu konuşma hakkı tarafımıza geldiği zaman ben bu sıkıntıyı bizzat aktardım. Ben Başbakanımıza şöyle bir öneride bulundum: "Bölgesel asgari ücret uygulamasına geçilmesini istiyoruz. Siz Hakkari'nin varoşlarında ev kirası 200 lira iken, bugün İstanbul varoşlarında ev kirası 1200 lira. Siz iki taraftaki asgari ücreti aynı yaparsanız, yatırımcı gelip de buralarda yatırım yapmaz. Buralardaki yatırımda batı illerine kayar" dedim. Başbakanımız bu talebimizi de olumlu buldu. İnşallah bununla da ilgili bir çalışma yapılacaktır. Biz asgari ücretin artmasına karşı değiliz. Ama biz diyoruz ki devlet de elini biraz taşın altına atsın ve bir kısmını karşılasın. Şimdi siz bir işadamı olsanız; İstanbul'da asgari ücret bin 300 lira, yine Şanlıurfa'da da bin 300 lira. İstanbul'da Pazar var. Siz ne yaparsınız? Tabi ki İstanbul'a yatırım yaparsınız. Onun için İstanbul'da asgari ücreti 2 bin lira, Urfa'da ise bin lira yapın ki yatırımcı bu bölgeye gelebilsin. Bu yapılırsa ancak Güneydoğu Anadolu yatırımcı için cazibe merkezi olabilir.

OSB'de yerli yatırımcı ile dışarıdan gelen yatırımcıya bakış nedir?

Bu da önemli bir konu. Dışarıdan gelen yatırımcıdan Organize Sanayi Bölgesi'nde (OSB) arsa bedeli alınmıyor, bizim yatırımcımızdan ise alınıyor. Tabi bu da yönetimin takdiridir. Biz istiyoruz ki bizim yerli yatırımcıdan da bu alınmasın. Çünkü bizim sanayi şehri olmamız gerekiyor.

Tüm bunların içinde Suriyelilerin ekonomiye katkısı veya etkisi nedir? TÜMSİAD olarak nasıl değerlendiriyorsunuz bunu?

Suriyeliler sorunu ile ilgili yine Çankaya Köşkü'nde Başbakana yine bir öneri sunduk. Şunu söyledim; "Suriyeliler bizim ekonomik anlamında, sosyal alanda sıkıntılar vermeye başladı. Ve bunun da daha da ilerisine gittik ve artık Şanlıurfa'da aileler dağılmaya başladı. İkinci, üçüncü ve hatta dördüncü evlilikler başladı. Bunun için bizim çözüm önerimiz var. Şanlıurfa il sınırları içerisinde olmak kaydıyla bir tampon şehir kuralım. Tüm Suriyeli kardeşlerimizi biz oraya yerleştirelim. Sizler devlet olarak bizler de STK olarak bunlara yine yardımlarımızı sürdürelim. Yalnız onlar tampon bölgede kalarak kendi yaşantılarına devam etsinler."

Bu iki hatta üç milyon nüfuslu bir şehir anlamına geliyor. Hatta ve hatta Gaziantep ve Kilis bunun için girişim bile başlattı. Ben de dilim döndüğü kadar bunun Urfa sınırları içerisinde olması gerektiğini Başbakanımıza anlattım. Notunu aldılar. Bu konunun da yakından takipçisiyiz.

TÜMSİAD, Suriyeli işadamlarını bölgeye çekmiyor mu? Ya da böyle bir çalışması var mı?

Biz bir de diğer pencereden bakıyoruz Suriyeliler. Biz sürekli Suriyelilerin fakir kesimlerine bakıyoruz. Biz TÜMSİAD olarak ise Suriyelilerin iş adamlarına talibiz. Bizim iki aydan bu yana bir komisyonumuz var. Ve bu komisyonumuz sadece Suriyeli iş adamlarını Urfa'ya nasıl çekebiliriz bunun görüşmelerini ve çalışmalarını yapıyorlar. Komisyonumuz geçen hafta Mersin'e gittiler ve burada bir Suriyeli işadamının Urfa'ya yatırım yapması için davette bulundular. Bununla birlikte Türkiye'de şuanda 300 Suriyeli iş adamı var. Bizim hedef kitlemiz aynı zamanda bu işadamları. Bunu valimiz ile de paylaştık.

Tüm bunları tekrardan iletmek için Başbakanımız Urfa'ya geldiğinde kendisi ile özel bir görüşme yapacağız ve tüm bu konuları tekrardan kendilerine ileteceğiz.

(Kaynak: Gazeteipekyol)