Genç Mucitlerden Insanı Yaşatmaya Yönelik Projeler

İBRAHİM HALİL ÇEKİCİ - İstanbul Teknik Üniversitesindeki (İTÜ) Robot Olimpiyatlarına katılan genç mucitlerin, insan hayatını kurtarmaya ve kolaylaştırmaya yönelik projeleri büyük ilgi görüyor.

Üniversitenin Ayazağa yerleşkesindeki Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen olimpiyatta, üniversite, yüksekokul, lise ve ortaokul öğrencilerinin tasarlayıp geliştirdiği çizgi izleyenden merdiven çıkana, renk seçenden kendini dengeleyen robotlara kadar değişik projeler yarışıyor.

Olimpiyata katılan projeler daha çok insan hayatını kurtarmaya ve kolaylaştırmaya yönelik fikirlere dayanıyor.

Genel Koordinatör Göktuğ Öcal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, olimpiyatı "teknik üniversiteye en çok yakışan organizasyon" olarak tanımladı. Bu etkinliği, 10 yıllık deneyimden faydalanarak gerçekleştirdiklerini vurgulayan Öcal, "Bu sene de 505 robot kaydıyla Türkiye'nin en büyük robot organizasyonuyuz. İddialıyız ve yaptığımız işi de seviyoruz." diye konuştu.

Olimpiyat destekçilerinden Tüm Mucitler İcat İnovasyon ve Araştırma Derneği Genel Başkanı Bülent Kavaklı da olimpiyattaki projelere destek vererek Türk bilimini dünyada marka yapmayı ve özellikle Türk mucitlerin uluslararası yarışmalarda başarı sağlamalarına katkıda bulunmayı amaçladıklarını söyledi.

Kavaklı, başarılı projeleri uluslararası yatırımcıların önlerine koyarak gerekli destekleri sağlamaya çalıştıklarını anlatarak, şöyle devam etti:

"Organizasyonlarda 'Bir fikir bir dünya' sloganıyla hareket ediyoruz. Dünyanın herhangi bir noktasında herhangi bir fikir, dünyanın değişmesine, gelişmesine yardımcı olabilecek bir projeye, bir icada dönüşebilir. O yüzden hiçbir fikir değersiz değildir, gereken önem verildiğinde hepimize faydası olacak bir yapıya dönüşebilir. Biz buna inanıyoruz."

Madenciler için proje

Olimpiyata Bursa'dan katılan gelen Bilişim Öğretmeni Salih Güngör ve 11-12 yaş grubundaki öğrencileriyle okullarında oluşturdukları Robotan bilişim kulübü yarışmada yer alıyor.

Daha çok yeraltında çalışan madenciler için geliştirdikleri 'Takip ve Haberleşme Sistemi' adındaki proje sayesinde zorda kalan insanları kurtarmayı amaçladıklarını söyleyen Güngör, kodlama ve yazılımının öğrencileri tarafından yaptıkları projede arduino teknolojisine ağırlık verdiklerini ifade etti.

Güngör, proje fikrinin kaynağının Soma faciası olduğunu vurgulayarak şunları anlattı:

"Öğrencilerimizden 11 yaşındaki Fulya Erten'in yakınlarından biri Soma'daki maden faciasında hayatını kaybettiği için okulda yaptıkları robot çalışmaları sırasında kendisinden bu konuyla ilgili bir fikir çıktı. Kendisi bize dediki, 'Öğretmenim Soma faciası gibi olaylarda daha fazla insan ölmesin, bunun için biz bileklik şeklinde bir icat yapalım, üzerine de bir düğme koyalım, o düğmeye basınca dışardakilere ulaşsın. Mahsur kaldığı yer belli olsun, bizimle iletişime geçsin. Böylece 15 gün nerde olduğunu bilmeden arayacağımıza, 1-2 saatte yeri belli olsun. Bu aşamaya gelene kadar 2-3 ay çalıştıktan sonra, çalışmamızın Türkiye tarafından duyulması için İTÜ robot olimpiyatlarına başvurduk. Şuana kadarki izlenimlerden başarılı olduğumuzu anladık, çünkü herkesin gözü bu projede. Çoğu kişi projenin uygulanabilir olduğunu kabul ediyor, aynı zamanda eleştirileri de değerlendirerek inanıyoruz ki gelecek yıldaki yarışmalara herkesin istediği şekilde Türkiye ve dünya için önemli bir icat yaparak başarılı olacağız."

Projenin fikir kaynağı olan öğrencilerden Fulya Erten ise arkadaşının dayısının Soma faciasında vefat etmesine çok üzüldüğünü dile getirerek, insanların ölmemesi için 'Robotan' kulübü olarak projeyi tasarladıklarını söyledi.

Öğrencilerden Ebralsu Güçman projelerini AA muhabirine değerlendirerek "Gerçekten iyi bir poje olduğunu ve projenin bir çok insanın hayatını kurtaracağını düşünüyoruz. Projemizin amacı insanların hayatlarını kurtarmak. Yurtdışında ve Türkiye'de gerçekten yayılmasını istediğimiz bir proje.Bu sistem sadece madencilerle ilgili değil, yaşlı insanlar için de kullanılabilir." diye konuştu.

Proje, sistem üzerinde bulunan acil durum butonuna basılınca çalışıyor. Üzerine kaydettiğimiz bir numarayı acil durum numarası olarak arıyor. Aynı zamanda dışardan gönderilen mesaj sayesinde yeraltındaki kişinin durumunu, bulunduğu konumu, ortamdaki hava basıncı, hava sıcaklığı gibi verileri de dışarıya bildiriyor.

Minik öğrenciler aynı zamanda anaokulu öğrencilerinin kodlama öğrenmesi için tasarladıkları ve tablet üzerine kendilerinin yazmış olduğu bir program tarafından kumanda edilen bir robot projesiyle de yarışmaya renk katıyorlar.

Kalp ritim bozukluğu hastalarına ilk yardım çağrısı projesi : HeartControl

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nden robot olimpiyatlarına katılan Mehmet Niyazi Kayı, yaptığı "HeartControl" adındaki proje ile kalp hastalıklarına sahip insanlara yardımcı olmak istediğini belirtti.

Proje amacının kalp ritim bozukluğu olan insanları düşünerek geliştirdiği ve nano teknoliji kullanarak yaptığı yelek sayesinde hastadan yakınına ve doktoruna bir tür acil durum sinyali göndererek yardım isteyerek hayat kurtarmak olduğunu belirtti.

Bu projede kalp ritmi bozuk hastaları gözününde bulundurduğunu belirten Kayı AA muhabirine projeyi değerlendirerek "Hastanın giydiği bu yelek üzerindeki sensörler yardımıyla kalp ritmi ölçülüyor. İnternet üzerinden gönderdiği raporlar sayesinde doktor gözetiminde alınan normal kalp ritim değerleriyle kıyaslanıp, hastanın ritim değerleri rutin dışına çıkarsa alarm vererek, doktoru, acil servisi ve bir yakınına sinyal veriyor."

"Projemizin amacı, günümüzde karşılaştığımız kalp ritim bozuklukları ile ilgili hastalıklara sahip hastaların bir kısmının belirli sürelerde evde yalnız kalmak durumunda olduğundan dolayı bu hastaların bu süreçlerde karşılaşabilecekleri zorluklarda yardımcı olmak. Hastanın bir kalp ritim düzensizliği durumunda hasta yakını acil servis ve gerekirse hastanın doktorunu haberdar edip alarm durumuna geçirmeyi yönelik projede anlık olarak hastanın verilerini bu kişilere aktararak hastanın hayatını kurtarmak hedefliyoruz."

"Proje, kullandığımız Arduino ve sensörler sayesinde hastanın kalp durumunu anlık olarak sunuculara aktarıp hastanın olması olması gereken ve olmaması gereken verileri ile karşılaştırıyor. Sorun oluşacağı durumlarda gerekli kişileri alarm durumuna geçirerek en kısa sürede hastaya ulaşmalarını sağlamak."Projesinin ilham kaynağı olarak kalp ritim bozukluğu hastası olan anneye kızının küs olması olarak belirten Kayı şunları ifade ett:

"Arkadaşımın annesinin kalp hastası ve kızıyla küskün olmasından dolayı yalnız yaşıyor olması. Hastalığı nüksettiği zaman kendisi yaşlı olduğu için merdiven inip çıkmakta zorlanıyor. Haber vermek için elindeki sopayla ya aşağıya veya yukarıya vurarak yardım istiyor. Ben de bunu düşünerek böyle bir sistem geliştirdim ve arkadaşlarımla beraber yapmaya çalıştık.

Giyilebilir Bio-mekatronik İskelet Destek Sistemi

Yine bir insan sağlığını konu alan proje ile olimpiyata katılan Trakya Üniversitesi İpsala Meslek Yüksekokulu öğrencilerinden Ahmet Emin Ramazanoğlu ekip olarak arkadaşı Mucahit Kuralay ile tasarladıkları Giyilebilir Bio-mekatronik İskelet Destek Sistemi projesini tanıttı.

Kuralay, "Proje amaçlarının fizik tedavi hastalarının hastaneye gitmek yerine, kendi imkanlarıyla bir tedavi sürece geliştirmeleri ve bu projemiz sayesinde daha kısa sürede daha verimli bir proje süresi gerçekleşecek." diye konuştu.

Yarışmaya eski tasarımlardan örnekler de sunarak yaptıkları son tasarımın daha ergonomik ve işlevsel özelliği bulunduğunu uygulamalı olarak gösterdi.

İTÜ Robot Olimpiyatları Hakkında

İTÜ Kontrol ve Otomasyon Kulübü tarafından 6-7-8 Nisan 2017'de, İTÜ Ayazağa Kampüsü Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde on birincisi düzenlenecek olan İTÜ Robot Olimpiyatları, robotik alanında çalışma yapmakta olan öğrencileri, akademisyenleri ve endüstri temsilcilerini düzenlenecek etkinlikler aracılığıyla bir araya getirmeyi hedefleyen ve meydana gelen teknolojik gelişmeler ışığında bu alanda yapılan çalışmaları sorgulamayı planlayan bir oluşumdur.

Her yıl Türkiye'nin dört bir yanından binlerce lise ve üniversite öğrencisi İTÜRO'ya yarışmacı veya izleyici olarak katılmaktadır. Proje kayıtlarının internet üzerinden yapıldığı İTÜRO'da robotlar Çizgi İzleyen, Çizgi İzleyen Minikler, Mikro Sumo, Basketbol, Merdiven Çıkan, Labirent, Renk Seçen, Kendini Dengeleyen, Senaryo ve Serbest Kategori olmak üzere on farklı yarışmada yer almakta, aynı zamanda organizasyon katılımcıları Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde kurulan masalarda robotlarını sergileme fırsatı bulmaktadır. İTÜ Robot Olimpiyatları kapsamında akademisyenler, sanayi katılımcıları ve deneyimli öğrenciler tarafından, robotik ve kontrol bilimi gibi alanlarda seminerler, söyleşiler, paneller ve sergiler düzenlenmektedir. Yarışmalarla eş zamanlı olarak düzenlenen bu etkinlikler, bu alanda çalışmalar yapmakta olan katılımcılara yol göstermekte ve katılımcıların bakış açılarını genişletmektedir.

Olimpiyatın Amacı

Robotik alanındaki gelişmeleri ve robotiğin uygulama alanlarını katılımcılara tanıtmak. Türkiye'de ortaöğretim ve yükseköğretim öğrencilerini robotik alanında düzenlenen konferanslar ve söyleşilerle bilgi ve deneyim yönünden desteklemek. Düzenlenecek yarışmalara Türkiye genelinden katılım sağlayarak robotik alanında çalışma yapan insanları bir araya getirmek. Türkiye'deki üniversite ve lise öğrencilerinin yaptıkları bilimsel çalışmaların destek görmesini sağlamak ve değerlendirilmesi için fırsat oluşturmak. Organizasyon boyunca ve organizasyon sonrasında oluşturulan verimli üretim ortamıyla sorunlara somut çözümler üretmek ve üretilen bu çözümlerin hayata geçmesini sağlamak. Türkiye'de robotik teknolojileriyle ilgilenen öğrenciler ile aynı konuyla ilgili akademisyenler ve şirketler arasındaki iletişime yardımcı olmak.

İTÜ Ayazağa Kampüsü Süleyman Demirel Kültür Merkesi'nde düzenlenen Robot Olimpiyatlarında Bugün (cumartesi) düzenlenecek tören ile olimpiyattaki yarışmalarda dereceye giren projelere ödülleri verilecek.