Kolombiya, silahlı isyancı örgüt ELN'ye yönelik 6 aylık ateşkesi askıya aldı

Kolombiya'da hükümet, silahlı isyancı örgüt Ulusal Kurtuluş Ordusu'na (ELN) yönelik ilan edilen 6 aylık ateşkes kararının askıya alındığını açıkladı.

ELN'nin, Cumhurbaşkanı Gustavo Petro'nun 6 aylık ateşkes sağlandığı açıklamasını dün yalanlamasının ardından hükümet, bu örgüt ile yapılan ateşkesin iptal edildiğini bildirdi.

İçişleri Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Alfonso Prada, düzenlediği basın toplantısında, örgütten "doğrulanabilir bir ateşkes" talebinde bulunarak, "(ELN'nin) tutumu göz önüne alındığında, 31 Aralık 2022 tarihli ve 2657 sayılı kararnamenin yasal etkilerini askıya almaya karar verdik ve bir sonraki müzakere sürecinde bu konudaki diyalog yeniden etkinleştirilecek." ifadelerini kullandı.

Ulusal hükümetin "topyekun barış" politikasından asla vazgeçmeyeceğini vurgulayan Prada, "ELN'nin ifade ettiği barış arzusu göz önüne alındığında, etnik-bölgesel ve köylü topluluklarının elzem çağrısı dikkate alınarak bu örgüte teyit edilebilir ateşkes ilanı yapmaları davetinde bulunuyoruz." dedi.

Devlet Başkanlığı Sarayı Narino'da gerçekleştirilen basın toplantısına, Barış Yüksek Komiseri Danilo Rueda, Savunma Bakanı Ivan Velasquez ile üst düzey askeri yetkililer katıldı.

ELN, ateşkes sağlandığı iddialarını yalanmıştı

Örgütün basında dün yayımlanan açıklamasında, Kolombiya hükümetiyle "6 aylık ikili" herhangi bir anlaşmanın olmadığı, bu konunun müzakere masasında ele alınmadığı belirtilmişti. Açıklamada, "ELN'nin yalnızca katıldığımız diyalog masasında tartışılan ve üzerinde anlaşmaya varılan hususlara uyduğunu çeşitli vesilelerle belirttik. Tek taraflı hükümet kararnamesi anlaşma olarak kabul edilemez." ifadesine yer verilmişti.

6 aylık ateşkes ilanı

Petro, 1 Ocak'taki duyurusunda, ELN ve diğer 4 silahlı grupla 6 aylık ateşkes sağlandığını belirtmişti.

Twitter hesabından haberi paylaşan Petro, "Bu cesur bir harekettir. İkili ateşkes, silahlı örgütlerin ve devletin buna saygı duymasını zorunlu kılar. Ulusal ve uluslararası bir teyit mekanizması olacak. Kolombiya'ya topyekun barış gelecek." bilgisini vermişti.

Anlaşmanın 1 Ocak-30 Haziran tarihlerini kapsadığını belirten Petro, "Bu ateşkesin amacı, etnik-bölgesel, köylü toplulukları ve genel olarak insani durumları ön plana çıkarmak ve saldırgan eylemleri askıya almaktır." ifadesini kullanmıştı.

3 yıl sonra müzakere masasına dönüş

Venezuela'nın garantörlük ve ev sahipliğinde başkent Karakas'ta bir araya gelen taraflar, 2019'da askıya alınan barış görüşmelerini 22 Kasım 2022'de yeniden başlatmıştı.

Norveç ve Venezuela gözlemcilerinin de hazır bulunduğu görüşmeye, Kolombiya hükümeti adına M-19 (19 Nisan hareketi) eski üyesi Otty Patino, ELN heyetine ise Pablo Beltran liderlik etmişti.

İlk tur görüşmelerinde 13 Aralık 2022'de ateşkese varılamamış ancak bazı bölgelerde insani yardım ve hapisteki ELN militanlarının şartlarını iyileştirme kararı alınmıştı.

Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 7 Ağustos'ta görevi devralan sol görüşlü Gustavo Petro, iktidara geldiğinde Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) ile 2016 Barış Anlaşması'nı uygulamaya ve ELN ile de barış görüşmeleri yapmaya söz vermişti.

ELN ile müzakerelerin geçmişi

Kolombiya, ELN ile birçok kez yarıda kesilen müzakerelere Santos döneminde başlamıştı. Müzakereler, Ekvador'un garantörlük ve ev sahipliğinden çekilmesi üzerine Havana'ya taşınmıştı.

Uzmanlara göre, finansmanını uyuşturucu kaçakçılığı, yasa dışı madencilik ve adam kaçırma gibi yöntemlerle sağladığı tahmin edilen, 2 binden fazla mensubu bulunan ELN ile Kolombiya hükümeti arasındaki önceki müzakere girişimleri, örgütün içindeki dağınık güç ayrılığı ve radikal tavırlar nedeniyle ilerleyememişti.

Müzakereler, örgütün 2019'da bir polis okuluna düzenlediği ve 22 kişinin hayatını kaybettiği saldırının ardından dönemin Cumhurbaşkanı Ivan Duque tarafından askıya alınmıştı.