Türkoloji Dünyasından Bir Yıldız Daha Kaydı

Alevilik ve Bektaşilik üzerine yaptığı çalışmalarla bu iki tasavvufi geleneği efsanelerden arındırıp sağlam zeminler üzerine oturtan İrene Melikoff, 91 yaşında hayatını kaybetti.

Türkoloji dünyasının en önemli isimlerinden biri olan Melikoff, Bektaşiliğin Balkanlar’da kazandığı kentli niteliğin taşıdığı büyük değeri de gün ışığına çıkartmıştı.

1917’de, Ekim Devrimi’nin başladığı gece Petrograd’da (St Petersburg) Azeri Türk’ü bir baba ile Rus bir annenin çocuğu olarak dünyaya gelen İrene Melikoff, iki haftadır Strasbourg’da bir hastanede tedavi görüyordu. Türkoloji dünyasının yıldız isimlerinden birisi olan Prof. Dr. Melikoff, bilhassa Alevilik ve Bektaşilik üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyordu. Prof. Melikoff için Pazar günü Strasbourg Azerbaycan Evi’nde kızlarının da katılacağı bir merasim düzenlenecek ve cenazesi daha sonra Paris’te toprağa verilecek.

Bolşevik Devrimi yüzünden Rusya’yı terk eden petrolcü babası tarafından önce Danimarka’ya, daha sonra Fransa’ya götürülen İrene Melikoff, Sorbonne Üniversitesi’ni, ardından da Doğu Dilleri Yüksek Okulu Türkçe ve Farsça Bölümünü bitirmişti. Strasbourg Üniversitesi Türkoloji Enstitüsü’nün başkanlığını da yapan Prof. Melikoff, TURCICA Dergisi’ni kurmuş ve üzun süre yönetimini üstlenmişti. Aynı zamanda Fransız Devlet Nişanı sahibi olan Prof. Melikoff, Konya Selçuk ve Bakü üniversiteleri tarafından da fahri doktora ile ödüllendirilmişti.

Prof. Melikoff, İslam tasavvufunun en önemli geleneklerinden olan Alevilik ve Bektaşilik üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyordu. İslam araştırmacısı Prof. Louis Massignon’un tavsiyesi ile bu alanda çalışmaya başlayan Prof. Melikoff, Türk tarihçiliğinin iki zirvesi olan Prof. Fuad Köprülü ve Prof. Ömer Lütfi Barkan’la tanıştıktan sonra bu konuda daha da derinleşecektir. Matematik dünyasının ünlü ismi Salih Zeki ile evlenen Melikoff, bir süre de Türkiye’de yaşamıştır. Melikoff, "Uyur idik Uyardılar, Efsaneden Gerçeğe Hacı Bektaş, Anadolu Aleviliği ve Pir Sultan, Umur Paşa Destanı, Melik Danişmend, Ebu Müslim Horasani, Türk Sufizminin İzinde, Kırklar Sofrası" gibi önemli kitaplar yazmış bir isimdi.