Adalet Bakanı Bozdağ Aa Editör Masası'nda

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "Başkanlık sistemi tartışılmak istenmiyor. Tartışılmasından korkuluyor. Açıkça tartışılsın. Neden korkuluyor? Benim tahminim şu; muhalefet partileri, başkanlık sistemi tartışılırsa, halkın bu sisteme eleştirileri veya övgüleri dinledikten sonra eleştirenleri haksız göreceğinden korkuyorlar" dedi.

Bozdağ, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda gündemdeki konulara ilişkin soruları yanıtladı.

Yeni anayasa konusunda Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun, muhalefet parti liderleriyle görüşmesinde daha önce kurulan Anayasa Uzlaşı Komisyonu'nun tekrar hayata geçirilmesi konusunda mutabakat sağlandığı anımsatılarak, "Ancak Başkanlık sistemine karşı muhalefet partilerinin bir duruşu var. Hafta sonunda da Afyon'da istişare değerlendirme toplantısı yaptınız. Bu konuyla ilgili alınmış bir stratejik karar var mı? İçinde başkanlık sistemine ilişkin düzenleme içermeyen bir Anayasa değişikliği üzerinden mi yürünecek? Nasıl bir strateji izleyeceksiniz" sorusu üzerine Bozdağ, şunları kaydetti:

"Yeni anayasa ihtiyacı konusunda bütün partiler ittifak halinde. Bu, Türkiye için hayırlı ve olumlu bir gelişme. Parlamentodaki 4 parti aynı görüşte. Bu anayasa Türkiye'yi taşımıyor, Türkiye'nin ihtiyaçlarına cevap vermiyor. Yeni bir anayasaya Türkiye'nin behemehal ihtiyacı var. Madem ihtiyaç acil, öyleyse bu ihtiyacı gidermek siyaset kurumunun vazifesidir. Sadece iktidar partisiyle anayasa değiştirme imkanı ve yeni anayasa yapma imkanı bugünkü parlamento aritmetiğinde yok. O zaman partiler uzlaşarak, bu konuda bir adım atması gerekir ve bu adımla ilgili Sayın Başbakanımız, CHP Genel Başkanı'nı ve MHP Genel Başkanı'nı ziyaret ettiler, onlar da olumlu yaklaşımda bulundular. HDP Eş Genel Başkanı'ndan randevu talep edildi ancak daha sonra onların saygı içermeyen açıklamaları nedeniyle görüşme iptal edildi. Ancak Meclis Başkanı 4 partinin genel başkanına da uzlaşma komisyonuna üye vermesi çağrısında bulundu. Dilerim ki 4 parti, uzlaşma komisyonuna üye verir ve uzlaşma komisyonunu teşvik eder, çalışmalarına başlar."

- "Yeni anayasa hazır bir materyal üzerinden yürüyecek"

Bozdağ, Türkiye'nin yeni anayasayı yapacak bilgi ve tecrübe birikimine sahip olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:

"Sadece bu çalışmalara son şeklinin verilmesi icap ediyor. 2011'den sonra oluşan parlamentoda neredeyse 4 yıl uzlaşma komisyonu çalıştı ve onların da bir müktesebatı oluştu. Hazır bir materyal ve zemin üzerinden yürüyecek. Çünkü şu anki 4 parti, bir önceki uzlaşma komisyonunda da olan parti. Dolasıyla sıfırdan bir çalışma değil, belli noktaya gelmiş bir çalışma üzerinden yürünecektir. Umarız bu çalışma zamana yayılmaz. Çünkü geçen dönemki çalışma belli süre içerisinde biteceği kamuoyuna taahhüt edildi, daha sonra genel başkanların kararıyla uzadı, daha sonra komisyon kendi uzattı falan derken, ipe un serildi ve yeni Anayasa çıkmadı. Yeni dönemde eğer komisyon çalışmaları zamana yayılırsa bu komisyondan yeni bir anayasa çıkmaz. Komisyonu kendisini yeni Anayasa taahhüdüyle ve bir zaman kaydı ile bağlamalıdır. 'Biz 6 ayda yeni bir anayasa önerisini Türkiye kamuoyuna açıklayacağız, böyle bir çalışma yapacağız, işte 3 ayda, 6 ayda da bu çalışmamızı nihayetlendireceğiz' diye kendini bağlaması lazım. Aksi halde 4 yıl sürer, önceki dönem gibi 'yeni anayasa yapılmasın komisyonuna' döner. Herkes 'masadan kalkan ben olmayayım' anlayışıyla da masada durursa o zaman da yeni Anayasa çıkmaz. Onun için herkesin bu masadan yeni bir anayasayı yapmış olmanın şerefini yaşama bilinciyle oturması gerektiğini çok doğru olduğuna inanıyorum. Eğer bu bilinçle bütün partiler oturursa buradan yeni Anayasa çıkar. "

Yeni anayasa yapılırken üzerinde durulacak en önemli konulardan birisinin hükümet sistemi olduğuna işaret eden Bozdağ, "Siz yeni bir anayasa yapıyorsunuz, hükümet sistemini tartışmayacağız derseniz size gülerler. Dünyanın neresinde olursa olsun yeni anayasa yapılırsa tartışılacak en önemli konulardan birisi hükümet sistemidir. Neden? Siz hangi hükümet sistemini belirlersiniz anayasayı ona göre inşa edeceksiniz. Parlamenter sistem derseniz yapacağınız anaya farklı olur, başkanlık sistemi derseniz yapacağınız anayasa farklı olur" diye konuştu.

-" Başkanlık sisteminin tartışılmasından korkuluyor"

"Maalesef Türkiye'de bizim muhalefet partilerimiz, yeni Anayasa yapılırken hükümet sistemini tartışmayı dahi zait addediyorlar" ifadesini kullanan Bozdağ, şu ifadeleri kullandı:

"Böyle bir şey olamaz. Zaten bu uzlaşma komisyonunda oy birliğiyle karar gerekiyor. Yani CHP'nin, MHP'nin, HDP'nin veya bunlardan sadece birinin veya bir milletvekilinin 'hayır' dediği bir maddenin, yeni anayasada yer alma imkanı zaten yok. Karar alma şekli belli. Öyle olduğu zaman niye biz hükümet sistemini tartışmayalım. Parlamenter sistemin artıları, başkanlık sisteminin artıları, eksileri nedir, bunları bir müzakere edelim, Türkiye'deki sistemindeki tıkanıklıklar, yaşanan sorular ve bizim kayıplarımız bundan sonra yaşanacak muhtemel sorunlar, başkanlık sisteminin getirileri, bütün bunların üzerinde bizim ciddiyetle tartışmamız lazım. Tartışmadan korkmamak gerekiyor ama maalesef başkanlık sisteminin talihsizliği, konuşulmaktan dahi çekinen insanların olması. Başkanlık sistemi tartışılmak istenmiyor. Tartışılmasından korkuluyor."

-"Ön yargılara kurban edilen bir sistem durumunda"

Bekir Bozdağ, başkanlık sisteminin tartışılması gerektiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Açıkça tartışılsın. Neden korkuluyor? Benim tahminim şu; muhalefet partileri, başkanlık sistemi tartışılırsa, halkın bu sisteme eleştirileri veya övgüleri dinledikten sonra eleştirenleri haksız göreceğinden korkuyorlar, 'ya bu kadar güzel sistem, siz niye buna karşı çıkıyorsunuz 'deyivereceğinden endişe ediyorlar. Ben çok net söylüyorum; başkanlık sisteminin özelliklerini, artıları, eksilerini bir tarafa yazalım, başına 1 diyelim, parlamenter sistemin artılarını eksilerini bir tarafa yazalım, başına da 2 diyelim ama hangi sistem olduğunu yazmayalım. Ben inanarak söylüyorum, başkanlık sistemine karşı olanlar dahi başkanlık sistemini tercih edecektir. Çünkü bilmediği için o sistemi yasama ve denetim konusunda yasamaya verdiği güç, yürütme konusunda yürütmeye verdiği güç, yargı konusunda yargıya verdiği güç, bunların birbirini dengelemesi ve pek çok diğer mekanizmalarla birlikte insanlar için daha güçlü bir sistem kurduğunu, daha insanların yararına sistem kurduğunu göreceklerdir."

Bozdağ, şu anda başkanlık sisteminin ön yargılara kurban edilen bir sistem durumunda olduğunu ifade ederek, "Türkiye başkanlık sistemine bir gün geçecektir ben buna inanıyorum. Bu yakın zamanda olur, uzak bir zamanda olur ama benim dileğim bunun yakın zamanda olması. Türkiye'nin zaman kaybı hep aleyhine olmaktadır. Yakın zamanda olursa Türkiye bundan daha kazançlı çıkar" diye konuştu.

Anayasa uzlaşma komisyonunda başkanlık sistemiyle ilgili uzlaşma çıkmayacağının aşikar olduğunu belirten Bozdağ, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Biz AK Parti olarak, Başkanlık sisteminin Türkiye'nin hayrına ve yararına bir sistem olduğu noktasındaki kanaatlerimizden, ısrarımızdan elbette vazgeçmeyeceğiz, bunları konuşacağız ama bu ancak uzlaşmayla hayata geçilebilecek konu. Şu anda böyle bir uzlaşma gözükmüyor, 'uzlaşma olmadı' diye de bizim başkanlık sisteminin faydalı, yararlı sistem olduğu görüşünden vazgeçmemiz de söz konusu değil. Bizim görüşümüzü dillendirmeye devam edeceğiz."

(Sürecek)