Ortaklıkların Kayıtlı Sermaye Tavanı, Özkaynakları veya Sermayesinden Yüksek Olanının 5 Katını...

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından beş yıl süreyle geçerli olmak üzere verilecek kayıtlı sermaye tavanı, ortaklıkların özkaynakları veya sermayesinden yüksek olanının beş katını aşamayacak. Kayıtlı sermaye sistemindeki ortaklıklarda yönetim kuruluna verilen beş yıllık yetki süresinin sonunda, yönetim kurulunun yeni bir süre için genel kuruldan yetki almamış olması halinde, bu ortaklıklar tarafından yönetim kurulu kararıyla sermaye artırımı yapılamayacak.

SPK'nın Kayıtlı Sermaye Sistemi Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Tebliğ, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca, ortaklıkların kayıtlı sermaye sistemine geçişi için ve sistem içinde uymaları gereken esaslar ile kayıtlı sermaye sisteminden çıkma ve çıkarılma esaslarını düzenlemeyi amaçlıyor. Daha önce kayıtlı sermaye sistemine geçmiş olsun veya olmasın paylarını halka arz etmek üzere Kurula başvurmuş olan ortaklıklar ile halka açık ortaklıklar bu Tebliğ hükümlerine tabi olacak.

-KAYITLI SERMAYE SİSTEMİNE KABUL VE TAVAN BELİRLENMESİ-

Halka açık ortaklıklar ile paylarını halka arz etmek üzere Kurula başvurmuş olan ortaklıklar, Kurul'dan izin almak şartıyla kayıtlı sermaye sistemini kabul edebilecek. Daha önce TTK uyarınca bu sisteme geçmiş olan ortaklıklar için ayrıca Kurul izni aranmayacak. Kayıtlı sermaye sistemine geçmek isteyen ortaklıkların, Kurul'dan izin aldıktan sonra esas sözleşmelerine bu konuda hüküm koymaları ve bu amaçla esas sözleşmelerinin ilgili bölümlerinde bu sistemden yararlanmayı sağlayacak değişiklikleri yapmaları gerekecek. Kurul izni olmaksızın TTK uyarınca bu sisteme geçmiş olan ortaklıklar da, esas sözleşmelerini bu Tebliğe uygun hale getirmekle yükümlü olacak. Kayıtlı sermaye sistemine geçecek ortaklıkların başlangıç sermayeleri 100 bin TL'den az olamayacak. Kurulca beş yıl süreyle geçerli olmak üzere izin verilecek kayıtlı sermaye tavanı, ortaklıkların ödenmiş veya çıkarılmış sermayesi veya özsermayesinden yüksek olanının beş katını aşamayacak. Kayıtlı sermaye tavanına ilişkin üst limitin belirlenmesinde, Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış, bağımsız denetimden veya sınırlı incelemeden geçmiş başvuru tarihine en yakın finansal tablolar esas alınacak. Ortaklıkların konsolide finansal tablolarının bulunması durumunda, kayıtlı sermaye tavanına ilişkin üst limitin belirlenmesinde konsolide finansal tablolardaki ana ortaklığa ait özsermaye toplamı esas alınacak. Kayıtlı sermaye tavanına ilişkin üst limitin belirlenmesinde esas alınacak finansal tablolara ilişkin dönem sonu tarihinden sonra ödenmiş veya çıkarılmış sermayenin artırılması ve artırım sonrası ödenmiş veya çıkarılmış sermayenin finansal tablolarda yer alan özsermaye toplamından yüksek olması durumunda, kayıtlı sermaye tavanının hesaplanmasında ortaklığın güncel ödenmiş veşa çıkarılmış sermayesi esas alınacak. Başvuru tarihinden önceki bir yıl içerisinde bağımsız denetimden veya sınırlı incelemeden geçmiş finansal tabloların mevcut olmaması veya başvuru tarihinden sonra da Kurula ibraz edilmemiş olması halinde, kayıtlı sermaye tavanına ilişkin üst limitin belirlenmesinde ortaklığın ödenmiş veya çıkarılmış sermayesi esas alınacak.

-KAYITLI SERMAYE SİSTEMİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN ESASLAR-

Kayıtlı sermaye sisteminde, yönetim kurulu, Türk Ticaret Kanunu'nun esas sermayenin artırılmasına ilişkin hükümlerine bağlı kalmaksızın esas sözleşmede tespit edilen kayıtlı sermaye tavanına kadar sermayeyi artırmaya yetkili olacak. Kurulca izin verilen kayıtlı sermaye tavanı, iznin verildiği yıl da dâhil olmak üzere beş yıllık süre için geçerli sayılacak. Ortaklık esas sözleşmesinde belirtilmesi gereken bu sürenin hesaplanmasında takvim yılı esas alınacak. Belirlenen sürenin sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Kuruldan izin almak suretiyle yapılacak ilk genel kurul toplantısında yeni bir süre için yetki alması zorunlu olacak. Bu yetkinin süresi beş yıllık dönemler itibarıyla genel kurul kararıyla uzatılabilecek. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda bu ortaklıklar yönetim kurulu kararıyla sermaye artırımı yapamayacak. Kurul, ortaklıklar veya belirli sektörler bazında ikinci fıkrada belirtilen beş yıllık süreden daha kısa bir süre belirleyebilecek.

Ortaklıkların belirlenen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılmadan yeni tavan tespiti ile kayıtlı sermaye tavanına ulaşılması nedeniyle daha yüksek yeni bir kayıtlı sermaye tavanı tespiti Kurul iznine tâbi olacak. Kayıtlı sermaye sisteminde, çıkarılan paylar tamamen satılarak bedelleri ödenmedikçe veya satılamayan paylar iptal edilmedikçe yeni pay çıkarılamayacak. Her tür iç kaynak ile kar payının sermayeye ilave edilmesi suretiyle ve birleşme, bölünme ve benzeri genel kurul kararı gerektiren işlemler neticesinde, her bir tavan kapsamında bir defaya mahsus olmak üzere kayıtlı sermaye tavanı aşılabilecek. Ancak nakden yapılacak sermaye artırımları ile kayıtlı sermaye tavanı aşılamayacak.

Kayıtlı sermaye sisteminde bulunan ortaklıklar tarafından paya dönüştürülebilir tahvil veya paya dönüştürülebilir bir türev araç çıkarılması halinde, değiştirme veya dönüştürme sonucunda verilecek paylar ile ortaklığın çıkarılmış sermayesinin toplamı kayıtlı sermaye tavanını aşamayacak.

Yatırım kuruluşları ile yatırım ortaklıkları ve portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemeler saklı tutulacak.

-KAYITLI SERMAYE SİSTEMİNDEN ÇIKMA VE ÇIKARILMA-

Ortaklıklar Kuruldan izin almak suretiyle kayıtlı sermaye sisteminden çıkabilecek. Kayıtlı sermaye sistemini amacı dışında, ortakların ve diğer tasarruf sahiplerinin istismarına yol açacak şekilde kullandığı anlaşılan ve bu sisteme geçişte aranan diğer nitelikleri yitiren ortaklıklar, Kurul tarafından sistemden çıkartılabilecek.

-YÖNETİM KURULUNA TANINABİLECEK YETKİLER İLE YÖNETİM KURULU KARARLARI-

Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmek isteyen ortaklıklarda yönetim kuruluna; imtiyazlı veya nominal değerinin üzerinde veya altında pay çıkarılması, pay sahiplerinin yeni pay alma haklarının sınırlandırılması veya imtiyazlı pay sahiplerinin haklarını kısıtlayıcı nitelikte karar alınması yetkisi verilmek istendiği takdirde, bu yetkilerin yönetim kuruluna verildiğine dair açık hükümlerin esas sözleşme metninde yer alması zorunlu olacak. Bu yetkilerin kullanılabilmesi için yönetim kuruluna verilen 5 yıllık süre dolmadan kayıtlı sermaye tavanına ulaşılmış olsa dahi, söz konusu süre bitimine kadar bu yetkiler kullanılabilecek. Yönetim kurulunun yeni pay alma hakkını kısıtlama yetkisi, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açacak şekilde kullanılamayacak. Yönetim kurulu tarafından bu madde kapsamında alınacak kararlarda; artırılacak sermaye tutarı, çıkarılacak yeni payların itibari değerleri ve adedi, primli, iskontolu veya imtiyazlı olup olmadıkları, satış fiyatı veya fiyatın belirlenmesine ilişkin esaslar, rüçhan hakkının sınırlandırılıp sınırlandırılmadığı, kullanılma şartları ve süresi belirtilecek.

-YÖNETİM KURULU KARARLARININ İPTALİ-

Yönetim kurulunun bu Tebliğdeki esaslar çerçevesinde aldığı kararlar aleyhine, TTK'nın genel kurul kararlarının iptaline ilişkin hükümleri çerçevesinde yönetim kurulu üyeleri veya hakları ihlal edilen pay sahipleri, kararın ilanından itibaren 30 gün içerisinde ortaklık merkezinin bulunduğu yer ticaret mahkemesinde iptal davası açabilecek. Kurul tarafından Tebliğ çerçevesinde alınan yönetim kurulu kararları aleyhine, bu kararların ticaret siciline tescil tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ortaklık merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde iptal davası açılabilir ve teminatsız olarak bu kararların icrasının geri bırakılması istenebilecek. Yönetim kurulu kararlarının iptali hususunda, bu Tebliğ ile düzenlenmemiş konularda Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili hükümleri uygulanacak.

-KURULA BİLDİRİM VE ÖZEL DURUM AÇIKLAMALARI-

Yönetim kurulunun tebliğ çerçevesinde aldığı kararlar aleyhine iptal davası açılması halinde, ortaklık davanın açıldığını öğrendiği tarihten itibaren 5 iş günü içerisinde durumu Kurul'a bildirmekle yükümlü olacak. Mahkemece, aleyhine iptal davası açılan yönetim kurulu kararının icrasının geri bırakılmasına karar verildiği takdirde, taraflarca kararın öğrenildiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içerisinde Kurul'a bildirilmesi gerekecek. Mahkemece icranın geri bırakılması veya iptal kararı verilmediği sürece, sermaye artırımı dolayısıyla Kurula yapılacak başvuru işlemlerine devam edilecek. İptal davasına ilişkin mahkeme hükmünün tebliğ tarihinden itibaren 5 iş günü içerisinde, ortaklıklar durumu Kurul'a bildirmekle yükümlü olacak. İptal davası açılması halinde, sözü edilen iptal davasının açıldığı hususu, mahkemece aleyhine iptal davası açılan yönetim kurulu kararının icrasının geri bırakılmasına karar verildiği takdirde bu karar, davaya ilişkin nihai mahkeme kararı ve mahkeme kararının kesinleşmesi halinde bu husus Kurul'un özel durumlara ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklanacak.

Kayıtlı sermaye tavanı tutarı, her yıl Maliye Bakanlığı'nca ilan edilen yeniden değerleme katsayısı dikkate alınarak gerekli görülmesi halinde Kurul tarafından yeniden belirlenecek.

-BUGÜN İTİBARIYLA YÜRÜRLÜĞE GİRDİ-

Bugün itibarıyla kayıtlı sermaye sisteminde bulunan ortaklıklar için, Kurulca yeni bir tavan izni verilene kadar bu Tebliğin "Kayıtlı sermaye sistemine kabul ve tavan belirlenmesi" başlıklı 5. maddesi uygulanmayacak. Kurulca karara bağlanmamış kayıtlı sermaye sistemine geçiş, tavan artırımı ve benzeri hususlara ilişkin başvurular, bu Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılacak. Tebliğ bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.

-SPK: ORTAKLIKLARIN ESAS SÖZLEŞMELERİNİ TEBLİĞ HÜKÜMLERİ UYUMLAŞTIRILMASI ESASLARI DÜZENLENDİ-

SPK'dan yapılan açıklamada, tebliğe yönelik şu bilgiler verildi:

"Halka açılma öncesinde, Türk Ticaret Kanunu uyarınca kayıtlı sermaye sistemine geçmiş olan ortaklıkların, esas sözleşmelerini tebliğ hükümleri ile uyumlaştırmaları gerektiği düzenlendi. Kurul tarafından beş yıl süreyle geçerli olmak üzere verilecek kayıtlı sermaye tavanı, ortaklıkların özkaynakları veya sermayesinden yüksek olanının beş katını aşamayacak şekilde düzenlendi. Kayıtlı sermaye sistemindeki ortaklıklarda yönetim kuruluna verilen beş yıllık yetki süresinin sonunda, yönetim kurulunun yeni bir süre için genel kuruldan yetki almamış olması halinde, bu ortaklıklar tarafından yönetim kurulu kararıyla sermaye artırımı yapılamayacağı hükme bağlandı. Her tür iç kaynak ile kar payının sermayeye ilave edilmesi suretiyle ve birleşme, bölünme ve benzeri genel kurul kararı gerektiren işlemler sonucunda, kayıtlı sermaye tavanının her bir tavan kapsamında bir defaya mahsus olmak üzere aşılabilmesine imkan tanındı."