Peynirde Üretim, İhracat ve Tüketim Artırılmalı"

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 26,8 milyar dolarlık dünya peynir ihracat piyasasında, Türkiye'nin sadece 162 milyon dolarlık satış yapabildiğini belirterek, "Bu rakam ülke potansiyelinin çok altında. Üretici, sanayici, ihracatçı, kamu, üniversiteler yani sektörün bütün tarafları bir araya gelerek iş planı yapmalı, mevcut pazarların yapısı ortaya konularak hedefler belirlenmeli, buna göre gerekli adımlar atılmalı." ifadesini kullandı.

Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, 2016'da dünyada 19,4 milyon ton peynir üretildiğini, Türkiye'nin 661 bin tonla yüzde 3,4 paya sahip olduğunu bildirdi.

Ülkenin, 2015 rakamlarına göre 26,8 milyar dolarlık dünya peynir ihracat pazarından 162 milyon dolarlık satışla yüzde 0,6 pay alabildiğine dikkati çeken Bayraktar, bu rakamların potansiyelin çok altında olduğunu, Türkiye'nin dünya sıralamasında 24'üncü sırada bulunduğunu kaydetti.

Dünyadaki 656 milyon tonluk inek sütü üretiminin 17 milyon tonunu karşılayarak 10'uncu sırada yer alan Türkiye'nin, 1,1 milyon ton koyun sütü üretimiyle Çin'in ardından ikinci olduğunu belirten Bayraktar, ülkenin 463 bin ton keçi sütü üretimiyle 8'inci, 55 bin ton manda sütü üretimiyle 9'uncu sırada bulunduğunu vurguladı.

Bayraktar, dünyada "peynir" denilince ilk akla gelen ülkelerden Fransa'nın 25,3 milyon inek sütü ürettiğini ve 7'nci sırada yer aldığını ifade ederek, "Ülkemiz, 661 bin tonluk peynir üretimiyle dünyada 8'inci sırayı alıyor. 5 milyon 548 bin tonla ABD'nin birinci olduğu listede bu ülkeyi, 2 milyon 285 bin tonla Almanya, 1 milyon 730 bin tonla Fransa, 1 milyon 5 bin tonla İtalya, 889 bin tonla Hollanda, 816 bin tonla Polonya, 745 bin tonla Brezilya, 661 bin tonla Türkiye, 569 bin tonla Rusya, 533 bin tonla Arjantin izliyor. İhracatta Türkiye'yi geride bırakan 2-3 çeşitten fazla kendine özgü peynir çeşidi olmayan Konya büyüklüğündeki Hollanda, 3,5 milyar dolarlık peynir ihraç ediyor." değerlendirmesinde bulundu.

193 çeşit peynirimiz var

Türkiye'nin şu ana kadar tespit edilen 193 çeşit üretimiyle adeta bir peynir cenneti olduğunun altını çizen Bayraktar, bunları dünyaya tanıtarak ihracatın en az 8-10 katına çıkarabileceğini belirtti.

Bayraktar, Türkiye'nin 44 ülkeye peynir ihraç ettiğini, bunun yüzde 62'sinin 10 ülkeyle sınırlı olduğunu, ihracatın üçte birinin Irak'a, dörtte birinin ise Suudi Arabistan'a yapıldığını belirterek, şunları kaydetti:

"Hedef pazarlara girmek kadar mevcut pazarlardaki payımızı da artırmalıyız. Bu konuda üretici, sanayici, ihracatçı, kamu, üniversiteler yani sektörün bütün tarafları bir araya gelerek bir iş planı yapılmalı, mevcut pazarların yapısı ortaya konularak hedefler belirlenmeli, buna göre gerekli adımlar atılmalıdır. Biz üretici örgütleri olarak üzerimize ne düşüyorsa yapmaya hazırız. Hedef ihracatsa 193 çeşit peynirimizi dünya tüketicileriyle buluşturalım, enerjimizi buna harcayalım, hep beraber nasıl kazanabiliriz, nasıl markalaşabiliriz, bunun için kim ne yapmalının yollarını belirleyelim."

"Peynir tüketimi de artırılmalı"

Bayraktar, peynirde üretim ve ihracatın yanı sıra iç tüketimin de artırılabileceğine dikkati çekerek, "Yılda kişi başına, Fransa'da 26,8, Almanya'da 24,6, ABD'de 16, Avustralya'da 13,4, Arjantin'de 12,9, Kanada'da 12,5, İngiltere'de 12,1 kilogram peynir tüketiliyor. AB ortalaması 18,3 kilogramı buluyor. Ülkemizde 8,3 kilogram olan peynir tüketimi AB'nin oldukça gerisinde. Tüketimi daha da artırmak mümkün. Buna karşın Rusya 5,7, İran 4,7, Mısır 4,3, Brezilya 3,8 kilogram peynir tüketimleriyle Türkiye'nin oldukça gerisindeler. Çin'de ise kişi başına peynir tüketimi, 0,1 kilograma kadar iniyor." değerlendirmesinde bulundu.

Peynir tüketiminin artırılması için fiyatların tüketicilerin ulaşabileceği seviyelerde tutulması gerektiğini ifade eden Bayraktar, tüketim alışkanlığı kazandırmak için ise okul sütü programının, peynir gibi süt ürünleriyle çeşitlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Üretimde yaşanan sorunların çözülmesi halinde dış pazarlarda rekabetin mümkün hale geleceğini belirten Bayraktar, sektörün üretimden pazarlamaya kadar olan süreçlerde sorunlarının bulunduğunun altını çizdi.

Bayraktar, süt fiyatlarının üretimin sürdürülebilirliğini sağlamaktan uzak olduğuna dikkati çekerek, "Bugün yemin 1 lira 8 kuruş olduğu ülkemizde 90-95 kuruşlara süt satılıyor, üretici bir kilo süt satarak 1 kilo yem bile alamıyor. Üretici önünü görerek, geleceğe güvenle bakarak üretim yapamıyor. Yılda 400 binin üzerine buzağı ölüyor. En önemli gelir kaynağımızı yaşatamıyoruz. Hayvan hastalıklarıyla etkin mücadele edemiyoruz, bakım ve besleme kaynaklı verim kayıplarını yeterince önleyemiyoruz. Süt üretimimiz sürekli artıyor. Önümüzdeki yıllarda 25 milyon tonlara çıkacak. Sütün geleceği peynirde. Peynir üretimini artırıp dünyaya satmamız lazım." ifadesini kullandı.