Anadolu Selçukluları, Antalya'nın Fethiyle Denizci Oldu"

AYŞE YILDIZ - Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fahrettin Tızlak, " Antalya'nın fethi, ticaret ve jeopolitik açıdan çok önemlidir. Anadolu Selçukluları'nın denizcilik faaliyetleri, bu fetih sayesinde Antalya'da başlar" dedi.

Tızlak, Antalya'nın fethinin yıldönümü kutlamaları çerçevesinde, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Anadolu Selçukluları'nın büyük hükümdarı 1. Gıyaseddin Keyhüsrev'in 5 Mart 1207'de fethettiği, bugün şenlik havasında yıldönümü kutlamaları yapılan Antalya, o dönemde de coğrafi güzellikleriyle meşhur bir cazibe ve ticaret merkeziydi. 1071'den sonra Türkler, hızla Anadolu'yu baştan sona dolaştı, 1078'de de Üsküdar'a kadar gitti." diye konuştu.

Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın, Anadolu Selçuklu Devleti'ni kurduğunu hatırlatan Tızlak, "Onun zamanında Anadolu'nun fethi anlamında çok önemli faaliyetler var. 1071'den sonra Horasan'dan, Türkmenistan'dan Anadolu'ya yoğun bir göç oldu. Yoğun Türk güçüyle gelen topluluklar, fetih hareketlerinde bulundu. Bundan nasibini alan şehirlerden biri de Antalya idi. 1140 yılında Antalya ve bölgesini Selçuklular'ın kuşattığıyla ilgili bilgiler var ancak kalıcı fetih gerçekleşmedi." ifadelerini kullandı.

Antalya'ya yönelik 13. Yüzyılın başlarında yeni bir kuşatma hareketinin olduğunu belirten Tızlak, 4. Haçlı Seferi sonrasında Anadolu'nun, Latinler tarafından istila edildiğini söyledi.

İstila sonucunda, Anadolu'nun değişik yerlerinde Latin krallıklarının kurulduğuna değinen Tızlak, şöyle devam etti:

"Bunlardan birisi de Antalya bölgesinde kurulan krallıktır. Anadolu Selçuklu Türkleri, Antalya'yı kuşatma anlamında üç dört defa girişimde bulunuyorlar. Ele geçirmek için 1205'lerde yine girişimde bulunuyorlar. Antalya o dönemde Anadolu'nun Akdeniz'e açılan kapısı, Akdeniz'in güneyindeki ülkelerle Anadolu arasında ticaret açısından önemli bir kapı. Antalya coğrafi ve stratejik açıdan çok önemli bir noktadır. Antalya'nın kurucusu Attalos, 'Bana yeryüzü cenneti bulun' demiş, onun üzerine bu şehir kurulmuştur. Mustafa Kemal Atatürk'ün, 'Muhakkak ki dünyanın en güzel şehri Antalya'dır' diye sözü var. Ortaçağ kaynaklarında doğal güzellikleriyle Antalya'yı cennete benzetirler."

"5 Mart 1207 tarihinde Antalya, Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından fethedilir"

Antalya'da kurulan Latin Krallığının, Müslüman Türk tüccara zulmettiğini, mallarını gasbettiğini anlatan Tızlak, şöyle devam etti:

"Tüccara hakaret ederler, sert müdahalede bulunurlar. Tüccar uğradığı zulmü Konya'ya iletir. Bunun üzerine Gıyaseddin Keyhüsrev, ordu hazırlar ve Antalya kuşatmasına karar verir. Kuşatma başlamıştır. Antalya'da bulunan Rumlar, Kıbrıs Krallığı'ndan yardım istemişlerdir. Gelen yardım üzerine Selçuklu, fethi, iki aylığına da olsa kaldırır, dağlara çekilir ama Antalya üzerindeki dikkatini başka yere dağıtmaz. 5 Mart 1207 tarihinde Antalya, Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından fethedilir."

Fetihten sonra Hüsamettin Yavlak Arslan'ın, Antalya Kalesi'ndeki burçlara Selçuklu sancağını diktiğini, Mübarizeddin Ertokuş'un da vali olarak atandığını aktaran Tızlak, yerli halkın yeniden kente döndüğünü söyledi.

Tızlak, Antalya'ya tersane inşa edildiğini ve böylece Anadolu Selçukluları'nın denizciliğe başladığını ifade ederek, "Antalya'nın fethi, ticaret ve jeopolitik açıdan çok önemlidir. Anadolu Selçukluları'nın denizcilik faaliyetleri fetih sayesinde Antalya'da başlar. Sinop ve Alaiye bunu takip eder. Tüccarın uğradığı zarar, devlet bütçesinden karşılanmıştır. Teke Türkmenleri, Antalya bölgesine yerleştirilir. Teke aşireti, Selçuklu yıkıldıktan sonra Teke Beyliği'ni kurar. Osmanlı döneminde de Antalya bölgesi Teke sancağı olarak isimlendirilir."

Fethin, 811. yılı kutlanacak

Bu arada "Türk turizminin başkenti" Antalya'nın fethinin 811. yılı, şölen havasında geçecek renkli törenlerle kutlanacak.

Antalya Valiliği, Selçuklu Türkleri'nin Akdeniz'e açılmasını ve denizcilik faaliyetlerine ilk adımın atılmasını sağlayan Antalya'nın fethinin, gelecek nesillere aktarılması için bir dizi program organize etti.

Yaklaşık bir hafta sürecek etkinliklerde, SOLOTÜRK gösteri sunacak, önemli tarihçiler fethi anlatacak, uluslararası alanda spor müsabakaları düzenlenecek.