Dha: Yasağa Rağmen Kömür Çıkardılar; 4 Yılda 18 İşçi Öldü, 11 İşçi Yaralandı

ŞIRNAK'TA 7 CAN ALAN GÖÇÜK FACİASI MECLİSE TAŞINDI

ŞIRNAK'ta, kömür ocakları bölgesinde dün 7 işçinin ölümü, 1 işçinin ağır yaralanmasına neden olan göçükle ilgili Şırnak Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı; firma sahibi ve 2 çalışanı gözaltına alındı. Bölgedeki kömür ocaklarının, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca 2013 yılında kapatıldığı, Şırnak Valiliği'nin de 2014 yılında çıkardığı genelgeyle, güvenlik önlemleri yetersiz olduğundan bölgede kömür çıkarılmasını yasakladığı ortaya çıktı. Bu kararlara rağmen faaliyetlerini sürdüren kömür ocaklarında son 4 yılda meydana gelen kaza ve göçüklerde toplam 18 işçi öldü, 11 işçi yaralandı. Çıkarılan kömürün, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca bölgedeki 20 ilde bulunan yoksullara ücretsiz dağıtıldı ileri sürüldü.

BAŞSAVCILIK SORUŞTURMA BAŞLATTI; 3 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI

Şırnak Cumhuriyet Başsavcısı Mehmet Patlak, faciayla ilgili yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, Cizre Karayolu üzerinde bulunan 1 no'lu kömür ocağında dün meydana gelen göçükte 7 işçinin hayatını kaybettiği, 1 işçinin de yoğun bakımda tedavisinin sürdüğü belirtildi. Göçükle ilgili soruşturmanın başlatıldığı kaydedilen açıklamada, "Cumhuriyet Savcısı ve 3 kişilik bilirkişi heyeti ile olay mahallinde yapılan ilk incelemede, herhangi bir kaçak kömür üretimine rastlanmadığı ancak söz konusu yüklenici firmanın üretime hazırlık çalışmaları kapsamında faaliyetler icra ettiği tespit edilmiştir" denildi. Başsavcılık açıklamasında, işçilerin otopsi işlemlerinin tamamlandığı ve cenazelerin ailelerine teslim edildiği de belirtilerek, "Olaya ilişkin alt yüklenici firma sahibi ile 2 çalışan gözaltına alınmış olup, bilirkişi raporu kapsamında meydana gelen olayda ihmali ve kusuru bulunan diğer kişiler hakkında işlem tesis edilecektir" ifadeleri kullanıldı.

BAKANLIK KAPATTI, VALİLİK YASAKLADI

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da kömür ocağındaki faciayla ilgili açıklama yaptı. Bakanlığın açıklamasında, şunlar kaydedildi: "Şırnak'ta meydana gelen kazanın olduğu maden sahası, işletme ve iş güvenliği riski barındırdığı için MİGEM tarafından 2013 yılında faaliyete durdurulmuş bir sahadır. Kazanın meydana geldiği saha için MİGEM tarafından verilmiş çalışma ruhsatı söz konusu değildir. Yapılan işlem kaçak işlemdir."

Şırnak Valiliği'nin de 2014 yılında çıkardığı bir genelge ile söz konusu bölgede kömür ocaklarının faaliyetlerini güvenlik önlemleri yetersiz olduğundan yasakladığı ortaya çıktı. Valiliğin genelgesi şöyle:

"İlimiz Merkez İlçesi sınırları dahilinde TKİ Kurumu Genel Müdürlüğü uhdesinde bulunan SİCİL: 16399 sayılı 4.grup maden işletme ruhsat sahasında kaçak işletilen maden ocağında 02/09/2013 tarihinde 3 kişinin ölümüyle sonuçlanan iş kazasından sonra, TKİ Genel Müdürlüğü teknik elemanlarınca söz konusu ruhsat sahasının mahallinde tetkiki neticesinde, sahada yapılan tüm açık ocak ve yeraltı ocak üretimi faaliyetlerinin can ve mal emniyetini tehlikeye atacak şekilde yapıldığı tespit edildiğinden, SİCİL: 16399 sayılı ruhsat sahasında 3213 sayılı Maden Kanunu' nun 29. maddesi gereğince projesine uygun olarak işletmedeki can ve mal emniyeti bakımından tehlikeli durumlar karşısında gerekli güvenlik önlemleri ile ilgili eksiklikler tamamlanıncaya kadar, yer altı üretimi yapılan ocaklardaki üretim faaliyetlerinin tamamının durdurulması, açık işletme yöntemiyle faaliyette bulunan ocaklarda can ve mal önlemlerin sağlanmasına yönelik basamak oluşturma faaliyetleri dışındaki üretim faaliyetlerine izin verilmemesi gerektiği, 31.12.2013 tarih ve 69461 sayılı yazı ile Valiliğimize bildirilmiştir. Ayrıca işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan üretime yönelik faaliyetlere ve sevkiyatlara izin verilmemesi gerektiği belirtilmektedir. Bunun üzerine sahanın üretime kapatılması için işletmeci firma yazılı olarak uyarılmıştır. Kaçak maden ocağı işletenler, kaçak üretime yönelik defalarca uyarılmasına rağmen hiç önlem almamaları ve ocaklarını kapatmamaları üzerine İl Özel İdaresi tarafından; kaçak üretimin önlenmesi için, sahanın kapalı olduğunu gösteren duyurular sahaya giden tüm yollara konulmuş, sahaya giden yollar iş makineleriyle kapatılmış, belediye ve çeşitli yollarla duyurular yapılmış, Şımak-Cizre, Şırnak- Hakkari ve Şırnak- Siirt Karayolları üzerinde kaçak üretime yönelik kontrol noktaları oluşturulmuş, kaçak üretim yapanlarla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmuş, idari para cezaları verilmiş ve yine idaremiz personeli tarafından sahadaki kaçak olarak çalışanlara sahanın kapalı olduğunu sahanın hemen terk edilmesini yazılı tebliği almadıkları için sözlü olarak bildirilmiştir. Ancak tüm bu engellemelere rağmen bazı şahıslarca kendi nam ve hesabına kaçak üretim faaliyetleri devam etmiştir. Bu süreçte kaçak çalışmalar sonucu 03.06.2014 tarihinde 1 işçi, 11.06.2014 tarihinde 3 işçi ve 18.06.2014 tarihin de 1 işçi olmak üzere toplam 5 kişi göçük ve zehirlenme sonucu vefat etmiştir. Bunun üzerine 20 Haziran 2014 tarihinde Şımak Valiliğinin talimatıyla ek önlemler alınmış ve DEDAŞ tarafından verilen elektrik kesilmiştir. Bu kapsamda SİCİL: 16399 Sayılı 4.grup maden işletme ruhsat sahasındaki tüm faaliyetleri ve sevkiyatları TKİ tarafından yasaklandığı için tüm yetkili ve görevlilerin bu duyarlı olmalarını ve gerekli önlemleri almalarını, aksi takdirde görevini gereği hakkında yasal işlem yapılabileceğini bilinmesini önemle rica ederim."

4 YILDA 18 İŞÇİ ÖLDÜ

Bakanlık ve Valiliğinin kararlarına rağmen söz konusu ocaklarda son 4 yıl içerisinde meydana gelen göçük ve kazalarda, dün yaşamını yitiren 7 işçiyle birlikte 18 kişinin hayatını kaybettiği ve 11 kişinin yaralandığı belirtildi.

Öte yandan, çıkarılan kömürün, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca bölgedeki 20 ilde bulunan yoksullara ücretsiz dağıtıldı ileri sürüldü.

ŞIRNAK'TA 7 CAN ALAN GÖÇÜK FACİASI MECLİSE TAŞINDI

ŞIRNAK HDP Milletvekili Leyla Birlik, dün yaşanan ve 7 kişinin ölümü, 1 kişinin ağır yaralanmasına neden olan güçük faciası ile ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.

HDP'li Birlik yazılı soru önergesinde dün yaşanan olay ile ilgili Bakanlık ve Şırnak Valiliğinden yapılan açıklamaları hatırlatarak, "Bakanlığınızın ve Şırnak Valisinin açıklamasında da söz konusu kömür ocağının 2013 yılında kapatıldığı belirtilmiştir. Ancak, Eylül 2014 yılında yani kapatıldığı iddia edilen tarihten 1 yıl sonra yine 50 yaşında bir yurttaşımız aynı kömür ocağında üzerine kaya parçası düşmesi sonucu hayatını kaybetmişti. Söz konusu ocağı işleten ve resmi sözleşmesi olan şirketin, devletin başka bir şirketiyle anlaşmalı olduğu iddiaları da tarafıma iletilmiştir"dedi. HDP Şırnak Milletvekili Birlik'in soru önergesinde Bakan Albayrak'tan yanıtlamasını istediği sorular şöyle:

7 yurttaşımızın yaşamını yitirdiği Şırnak Maden Faciasının oluşmasına sebep olan teknik yükümlülükler neden yerine getirilmemiştir?

2016 yılı içerisinde ilan edilen sokağa çıkma yasakları döneminde kimse sokağa çıkamazken göçüğün olduğu maden ocaklarının işletilmesine kaçak olduğu halde neden izin verilmiştir? Söz konusu ocak neden 4 yıldır hiçbir şekilde gerekli denetime tabi tutulmamıştır?

Bakanlığınız bünyesinde faciada sorumluluğu bulunan ilgili kurum ve kişilerin tespiti amacıyla idari bir soruşturma ne zaman başlatılacaktır?

Bakanlığınızın, basında da yer bulan ve Eylül 2014 tarihinde meydana gelen benzer durum sonrasında risk değerlendirmesi ve alınması gereken tedbirler kapsamında bir çalışması olmuş mudur?  Eğer olmuşsa 2013 yılında kapatıldığı iddia edilen fakat 2014 yılında benzer bir göçük meydana gelen maden ocağında neden herhangi bir tedbir alınmayarak kaçak işletilmesine izin verilmiştir?

Ülkenin Enerji Bakanı olarak, yaşanan Şırnak Maden Faciasında birinci dereceden sorumluluğunuz bulunduğu iddialarına katılıyor musunuz?

Valiliğin Şırnak kömür ocaklarında yaşanan faciayla ilgili "terör örgütü ile bağlantıları yönüyle çok kapsamlı soruşturma başlatıldığını" belirtmiştir. Söz konusu kömür ocağını işleten sözleşmeli şirketin mi "terörle" bağlantıları araştırılacaktır, yoksa kömür ocağını işleten şirketin devletle anlaşmalı olan şirketinin mi? ya da maden ocağında çalışan ve hayatını kaybeden emekçilerimizin mi terörle bağlantıları mı araştırılacak?

* Şırnak maden ocaklarının kaçı ruhsatsızdır? ve bu ocaklarda kaç yurttaş kaçak olarak çalıştırılmaktadır?

Söz konusu ocağı işleten ve resmi sözleşmesi de olan taşeron şirketi devletin hangi şirketiyle anlaşmalıdır? Anlaşmalı olduğu şirketin adı nedir ve sahibi de kimdir?

Sekvan KÜDEN/ŞIRNAK,