Edirnekapı Mezarlığında Yatan Tarih İlgi Bekliyor

HALİL İBRAHİM BAŞER - İstanbul'un fethinde şehit düşenlerin defnedilmesiyle mezarlık haline gelen Edirnekapı Mezarlığındaki tarihi değere sahip mezar ve taşları bakım ve ilgi bekliyor.

Dünyanın önde gelen şehirleri arasında yer alan ve sahip olduğu tarihi eserlerle her yıl milyonlarca turisti ağırlayan İstanbul'da Osmanlı ve cumhuriyet tarihinin önemli isimlerinin ebedi istirahatgahında bakımsızlık göze çarpıyor.

İçinden yol geçirilmesinin ardından parsellere bölünen ve sur dibinden başlayan Edirnekapı Mezarlığında Sultan 2. Bayezid devrine kadar uzanan mezarlar dikkati çekiyor. Söz konusu mezarlar içinde Osmanlı Devleti'nden günümüze, tarihte önemli yere sahip üst düzey asker, politikacı, gazeteci, alim ve sanatkarın da mezarı bulunuyor. Özellikle Osmanlı döneminden kalan kişilerin mezarlarında tarihi vesika olarak kabul edilen kitabeler de bulunuyor.

Mezarların büyük çoğunluğunun kırık dökük olduğu, mezar kitabelerinin üst üste yığıldığı, yabani otların içinde kaybolduğu gözlenen mezarlıkta, ismi tarihe kazınmış birbirinden önemli isimler dikkati çekiyor.

Bunların arasında milli şair Mehmet Akif Ersoy, son sadrazam Ahmet Tevfik Paşa, divan edebiyatı şairi Baki, Cumhuriyet gazetesinin kurucusu Yunus Nadi, Türk Tarih Kurumu kurucularından Yusuf Akçura, ünlü besteci Cemal Reşit Rey, edebiyatçılar Oğuz Atay, Peyami Safa ve ünlü cerrah Siyami Ersek yer alıyor.

Alman mimar Bruno Taut, mezarlıkta yatan Müslüman olmayan tek kişi olarak dikkat çekiyor. Taut, Nazi Almanya'sından kaçıp Türkiye'ye sığınan ve Cumhuriyetin Kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün katafalkını da inşa eden kişi olarak biliniyor.

"Tarih yok oluyor"

Yalova Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölüm Başkanı Doç. Dr. Süleyman Berk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Edirnekapı gibi tarihi mezarlıkların tarih açısından büyük öneme sahip olduğunu söyledi.

Burada yatan bazı kişilerin mezar kitabelerinde tarihe ışık tutan önemli bilgiler olduğunu anlatan Berk, şunları kaydetti:

"Bunların hepsi birbirinden değerli. Sanat tarihi açısından da çok değerli eserler bunlar. Ancak maalesef bunlara yeteri kadar sahip çıkılmıyor. Burada bulunan bu önemli mezarların durumu içler acısı halde. Mezar taşları yıkılmış, sökülmüş, yerlerde yatıyor. Bir tarih adeta yok oluyor. Yetkililerin acilen bu konuya el atması, buraların elden geçirilmesi gerekiyor."