İşte Kürt Gruplar Arasında Kıyamet Kopartan Sınır Kapısı

Suriye ve Irak'ın Kürt bölgeleri arasındaki tek kapı olan Dicle Nehri üzerindeki Smelka Sınır Kapısı, Suriye'deki çatışmaların şiddetlenmesiyle büyük önem kazandı. PKK'nın Suriye'deki kolu PYD ile El Nusra arasındaki çatışmalardan kaçan Kürtlerin büyük gruplar halinde Irak'a geçmesini engellemek için Kuzey Irak Kürt Yönetimi bu kapıyı araç trafiğine kapalı tutuyor. Barzani yönetimi Smelka Kapısı'nın yaya geçişlerine açık olduğunu söylerken, Suriye'deki Kürtler ise kapının kapalı olduğunu belirterek Kuzey Irak Kürt Yönetimi'ne tepki gösteriyor.

DHA, Kürt gruplar arasında büyük tartışmalarla 'kıyamet kopartan' Smelka Sınır Kapısı'nı görüntüledi. Smelka Sınır Kapısı, Irak ve Suriye sınırını oluşturan Dicle Nehri üzerinde seyyar köprüden ibaret. Suriye tarafından Smelka, Irak tarafında ise Pışhaber diye adlandırılan sınır kapısının bugünlerde açık mı kapalı mı olduğu tartışılıyor. Kapıdan geçemeyen Suriyeli ve Iraklı Kürtler, tehlikeyi göze alıp Dicle Nehri'ni sallarla geçmeye çalışıyor.

KÜRT YÖNETİMİ NE DİYOR

Kuzey Irak Kürt Yönetimi'nin Zaho Bölge Sorumlusu Serbest Lezgin Sindori ile kapının Kuzey Irak'taki tarafı Peşhabur Sınır Kapısı Müdürü Şevket Berbıhari, kapının açık olduğunu söyledi.

Mesut Barzani'nin talimatıyla kapıyı ticaret için değil, sadece insani yardımlar için açtıklarını belirten Sindori ve Berhıbari, zorda olan Suriyelilerin geçişine izin verildiğini ısrarla belirtti.

SURİYE'DEKİ KÜRTLER 'KAPALI' DİYOR

Suriye tarafındaki Smelka Sınır Kapısı'nda görevli gözlemci komitesi üyesi ve giriş çıkışlardan sorumlu olan Siyabend Osman ise Suriye'nin Kürt bölgesinden çıkışta tüm kapıların kapalı olduğunu söyledi.

Siyabend Osman kendileri böyle bir durumdaykan, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nin de tek nefes alabildikleri bu kapıyı kapatmalarını eleştirdi.

DHA TARTIŞMALI SINIR KAPISINDA

PKK'nın Suriye'deki kolu PYD ile Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi arasında krize neden olan ve Kuzey Irak'ta 'Peşhabur', Suriye tarafında ise 'Smelka' olarak bilinen tartışmalı sınır kapısını DHA muhabiri görüntüleyerek sınırın iki tarafında yetkililerle görüştü.

Irak'taki Bölgesel Kürt yönetimi Başkanı Mesut Barzani, Kuzey Irak'ta Türkiye sınırına yakın Zaho kentine 20 kilometre uzaklıkta bulunan Peşhabur Sınır Kapısı'nı bölge Esad güçlerinin kontrolündeyken kapatmış. El Nursa Cephesi'nin yoğun saldırıları karşısında Suriye'deki Kürtler zor durumda kalınca Barzani, 16 Ocak 2013 tarihinde sınır kapısının insani yardımların ulaştırılması için açılması talimatını vermiş.

Suriye Kürtleri kendilerine nefes aldıran tek kapı olan buradan insani yardımların yanı sıra ticarette yaparken, Smelka Sınır Kapısı'nın 19 Mayıs tarihinde siyasi bir kararla ticarete kapatılmış. Kapının ticarete kapatılması Suriye Kürtlerini özellikle gıda maddelerini temin etmede güç durumda bırakmış.

BDP VE PKK TEPKİLİ

Türkiye'deki BDP ile Kuzey Irak'ta üslenen PKK, Barzani'nin tutumunu eleştirirken bu kararın sadece El Nusra'ya yaradığını iddia etti. Sosyal medyada ve basın yayın organlarında bu kapıyla ilgili çıkan haberler üzerine Mesut Barzani bir süre önce yaptığı açıklamada, kapının açık olduğunu her isteyenin gelip Suriye gidebileceğini belirterek, "Suriye'ye kim istiyorsa gelsin bu kapıdan geçsin. Kapı açık" dedi.

Suriye Kürtleri arasında en aktif ve etkili grup konumunda bulunan PKK'nın kolu PYD'nin yetkilileri ise sınırlarındaki tüm kapıların kapalı olduğunu ve 'Nefes alabildikleri tek kapı' konumundaki Smelka için getirilen sınırlamaya tepki gösterdi. Kuzey Irak'taki bölgesel Kürt yönetimi; eleştirilere yanıt verirken, sınır kapısının tüm insani yardımlara açık olduğunu vurguladı.

İLKEL KAYIKLARLA ULAŞIM

Suriye ve Irak arasındaki Kürtler ulaşımı Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'ne ait olan oldukça ilkel olan iki kayıkla sağlarken, kapıya 500 metre uzaklıktaki seyyar köprüden oluşan kapının kullanılmadığı dikkati çekti. Kuzey Irak'ta geçebilmek için valizleriyle Suriye tarafındaki Smelka Kapısı'na yığılan yüzlerce kişi, kayıkların gelmesini saatlerce bekliyor. Toz toprak içinde kayıklara binenler, Kuzey Irak tarafına geçtiklerinde ise rahat bir nefes alabiliyor.

İZİNLİ OLANLARA İZİN VERİLİYOR

Suriye'nin Halep, Rakka, Haseki, Humus kentlerindeki iç savaştan kaçanlar, güvenli gördükleri Kuzey Irak'a geçmeye çalışıyor. Sınıra yakın köylerdeki evlerde yer bulamayan yüzlerce kişi, köylerde bulunan okulların yanı sıra açık arazilerde konaklamak zorunda kalıyor. Çoluk çocuk okullarda barınan Suriyeliler, Kuzey Irak'a geçebilmek için kendilerine izin verilmesini beklerken, Kürt yönetiminin sınır kapısını açmasını, ev ve işyerleri yakılanların da geçişlerine izin verilmesini istiyor.

"SINIRLAMA GETİRMEK ZORUNDAYIZ"

DHA muhabirinin görüştüğü Kuzey Irak Kürt Yönetimi'nin Zaho Bölge Sorumlusu Serbest Lezgin Sindori, Mesut Barzani'nin talimatıyla kapının Suriye Kürtlerine yardım ve hizmet verilmesi amacıyla açık olduğunu öne sürdü. Sindori, şunları söyledi:

"Sınır kapısı Esad güçlerinin kontrolündeyken kapalıydı. Suriye'de durum değişince Sayın Barzani'nin talimatıyla bu kapı 16 Ocak 2013 tarihinde Kürtlere açıldı. Şu anda Suriye'den gelip bizim bölgemize sığınmış durumda 150 bin Kürt var. Bu kapı göçler önlensin, Kürtler Suriye'de kalsın, biz de onlara yardım yapalım diye açıldı. Irak Kürdistan'daki bütün kentlerden Suriye'deki kardeşlerimiz için yardımlar toplandı ve bu kapıdan gönderildi. Şimdiye kadar gidiş- gelişler kayıklarla yapılıyor. Daha fazla yardım yapalım diye Kürt hükümeti Dicle Nehri üzerine seyyar köprü kurdu. Sınır kapısı tamamen açıktır. Bir süre önce 15-16 ambulansın geçişine de izin verildi, tonlarca gıda maddesi gönderildi. İddiaları ortaya atanlara sormak gerek; Kapı kapalıysa bu kadar insan nasıl gelip- gidebiliyor, yardımlar nasıl onlara ulaştırılıyor? Siyasi parti liderleri bile bu kapıdan gidip- geliyor. Geçişlerde hastalara öncelik veriliyor. Kürdistan'ın korunması ve teröristlerin Suriye'den geçiş yapmaması için bazı özel önlemler alıyoruz. Kapıda bazı problemler bulunuyor ancak bunları da aşacağız."

Sindoru, Suriye sınırındaki özel eğitimli peşmerge birliklerinin bulundukları yerlerin sürekli Suriye tarafına gözlemlediğini, olası olumsuz durumda anında takviye güç göndereceklerini söyledi.

MÜSLİM DE BU KAYIKLARI KULLANIYOR

Suriye ile Kuzey Irak Kürt Bölgesi'nin sınırını oluşturan Dicle Nehri'nin yanında bulunan Smelka Sınır Kapısı'nı, PYD lideri Salih Müslim'de Erbil'deki Bölgesel Kürt yöneticileriyle görüşmeye gittiğinde kullanıyor.

Müslim, diğer Suriyeliler gibi ilkel olan bu kayıklara binerek Kuzey Irak'a gidip- geliyor. Smelka Sınır Kapısı'nın karşısındaki Kuzey Irak Kürt Bölgesi'ndeki Peşhabur Sınır Kapısı Müdürü Şevket Berbıhari, "Bu kapının kapalı olduğunu söylüyorlar. Ancak bu kapıyı başta PYD lideri diğer tüm parti temsilcileri de kullanıyor. Onlar da aynen Suriye ve Kuzey Irak'taki vatandaşlar gibi bu kayıklara binerek gidip geliyor" dedi.

"BAYRAMDA 5-6 GÜN KAPALI KALDI"

Kuzey Irak'taki Peşhabur Kapısı'nın Müdürü Şevket Berbıhari, bayram tatili nedeniyle sınır kapısının 5-6 gün kapalı kaldığını, Suriye Kürtlerinin istedikleri zaman Kuzey Irak tarafına geçebildiğini ileri sürdü.

Berbıhari, günde ortalama 200-300 kişinin geçiş yaptığını önceliği hasta ve refakatçilerine verdiklerini anlatırken şöyle konuştu:

"Kapıyı tamamen açsak günde 4-5 bin kişi buraya geçmek isteyecek. O durumda Batı Kürdistan'da (Suriye'nin kuzey bölgesi) iş yapacak insan kalmaz. Suriye tarafındaki yetkililerin tek isteği bu kapının ticarete açılmasıdır. Ancak bu kapı ticari amaçla açılmadı ve buna uygun değil. Onların tek derdi buradan ticaret yapmak."

Suriye tarafındaki Smelka Sınır Kapısı'nda bulunan bölgedeki Kürt grupların bağlı olduğu Gözlemci Komitesi üyelerinden Siyabend Osman ise, kapıdaki geçişlerin çok sınırlı olduğunu, geçişlerin sadece Kuzey Irak tarafındaki yetkililerin iznine bağlı olduğunu söyledi. Osman, şöyle dedi:

"Herkesin geçişine izin vermiyorlar. Kuzey Irak tarafındaki yetkililerin bize bildirdiği isimleri ancak oraya gönderebiliyoruz. Kendi başımıza kimseyi oraya gönderemiyoruz kimse de gidemiyor zaten. İzinsiz gidenler anında geri gönderiliyor. Sadece acil hasta ve Kuzey Iraklı olan Kürtleri kabul ediyorlar. Bizi bu kapının insani amaçların yanı sıra iki ülke arasındaki ticarete de açılmasını istiyoruz. Bu sağlanırsa iki ülkedeki Kürtler de kazançlı çıkacak ve insani ihtiyaçları karşılanmış olacak. Türkiye, Irak Hükümeti, Ürdün, Katar, El Nursa üyelerine destek verip kapıları onlara sonuna kadar açarken, bizim tek nefes alma noktamız burası kaldı. Bu kapıya da Kuzey Irak yönetimi sınırlama getirerek adeta bizi nefessiz bırakmaya çalışıyor. Buradan oraya yönelik göçe karşıyız. Kapı ticarete açılırsa ekonomi canlanır, kimse göç etmez." - Irak