Suudi Arabistan'ın Daeş'le Mücadelesi

AHMED EL-MISRİ - Terör örgütü DAEŞ'e karşı ülkede son haftalarda geniş çaplı operasyon başlatan ve yüzlerce örgüt üyesini tutuklayan Suudi Arabistan yönetimi zorlu bir süreçle karşı karşıya. Suudi Arabistan'ın, coğrafi konumu itibarıyla DAEŞ'in geniş destek bulduğu ülkelere yakınlığının yanı sıra örgütün sosyal medyayı etkin şekilde kullanması, Riyad hükümetinin örgütle mücadelesini zorlaştıracak başlıca faktörler arasında gösteriliyor.

Riyad yönetiminin örgütle mücadelede karşılaştığı zorlukların başında, DAEŞ'in, güvenlik kurumlarının şüphesini çekmemek için eylemlerde sabıka kaydı bulunmayan ve yurtdışına yolculuk yapmamış gençleri tercih etmesi bulunuyor. Örgütün, eylemlerinde zayiatı artırmak için intihar saldırılarını tercih etmesi de yürütülen mücadeleyi daha da zorlu hale getiren etkenler arasında. DAEŞ'in ideolojik tabanının, Suudi Arabistan rejiminin yaslandığı din anlayışına yakınlığı, örgütün bu ülke için "özel bir tehdit" mahiyeti kazanmasına yol açarken, terör örgütünün son olarak Kuveyt'te düzenlenen saldırı örneğinde görüldüğü gibi, bölgedeki eylemler için Suudi Arabistan'ı bir kalkış noktası olarak kullanması da DAEŞ'le yürütülen mücadelede bölgesel ölçekte bir strateji ve işbirliğinin geliştirilmesini gerektiriyor.

Öte yandan Irak ve Suriye'de geniş bir alanda denetimi ele geçiren DAEŞ'in, lider kadroları da dahil olmak üzere birçok kademesinde Suudi vatandaşlarının bulunması, örgütün ülke içindeki sempatizanlarla daha rahat iletişim kurmasına imkan veriyor. Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı verilerine göre son 4 sene içinde 2 bin 284 kişi, örgütün aktif olduğu çatışma bölgelerine gitti, bunlardan 645'i geri döndü.

El Kaide tecrübesi

Buna karşın Suudi Arabistan'ın, DAEŞ'e karşı yürüttüğü mücadelede elini güçlendiren bazı imkanlar da bulunuyor. Bunların başında ise Riyad yönetiminin, geçmişte el-Kaide'ye karşı yürüttüğü mücadelede kazandığı deneyim bulunuyor. Riyad'ın, bu çerçevede güvenlik ve istihbarat paylaşımı alanında imzaladığı uluslararası işbirliği anlaşmaları da örgütle etkin bir şekilde mücadele edebilmesinde önemli avantajlar arasında görülüyor.

DAEŞ'in Suudi Arabistan'daki varlığı

DAEŞ'in, geçen yıl kasım ayında yayınladığı ve DAEŞ lideri Ebubekir el-Bağdadi'ye ait olduğu belirtilen ses kaydında, " Musul'da ilan edilen halifeliğin Suudi Arabistan, Yemen, Cezayir, Libya ve Mısır'a yayıldığı" belirtilmiş, bu çerçevede örgütün Suudi Arabistan'daki varlığına işaret edilmişti. Söz konusu açıklamayı, El-Ahsa'ya bağlı ed-Delva köyünde bir Şii camisine düzenlenen ve 8 kişinin hayatını kaybettiği saldırı takip etmişti.

Takip eden dönemde Suudi Arabistan'daki eylemlerine hız veren DAEŞ, geçen mayıs ayının 22'sinde El-Kadih'te cuma namazı sırasında Şii camisine düzenlenen ve 21 kişinin hayatını kaybettiği intihar saldırısı, Demmam kentinde de El-Unud camisini hedef alan ve 4 kişinin ölümüne yol açan 29 Mayıs tarihli saldırıları üstlenmişti.

Engellenen eylemler

İçişleri Bakanlığı, camilere düzenlenen saldırılar ile mayıs ayında devriye aracına ateş açılması ve bir askerin ölümüyle sonuçlanan saldırıya karıştıkları gerekçesiyle yaklaşık bir hafta önce 190 DAEŞ militanının yakalandığını duyurdu. Resmi makamlar, bu süre zarfında örgütün düzenlemeyi planladığı bazı intihar saldırılarının ise emniyet güçleri tarafından engellendiğini, çok sayıda militanın gözaltına alındığını bildirdi.

DAEŞ'in, eylemlerini özellikle Suudi Arabistan'da Şii nüfusun yoğun olduğu bölgelerde yoğunlaştırması ve daha önce tanık olunduğu haliyle bilhassa Şii camilerini hedef alması, ülkede mezhep temelli ayrışmayı körükleyerek kaotik bir ortam oluşturma amacı taşıdığı ifade ediliyor.

İçişleri Bakanlığı, son saldırıların ardından ülke genelinde başlatılan operasyonlar kapsamında çoğunluğu Suudi Arabistanlı olmak üzere Yemen, Mısır, Ürdün ve başka ülkelerden 431 DAEŞ üyesinin gözaltına alındığını açıklamıştı. Yakalanan kişilerin Suudi Arabistan'da, camiler ve devriye gezen askeri araçlara yönelik saldırılar düzenleyen DAEŞ hücreleri ile sosyal medya aracılığıyla örgüte üye kazandıran kişiler oldukları belirtilmişti.