"Yoksulluk Çözülmeden Depremler Afet Olmaktan Çıkmaz"

Deprem uzmanı İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan, depremlerdeki ölüm eşiğinin ülkelerin ulusal geliriyle doğru orantılı olduğunu söyledi. Bir ülkedeki yoksulluk çözülmeden depremlerin afete dönüşmesinin önlenemeyeceğini belirten Ercan, kişi başına düşen yıllık geliri 45 bin dolar olan Japonya'da ölüm eşiğinin 7. 8'lik deprem, 10 bin dolar yıllık gelirle Türkiye'de ise 5. 8'lik deprem olduğunu söyledi.

Karşıyaka Belediyesi'nin Doğal Afet Merkezi ve Deprem Anı Evi törenle açıldı. Deprem simülatörü, deprem sonrası arama, kurtarma, barınma ve iletişimde kullanılacak malzemelerin bulunduğu deponun da yeraldığı Merkez'in açılışına CHP'li Karşıyaka Belediye Başkanı Cevat Durak, CHP İzmir milletvekilleri Mehmet Ali Susam, Mustafa Moroğlu, Musa Çam ve Rahmi Aşkın Türeli, deprem uzmanları Prof. Dr. Ahmet Ercan, Prof. Dr. Atilla Uluğ, Prof. Dr. Zafer Akçığ, sivil toplum örgütleri temsilcileri, Vali Yardımcısı Mustafa Aydın, CHP'li Bayraklı Belediye Başkanı Hasan Karabağ, belediye meclis üyeleri ve Karşıyakalılar katıldı.

BİNA DEĞİL TABUTLARIMIZI YAPTIK

Doğal Afet Merkezi açılışında konuşan deprem uzmanı İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan, Türkiye ve İzmir'deki deprem gerçeğiyle ilgili çarpıcı açıklamalar yaptı. Depremi sorun olmaktan çıkaracak üç bileşenin eğitim, bayındırlık ve akçeli işler olduğunu söyledi. Eğitim konusunda Türkiye'de önemli adımlar atıldığını belirten Ercan, bayındırlık konusunda ise ana kuralın sağlam yerde sağlam yapı koşulu olduğunu belirtti. Ercan, "Biz yıllarca Eski Anadolu uygarlıklarının sağlam yerdeki yerleşimlerini görmezden geldik. Fethiye'de kayalıklarda kurulan Likya uygarlığı varken, sıvılaşma görülen düzlükte kent kuruldu. İzmir, Eski Smyrna merkezi eski Kadifekale ve eteklerinde kurulmasına karşın kent Alsancak, Karşıyaka, Urla, Bornova, Alaybey gibi alüvyon ve dolgu alanlarda, yeşil alan bırakılması gereken bölgelerde gelişti. Denize karşı bir gergi gibi, utanç abidesi Mavişehir'i yaptık. Hala da bu yapılaşmayı sürdürüyoruz. Geçmişte Bursa dağlara, İstanbul tepelere kurulmuştu. Ancak, 1970'lerden sonra artan çarpık yapılaşmayla bina değil, tabutlarımızı yaptık. Umarım yeni kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kentleri köylülükten çıkarıp uygar kentlere dönüştürebilir"dedi.

DEPREMDE ASIL SORUN YOKSULLUK

Prof. Dr. Ercan, ana ve en önemli sorunun yoksulluk olduğunu söyledi. Bir ülkede yoksulluğu gidermedikçe depremlerin afet ve felakete dönüşmekten kurtarılamaycağını belirten Ercan, "Dünya üzerinde 10 bin dolarlık yıllık gelirle övünen siyasetçiler bu ülkede oldukça daha çok deprem sonrası cenaze namazları kılarız. Kişi başına düşen ulusal gelir dağılımıyla depremde zarar görme eşiği orantılıdır. Örneğin ABD'de yıllık ulusal gelir 43 bin dolar, ölüm eşiği 7. 3'lük depremde başlar. En yoksul kesimin yıllık gelirinin 43 bin dolar olduğu Japonya'da bu eşik 7. 8'lik depremdir. Türkiye'de ise yıllık 10 bin dolar yıllık gelir var. Deprem ölümleri ise 5. 8'de başlıyor. Ulusal gelir dağılımı ülke içinde de eşit değil. Türkiye'nin doğusunda yıllardır gelir 400 dolardır. İzmir'in Karşıyaka'sında 25 bin dolar. Doğu Anadolu'da 3. 8'lik depremde yıkılacak, ilkçağlardaki yöntemlerle taş altı çamur binalar var. Utanç verici bu yapılar yıkılır. Türkiye'de bu durum yani akçeli işler çüzelmeden deprem sorunları çözülmez" dedi.

İZMİR'DE BİNALARIN YÜZDE 25'i DEPREMDE YIKILMAYA ADAY

Prof. Dr. Ahmet Ercan, Türkiye'deki yapıların yüzde 40'nın mühendislik görmemiş, kaçak yapılar olduğunu söyledi. İzmir'de yapıların yüzde 25'inin yıkılmaya aday olduğunu belirten Ercan, 600 binanın 150 binin durumunun kötü olduğunu açıkladı. Ercan, "Yamanlar Dağı'nın yerleşim için uygun. Midilli'de beklediğim 7. 2'lik deprem, İzmir'de olabilecek 6. 8'lik deprem Yamanlar Dağı eteklerinde mühendislikle yapılmış binaları yıkmaz. Sağlıksız yapılar ya güçlendirilmeli yada yıkılıp yerine yeni bina yapımalıdır. Kentsel dönüşüm projeleri önemli. Ancak rantsal dönüşüm projesine dönüşmemelidir. Türkiye'de yerinde çözüm yerine yeni kentsel alanlar yaratılıyor. Anadolu'dan göçü ve yeni müritlerin artık gelmemesini sağlamamız gerekiyor" dedi. Ercan, 7 büyüklüğünde bir depremde en büyük hazarın Gediz Deltası'nın doldurulduğu bölgede olacağını açıkladı. Karşıyaka, Alaybey, Bostanlı ve Mavişehir başta olmak üzere Anadolu Caddesi'nin deniz tarafından kalan bölgelerde en çok hasarın olacağını belirten Ercan, düzlük alanlarda yapı yoğunluğu azaltılması gerektiğini söyledi.

DURAK: "HER AN HAZIRLIKLI OLMALIYIZ"

Karşıyaka Belediye Başkanı Cevat Durak, Doğal Afet Merkezi'yle bir afete karşı her an hazırlıklı olmayı hedeflediklerini söyledi. Eğitim için deprem simülatörü, tam donanımlı arama kurtarma aracı, tekne ambulans aldıklarını belirten Durak, 375 metrekarelik depoda ise çadır, uydu telefonları, kurtarma çalışması alet ve araçları, battaniye, yağmurluk, uyku tulumu, ceset torbası başta olmak üzere depremde kullanılacak çok sayıda malzeme bulunduğunu açıkladı. Durak, "10 dakika sonra da 10 yıl sonra da deprem olabilir. Hazırlıklı olmalıyız" dedi. Açılışta, CHP Milletvekili Mehmet Ali Susam, Vali Yardımcısı Musatfa Aydın, Prof. Dr. Zafer Akçığ ve Kocaeli depreminden sağ kurtulan oğlu 87 saat sonra enkazdan canlı çıkarılan Mustafa Pembegül de bir konuşma yaptı.

BAŞKANLAR 7. 4'Ü YAŞADI

Açılış töreninde deprem simülatöründe önce uzman arama-kurtarma ekipleri depremde nasıl davranılacağını uygulamalı gösterdi. Daha sonra ise Karşıyaka Belediye Başkanı Cevat Durak, Bayraklı Belediye Başkanı Hasan Karabağ ve Karşıyaka Belediye Meclis üyesi Adnan Alabay simülatörde depremi yaşadı. Başkanlar, 17 Ağustos 1999 depremi gibi 7. 4 şiddetindeki depremde oldukları yerden kalkamadılar. Durak, gezici aracın korkuluğuna tutundu, Karabağ ve Alabay ise birbirlerinden destek aldı. Karabağ, duvara sabitli tabloyu kafasına düşmemesi için tutmaya çalıştı. Eski depremlerle ilgili görsel bilgilerin verildiği Anı Evi ve deponun açılışından sonra arama kurtarma tatbikatı yapıldı. Enkaz altında kalan depremzedeler arama kurtarma köpeğinin bulmasından sonra, ekipler tarafındın kurtarıldı.