Afganistan Konferansı'nda "acil ateşkes" çağrısı

Birleşmiş Milletler (BM), Afganistan ve Finlandiya tarafından düzenlenen "2020 Uluslararası Afganistan Konferansı"nda, sivillerin korunması için "acil, kapsamlı ve ülke genelinde" ateşkes çağrısı yapıldı.

BM Cenevre Ofisi'nde başlayan konferansın ilk gününde konuşan Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Afganistan'daki barış ve uzlaşma sürecine dahil olan tüm tarafların, son birkaç ayda gösterdiği çabaları takdir ettiğini söyledi.

Haavisto, Avrupa Birliği'nin (AB) barış sürecini güçlü şekilde desteklediğini belirterek "Bununla beraber devam eden çatışmalarda, sivillerin korunması şart. Bu nedenle acil kapsamlı ve ülke çapında bir ateşkese ihtiyaç var." ifadesini kullandı.

"Ateşkes hemen şimdi başlamak zorunda." diyen Haavisto, ülkede sağlık ve eğitim hizmetlerinden mahrum sivillerin daha fazla beklemeye tahammülü olmadığının altını çizdi.

Konferansın eş başkanlarından Afganistan Dışişleri Bakanı Hanif Atmar, ülkesindeki terörizmin, tüm bölge ve dünya için ortak bir tehdit olduğuna onlarca yıllık acı deneyimden sonra herkesin farkına varmaya başladığını vurguladı.

Gani, Taliban'ın verdiği güvencelerden şüpheli

Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani'nin eşi Rula Gani de video konferans yoluyla bağlandığı toplantıdaki konuşmasında, "Afganistan'da barış, halkımızı, ortak güvenliğimizi ve ekonomik çıkarlarımızı bu ölümcül düşmana karşı korumanın en sağlam yoludur." dedi.

Gani, barış müzakerelerindeki muhatapları Taliban'ın insan haklarına saygı duymadığını belirterek "Afganistan'ı 1996'dan 2001'e kadar otoriter bir şekilde yönettiler. Emirler yayımladılar ve bu emirleri sindirme, korku ve keyfi cezalarla uyguladılar." diye konuştu.

Katar'ın başkenti Doha'nın ev sahipliği yapılan barış görüşmelerinde Taliban'ın değiştiğine dair söylemler olduğuna işaret eden Gani, şöyle devam etti:

"Ama burada, yani herkesin ifade özgürlüğünden yararlandığı Kabil'de, (Taliban'ın) temsilcilerinden birkaçı televizyonda yuvarlak masa toplantılarına, tartışmalara çıktı ve söylemleri her zamanki kadar sertti. Asi kişileri dövmek, hırsızların ellerini kesmek ve kadınları taşlamak gibi tehditlerde bulundular. Kadınların katılımının gerekliliğine gelince, yine Taliban'ın eğitim ve sağlık hizmetleri sağlayabileceğine dair muğlak güvenceler veriliyor."

Kızılhaçtan "sivilleri koruyun" çağrısı

Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanı Peter Maurer de "Tüm tarafları, uluslararası insani hukuka uygun olarak sivilleri, sağlık çalışanlarının ve tesislerinin saldırılardan korunmasını sağlamaya çağırıyoruz." dedi.

Afganistan, Finlandiya ve BM Afganistan Yardım Misyonu (UNAMA) tarafından düzenlenen konferans, yarın sona erecek.

Afganistan'ın kalkınmasını desteklemek için her 4 yılda bir düzenlenen uluslararası konferansa yaklaşık 70 ülkenin ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarının katılması bekleniyor.

2012'de Tokyo ve 2016'da Brüksel'de gerçekleşen konferansa ilişkin bu yıl organizatörler, uluslararası topluma henüz belirli bir bağış çağrısı yapmadı.

2018'de yine BM Cenevre Ofisi'nde, BM ile Afgan ve İsviçre hükümetlerinin ev sahipliğinde geniş kapsamlı "Afganistan Konferansı" gerçekleştirilmişti.