Çeviri Öğrencileri Konuşuyor, Paylaşıyor, Çözüm Arıyor

Hacettepe Üniversitesi bu yıl 4 Mayıs 2012 Cuma günü Türkiye Çeviri Öğrencileri Birliği (TÜÇEB) I. Ulusal Çeviribilim Öğrenci Çalıştayı'na ev sahipliği yaptı. Etkinliğe Arel Üniversitesi, Atılım Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Mersin Üniversitesi, Okan Üniversitesi, Trakya Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi gibi pek çok üniversiteden öğrenciler ve akademisyenler katıldı.

TÜÇEB'in ilk öğrenci çalıştayında açılış konuşmasını Hacettepe Üniversitesi Mütercim Tercümanlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ayfer ALTAY yaptı. Altay, öğrencilerin bir araya gelerek sorunları ortaya koymalarının ve çözüm arayışında olmalarının büyük bir sevinç kaynağı olduğunu belirtti. Sonrasında konuşma yapan Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Musa Yaşar SAĞLAM çeviriye verdiği önemi anlattı, etkinliğin ülkedeki diğer çeviri öğrencileriyle irtibat haline geçilerek öğrenciler tarafından düzenlenmesi yönüyle diğer etkinliklerden farklı olduğunun altını çizdi. Bir sonraki konuşmacı, Hacettepe Üniversitesi Çeviri Topluluğu (HÜÇEV) akademik danışmanı Doç. Dr. Aymil DOĞAN, bugüne kadar çeviri alanında ortaya konulan emeğin sosyal bellek yaratarak öğrencilere de yansımış olmasını görmekten büyük bir mutluluk duyduğunu ve bu gibi platformların öğrencilerin alanlarına dair aidiyet duygusunu artırdığını belirtti. Programın devamında HÜÇEV Başkanı Zeynep ÇOLAK kısaca TÜÇEB'i tanıtıp bugüne dek yapılan etkinlikler ve birliğin kuruluş amacı hakkında bilgi verdi.

ÇEVİRİ ÖĞRENCİLERİ ALANLARINA SAHİP ÇIKIYOR

Trakya Üniversitesi öğrencisi Bekir DİRİ'nin oturum başkanlığını üstlendiği ilk oturumun ilk konuşmacısı "Çeviri Eğitimi" konulu sunumunu yapan Mersin Üniversitesi Fransızca Mütercim Tercümanlık Bölümü öğrencisi Nurşen ÖZGÜR oldu. Hazırlık sınıflarının 2+1 sistemine göre yeniden düzenlenmesini vurgulayan Özgür, AB sürecinde çevirmenlere çok ihtiyaç duyulduğundan ve Bolonya sürecinin çeviri eğitimindeki yansımalarından bahsetti. Oturumun ikinci konuşmacısı Arel Üniversitesi öğrencisi Esra KÜÇÜKECİR "Çeviri Eğitiminde Uzmanlaşma" konulu sunumunu yaptı.

Uzmanlık kavramının artık bir seçenek değil kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu belirten Küçükecir, "Çevirmen her alanla alakadar olmalıdır, fakat uzmanlaştığı birkaç alan olmalıdır," dedi. Oturumun son konuşmacısı Marmara Üniversitesi öğrencisi Damla GÖL idi. "Değişen Dünyada Değişen Roller: Çeviride Uzmanlık" konulu sunumuna Babil Kulesi görseliyle başlayarak salondaki akademisyenlerin ve müstakbel çevirmenlerin ilgisini çeken Göl, küreselleşme kavramına değindi. Çevirmenin bol okuyan, öğrenen, araştıran, şüphe eden birey olduğunu, modern zamanın çevirmeninin teknoloji, kültür ve toplum uzmanı olması gerektiğine değindi.

Etkinliğin ikinci oturumuna Ege Üniversitesi öğrencisi Aydanur AKKURT başkanlık yaptı. İlk konuşmacı Marmara Üniversitesi öğrencisi Ayşegül KUTLU günün en ilgi çekici isimlerinden biriydi. Kutlu, "Çeviri Sürecinde Beynin Çift Taraflı Kullanımı ve Bilişsel Bilimlerin Çeviriye Katkısı" konusunda bir sunum yaptı. Yazılı ve andaş çeviri ayrımını "Görme sistemi iki görüntüyü karıştırabilir fakat işitme sistemi asla iki sesi karıştırmaz," diye açıkladı. Beynimizin çeviri esnasında birçok işi aynı anda nasıl yapabildiğini açıklayan Kutlu sunumunun sonunda beynimizi çeviri yönünde geliştirmek için neler yapmamız gerektiğini açıkladı. İkinci konuşmayı Trakya Üniversitesi öğrencileri Hakan MERAL ve Murat US birlikte yaptılar.

"Çeviri Eğitiminde Bilgi Teknolojilerinin Kullanımı" konulu konuşmalarında bilgi teknolojilerinin çeviri eğitiminde bir zorunluluk olduğundan, müfredatların buna göre yeniden gözden geçirilmesi gerektiğinden bahsettiler. Ayrıca, sunumlarında çeşitli üniversitelerin çeviri bölümlerinin 'Bilgi Teknolojileri' konusundaki son durumlarını yaptıkları anket çalışmasıyla masaya yatırıp Türkiye'deki durumun pek de iç açıcı olmadığının altını çizdiler. Oturumun üçüncü konuşmacısı Marmara Üniversitesi öğrencisi Gökhan GÜL, "Çeviride 'Erek Dil Türkçe Kuramı" adlı konuşmasında Türkçe kullanımının önemini ve çevirmenin ana dil olarak Türkçeye sahip çıkması gerektiğini anlattı.

Türkçeye geçen terimlerden çevirmenlerin sorumlu olduğunun ve dili koruyanların çevirmenler olduğunun altını çizdi. Oturumun son konuşmacıları "Çevirinin Değerlendirilmesi" konusunda sunum yapan Trakya Üniversitesi öğrencileri Hilal DOĞAN ve Aslı KAÇAMAK, çeviri eleştirmeni nasıl davranmalı, nelere dikkat etmeli, nesnelliğe mi öznelliğe mi yakın olmalı gibi sorulara cevaplar aradılar. Ayrıca, çeviri eleştirmenliğinin de gelecekte bir meslek olarak var olabileceğini, bu yüzden de çeviri eleştirmenliğinin çeviri eğitiminde daha fazla yer alması gerektiğini savundular.

Atılım Üniversitesi öğrencisi Eralp KURU'nun başkanlığındaki üçüncü oturumun ilk konuşmacıları Hacettepe Üniversitesi'nden Zeynep ÇETİNER ve Hakan KARADENİZ, "Türkiye'deki Çeviri Öğrencilerinin Kuramsal Alana Bakış Açısı ve Müfredatın Etkisi" konusunda bir sunum yaptılar. Çeviri eğitiminin gelişim sürecini ele alarak Türkiye'de bu alanın sadece 20-25 yıllık bir geçmişi olduğunu vurguladılar. Çeviri eğitimindeki sorunların çözümü için sosyal bilimlerde metot gibi derslerin müfredata eklenmesi, müfredat ve ders materyallerinin sürekli güncellenmesi ve alanın sosyal bilimlerdeki açılımları takip etmesi gerektiği önerilerini sundular.

Oturumun ikinci konuşmacısı Trakya Üniversitesi öğrencisi Gökhan FIRAT'tı. "Mütercim Tercümanlıktan Çeviribilime -Mİ?" adlı sunumunda 'Çeviriden Çeviribilime, Uygulamalı Bilimlerden Sosyal Bilimlere, Mütercim Tercümanlıktan Çeviribilime' başlıklarıyla bugünkü durumu açıklamaya çalıştı. Fırat, bu kavramların aslında hangi anlayışı temsil ettiğini ve çeviri öğrencisinde nasıl bir algı yarattıklarını sorguladı. Çeviri eğitiminin mantığını ve müfredatları işaret ederek çeviri olgusunun artık uygulamalı bilimlerin değil, aksine sosyal bilimlerin ve kültürel çalışmaların malzemesi olduğunu tarihsel gelişmelerle açıkladı. Bu nedenle yaptığı anket çalışmasında çoğu öğretim üyesinin de kabul ettiği üzere "mütercim tercümanlık" isminin alanı tanımlamada yetersiz kaldığını savundu.

Oturumun sonunda kürsüye çıkan Doç. Dr. Aymil DOĞAN öğrencileri çeviri derneklerine üye olmak yahut yeni dernekler kurmak konusunda teşvik etti. Çevirmenlerin bir an önce oda kurması gerektiğini, bunun mesleğin görünürlüğü açısından son derece önemli olduğunu söyledi.

Forumdan sonra kapanış konuşmasını yapan Hacettepe Üniversitesi İngilizce Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Alper KUMCU etkinlikte emeği geçen herkese teşekkürlerini ilettikten sonra TÜÇEB'in ülkedeki çeviri öğrencileri bir araya getirmesinden mutluluk duyduğunu belirtti.

TÜÇEB temsilcileri yaptıkları kapanış konuşmasında, 1,5-2 yıllık bir süreçte 'Birlik'ten 'Kuvvet' doğduğunu herkese gösterdiklerini ve bundan sonraki süreçte de üzerlerine ne düşüyorsa yapacaklarını belirterek tüm çeviri öğrencilerini TÜÇEB'le birlikte hareket etmeye davet ettiler. Ayrıca, yeni etkinliklerin planlarının şimdiden hazır olduğunu ve '2. Ulusal Çeviribilim Öğrenci Çalıştayı' için çalışmaların başlatıldığını duyurdular.