Ip Tv Gibi Teknolojiler Neden Yasa Dışı, Kullananlara Hangi Cezalar Veriliyor?

Türkiye'de 1952 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi'nin yaptığı ilk televizyon yayınından bugüne, yayıncılık büyük bir değişim gösterdi. Bu değişimde, teknolojik yeniliklerin payı oldukça büyük.

Teknolojinin sağladığı imkanlarla yaygınlaşan karasal yayın, kablolu yayın ve uydu yayını gibi alternatiflere, son dönemde internet aracılığıyla televizyon yayını yapılmasını sağlayan IP TV sistemleri eklendi. Ülkemizde genellikle "yasa dışı yayın platformu" olarak bilinen IP TV'nin ne olduğuna bakıp, hukuki yükümlülüklerini açıklayalım.

IP TV nedir?

Herhangi bir antene ihtiyaç duymadan, geniş bant internet altyapısı sayesinde kullanıcılara dijital yayın sunan teknoloji, "Internet Protocol Television" yani kısaca IP TV olarak adlandırılıyor. 1994 yılında American Broadcasting Company'nin gerçekleştirdiği yayınla ortaya çıkan IP TV fikri, günümüzde de birçok telekomünikasyon şirketi tarafından kullanılıyor.

Sunduğu geniş kanal yelpazesi, internet altyapısı dışında herhangi bir altyapıya ihtiyaç duymaması ve kolay kullanımı sayesinde IP TV teknolojisi, her geçen gün daha da popülerleşiyor. Ülkemizde de yaygın bir kullanıma sahip IP TV sistemlerine örnek olarak Türk Telekom'un televizyon hizmeti Tivibu IPTV verilebilir.

Kullanıcıların, internet üzerinden televizyon yayını alırken kotasını ve hızını etkilemeyen Tivibu IPTV, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre yasal IP TV platformlarından biri. Yasal kelimesinin altını çiziyoruz çünkü ne yazık ki IP TV teknolojisinin kötüye kullanıldığı illegal durumlar da söz konusu.

IP TV nasıl çalışır?

IP TV'nin çalışma mantığı, yayıncı tarafı ve izleyici tarafı olarak iki aşamada değerlendirilebilir. Yayıncılar, ilk olarak aktarılacak televizyon yayınlarını seçer ve bunları internet üzerinden paket olarak iletebilmek için dijital forma dönüştürür. Sonrasında yayını yalnızca abonelerin izleyebilmesi için şifreleme işlemleri tamamlanır ve yayın izleyiciye aktarılmaya hazır hale gelir.

İzleyiciler, bir bilgisayar ya da bir alıcı yardımıyla yayıncı tarafına bağlanır. Kullanıcının bilgileri doğrulandıktan sonra yayın, izleyici tarafına akmaya başlar. Bir süre ara belleğe alınan televizyon yayını, izleyicinin ekranında gerçeğe göre 1-2 saniye gecikmeyle görüntülenir.

IP TV teknolojisini kullanmak yasa dışı mı?

IP TV teknolojisini kullanmak elbette suç değil fakat IP TV kullanarak illegal yayın yapmak ve bu yayınları izlemek suç teşkil ediyor. Bunun sebebi, yayının lisansını elinde bulunduran orijinal yayıncının illegal yayından gelir elde etmiyor olması. IP TV kullanımını hukuki açıdan incelemek için illegal yayın izleyicileri ve illegal yayın yapan yayıncıları ayrı ayrı değerlendirmek gerekiyor.

İzleyiciler açısından yasa dışı IP TV:

İllegal IP TV yayını izleyen kişilerin yaptığı eylem, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre karşılıksız yararlanma suçu olarak tanımlanıyor. TCK m.163/2, durumu şöyle açıklıyor:

"Telefon hatları ile frekanslarından veya elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli veya şifresiz yayınlardan sahibinin veya zilyedinin rızası olmadan yararlanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır."

Yani kısaca illegal yayın yapan bir IP TV aboneliğiniz varsa, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına ya da para cezasına çarptırılabilirsiniz.

Yayıncılar açısından yasa dışı IP TV:

IP TV üzerinden illegal yayın yapan yayıncılar, ilk olarak izleyiciler gibi yayınlardan faydalandıkları için karşılıksız yararlanma suçunu işlemiş oluyor. Bu yüzden 6 ay ile 2 yıl arasında değişen hapis cezası, yayıncılar için de geçerli.

Buna ek olarak Ticaret Bakanlığı'nın incelemeleri sonucunda Reklam Kurulu'nun aldığı kararlar gereği bu yayıncılar, para cezalarına da çarptırılıyorlar. 11 Aralık 2018'de Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verilmişti:

"Tüketicilere internet üzerinden ulusal platformların ve kanallarının yayınlarını mevzuata aykırı olarak pazarlayan ve usulsüz abonelik tesis eden bir firma hakkında Reklam Kurulu'nun 277. sayılı toplantısında 69.086.-TL idari para ve yayın durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir."

Reklam Kurulu'nun incelemelerine devam ettiği ve benzer yayıncılara da cezalar verileceği belirtilen açıklama, illegal yayınlarla mücadelenin son hız devam ettiğini gösteriyor.

Sonuç olarak...

IP TV sistemleri; gerek kolay kurulumu, gerekse sağladığı farklı yayın seçenekleriyle gelişen teknolojinin bize sunduğu en önemli hizmetlerden biri. Fakat lisanssız yayın yaparak orijinal yayıncıları büyük zarar uğratan IP TV hizmetlerinden uzak durup, bu hizmetleri yasalara uygun olarak sunan platformlardan satın almak gerekiyor.

IP TV teknolojisi hakkındaki temel bilgileri ve bu teknolojinin kullanımının yasal boyutunu sizlerle paylaştığımız yazımızın sonuna geldik. IP TV ve benzer mantıkla yayın yapan platformlar hakkındaki düşüncelerinizi yorumlar bölümünden bizlerle paylaşabilirsiniz : )