Taş İşçiliği Teknolojiye Yenildi

OKTAY BAYAR - Yüzyıllarca cami, ev, hamam, kümbet gibi eserlerde kullanılan taşları yontan, kesen, süsleyen ve üzerine işleme yapan taş ustası Tahsin Kalender'in yarım asırlık mesleği teknolojiye yenildi.

Ahlat'ın Erkizan Mahallesi'nde 17 yaşında öğrendiği taş işlemeciliğini 60 yıl sürdüren ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından 2011 yılında "Yaşayan İnsan Hazinesi" seçilen 87 yaşındaki Kalender, mesleğinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olmasının üzüntüsünü yaşıyor.

"Son kümbet ustası" olarak tanınan Kalender'in 70 yıllık mesleği boyunca aralarında cami, çeşme, okul, köprü ve türbe gibi yapıların yer aldığı 500 dolayında eserde alın teri bulunuyor.

Ahlat'ın dışında Bitlis, Van ve Ağrı'da da eserleri bulunan Kalender, AA muhabirine, teknolojinin taş ustalığını bitirdiğini anlattı.

Kalender, meslek hayatı boyunca taş ustalığını severek yaptığını söyleyerek, " Nemrut Dağı'nın eteklerindeki taş ocaklarından çıkarılan taş, özellikle Bitlis merkez ile Tatvan ve Ahlat ilçelerindeki yapılarda kullanılıyor. Bu taş yüzyıllardan beri balta, çekiç ve farklı el aletleriyle yontulup, şekillendirilerek yapılarda kullanılırdı. Şimdi bu işler makinelerle yapılıyor. Artık o işçilik, o güzellik ve zarafeti taşta bulmak imkansız. Şimdi yapılar genellikle kaplama tabir ettiğimiz şekilde yapılıyor" dedi.