2016 Bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, "Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede ilgili kurumlarla birlikte kurduğumuz 'özel ekip' sayesinde 856 milyon lira değerinde vergi kaybı önlenmiştir" dedi.

Tüfenci, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Bakanlığı ve Rekabet Kurumu bütçelerine ilişkin görüşmelerde sunum yaptı.

Bakanlık olarak tüm gümrük işlemleri açısından maliyetleri düşürmeyi, kırtasiyeciliği bertaraf etmeyi ve iş-işlem süresini azaltarak eşyanın bir an önce nihai varış noktasına ulaşmasını sağlamayı hedeflediklerini vurgulayan Tüfenkci, gümrükler aracılığıyla geçen yıl, Türkiye'nin merkezi yönetim vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 20'sine karşılık gelen 84 milyar 851 milyon lirayı tahsil ettiklerini söyledi.

Tüfenkci, 2015'te 69 bin 330 firmanın ihracat, 77 bin 77 firmanın ithalat işlemi yaparak toplamda 350 milyar dolarlık dış ticaret hacmi gerçekleştirdiğine işaret etti. Bakan Tüfenkci, bu miktardaki ticaret için toplam 5 milyon 845 bin 148 beyanname kullanıldığı bilgisini verdi.

Tüfenkci, şöyle konuştu:

"2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ürün sayımız 9 iken, 2015 yılında 31 üründe milyar doların üzerinde ihracat yaptık. 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülke sayısı 2002 yılında 8 iken 2015 yılında 32'ye çıkmıştır. 2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan 5 şehrimiz bulunmakta iken bugün 15 şehrimiz 1 milyar doların üzerinde ihracat yapmaktadır."

Gümrük kapılarını dış ticaret kapasitesine, ihtiyaç ve taleplere göre yenilediklerini, tam otomasyona kavuşturduklarını anlatan Tüfenkci, 2016 için belirlenen "Dijital Gümrük" temasıyla örtüşecek şekilde, Gürcistan'la gerçekleştirilen e-TIR Pilot Projesi'nin dış ticaret açısından önemli bir başlangıç olduğunu ifade etti. Tüfenkci, projeyle dünyada ilk defa TIR sisteminde gümrükler arası veri paylaşımının hayata geçirildiğine dikkati çekti.

2016 Eylem Planında yer aldığı üzere e-TIR Projeleri ile ulusal gümrük sistemleri ve diğer paydaşlar arasında güvenli veri değişimini sağlamayı ve eşyanın ülkeler arası düzenli, güvenli ve hızlı aktarımını mümkün kılmayı amaçlıyoruz.

İran-Türkiye e-TIR pilot projesinin ise gümrükten-iş dünyasına veri değişimini öngördüğünü dile getiren Tüfenkci, "Bu pi·lot projelerden alacağımız sonuçlar tüm dünya i·çi·n örnek olacak" dedi.

Tüfenkci, yeni çalışmaları ve projelerinin temelinde, elektronik sistemleri esas alan ve sınır geçişlerini hızlandıran sistemler yer aldığına değinerek, "Tek Pencere Sistemi", "Konteyner ve Liman Takip Sistemi", "Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi", "Yatların Elektronik Ortamda Takibi", "Varış Öncesi Yolcu Bildirimi" ve "Tek Durak Projesi" gibi çalışmalara ilişkin bilgiler verdi.

İhracat ve ithalat işlemleri hızlandı

Bakan Tüfenkci, 2002'de ihracat beyannamelerinin yüzde 35'inin işlemleri ilk yarım saatte tamamlanırken, 2015'te bu oranın yüzde 81'e ulaştığını bildirdi.

İhracat beyannamelerinin yüzde 64'ünün işlemlerinin artık ilk 1 dakikada tamamlandığına işaret eden Tüfenkci, 2002'de bir ihracat beyannamesinin işlemleri ortalama olarak 10 saatin üzerinde iken, 2015'te bu sürenin 3 saatin altına düştüğünü söyledi. Tüfenkci, ithalatta 2002'de işlem gören beyannamelerin yüzde 48'inin işlemleri ilk 8 saatte tamamlanmışken geçen yıl beyannamelerin yüzde 56'sının işlemlerinin ilk 8 saat içinde tamamlanarak eşyanın teslim edilebilir hale geldiğini belirtti.

Bakan Tüfenkci, Transit İşlemlerine Geçiş Sistemi'yle de TIR'ların Avrupa'ya gidiş-dönüş sürelerinde ortalama 3 günlük zaman tasarrufu sağlandığını kaydetti.

Gümrük kapıları

Bülent Tüfenkci, artan iç ve dış ticaret hacmini karşılamak, gümrük hizmetlerini çok daha hızlı ve etkin bir şekilde sürdürebilmek için ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kapıları/müdürlükleri açtıklarını ve mevcut kapıları yenilediklerini dile getirdi.

Avrupa'nın en büyük gümrük kapılarından biri olan Kapıkule başta olmak üzere, Habur, Cilvegözü, İpsala, Nusaybin, Dilucu ve Çıldır/Aktaş Gümrük Kapıları modern tesislere kavuşturulduğunu anlatan Tüfenkci, Sarp, Hamzabeyli, Gürbulak, Kapıköy ve Dereköy Gümrük Kapıları yeniden inşa edileceğini söyledi. Yeniden inşa çalışmaları devam eden Halkalı Gümrük İdaresi, Esendere Gümrük Kapısı'nı bu yıl, Kapıköy Gümrük Kapısı'nı ise 2017 içinde hizmete almayı hedeflediklerini bildirdi.

Tüfenkçi, İstanbul trafiğini rahatlamak ve bir lojistik merkez olmasını sağlamak amacıyla Erenköy Gümrük Müdürlüğünü taşımayı planladıklarını belirtti.

Kaçakçılıkla mücadele

Bakan Tüfenkci, Bakanlığın asli görevlerinden birisi olan kaçakçılıkla mücadelenin etkin ve kararlı bir şekilde devam ettiğini vurguladı.

Bu kapsamda Komuta Kontrol Merkezini yenileyerek çok daha etkin bir izleme sistemi haline getirdiklerine değinen Tüfenkci, merkezin takip ve müdahalesi ile bugüne kadar 44 olayda 35 milyon lira değerinde kaçak eşya yakalandığını söyledi.

Tüfenkci, şunları kaydetti:

"Akaryakıt kaçakçılığı ve usulsüzlük dolayısıyla 21 istasyon mühürlenmiştir. 2 bin 561 ton kaçak akaryakıt ve akaryakıt harici petrol ürünü ele geçirilmiştir. Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede ilgili kurumlarla birlikte kurduğumuz 'özel ekip' sayesinde 856 milyon lira değerinde vergi kaybı önlenmiştir.

Ayrıca akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele için özel bir veri tabanını bakanlık olarak hazırladık ve pilot uygulamasına başladık. Akaryakıt sektörü tarafından, akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelede yürütülen etkin çalışmalar sonucu, yasal akaryakıt satışlarının yüzde 10 arttığı ifade edilmiş, bu alanda yapılan çalışmaların önemi ve katkıları vurgulanmıştır."

Bakan Tüfenkci, 2014'te 1 milyar 585 milyon lira değerinde kaçakçılık olayı ortaya çıkarıldığını, geçen yıl yürütülen etkin çalışmalarla bu rakamın yüzde 70 artışla 2 milyar 688 milyon liraya ulaştığını bildirdi.

(Sürecek)