Dünyanın En Büyük Dersliği: Khan Academy

dunya.com

19 yüzyılın başlarında "Bir çocuğu kendi öğreniminizle sınırlamayın çünkü o başka bir devirde doğdu" diyen Hintli yazar Rabindranath Tagore günümüz velilerine çok önemli bir uyarıda bulunuyor. Zira dur durak tanımayan teknolojik gelişmeler dünyayı adeta bir küresel köye dönüştürürken öğretmek ve öğrenmek için daha etkin yollar ortaya çıkarıyor.

2006 yılında Salman Khan tarafından kurulan ve kısa sürede milyonlarca kişinin ücretsiz eğitim aldığı bir platforma dönüşen Khan Academy bunlardan birisi…

Dünyada eğitimde bir devrim olarak nitelendirilen Khan Academy bugüne kadar verdiği yarım milyardan fazla ders ile dünyanın en büyük dersliği konumunda.

Herkese, her yerde kendi hızında ücretsiz eğitim

Yaklaşık üç sene önce Khan Academy'nin ilk uluslararası girişimi olarak faaliyete geçen Khan Academy Türkçe, 'Herkese, her yerde, kendi hızında, dünya standartlarında ve bedelsiz eğitim' olanağını sunuyor.

Dünyanın en büyük ücretsiz online öğrenim platformu Khan Academy'i Türkiye'ye kazandıran ise STFA'nın patronu Alp Taşkent ve İcra Kurulu Başkanı Mehmet Ali Neyzi.

Şu ana kadar Türkçeleştirilen 4000'den fazla ders videosu, binlerce alıştırma ve problem www.khanacademy.org.tr adresinde yayınlanıyor. Khan Academy'nin dersleri matematik, fen bilimleri, sosyal bilimler, iktisadi bilimler, tıp, astronomi, bilgisayar bilimi gibi geniş bir alanı kapsıyor. Khan Academy öğrenim platformunda velilerin çocuklarının gelişimini takip edebilmeleri için interaktif bir sistemi de hayata geçirdi. Bu sistemle çocuklar, öğrenci hesabı ile bilgisayar, tablet ya da telefon üzerinden öğrendiklerini pekiştirirken; anne babalar da çocuklarının gelişimini kendi hesaplarından anlık olarak takip edebiliyor. Öğrenerek geçirilen her dakika puan kazandırıyor. Konuları anladıkça büyüyen Avatar ve kazanılan madalyalar da çocuklar için öğrenmeyi daha cazip ve eğlenceli hale getiriyor.

Khan Academy Türkçe'nin yeni projelerini, hedeflerini, karşılaştıkları zorlukları Khan Academy Türkçe Direktörü Alp Köksal ile görüştük. Ortaya güzel bir söyleşi çıktı.

Bill Gates: Geleceğin eğitimi

Sizce Khan Academy dijital ortamda herkese ücretsiz eğitim fırsatı sunarak bir nevi yıkıcı inovasyon misali -Üniversitelerin harçlarını düşürmesi, eğitim kitaplarının fiyatlarını düşürmesi, v.s. gibi temelleri kökünden sarsıp değiştirebilir mi?

"Khan Academy, dünya genelinde verdiği 500 milyondan fazla ücretsiz ders ile bence bugün itibariyle global ölçekli eğitim reformunun önemli bir temsilcisi durumuna geldi bile. Khan Academy'nin 21. Yüzyıl'ın hayatımıza kazandırdığı gelişmiş teknolojileri bilgi ve iletişim çağı ile uyum içinde eğitim ile buluşturduğunu düşünüyor; hem öğrenci, hem de öğretmenlere yenilikler sunarak eğitim anlayışını değiştireceğine inanıyorum.

Geleneksel eğitim kurumlarıyla rekabet etmek ya da yerlerine geçmek gibi bir niyetimiz yok; fakat eğitim anlayışını modernleştirmeyi, eğitimi özgürleştirmeyi, her bireye kaliteli bir öğrenim imkanını ücretsiz olarak sunabilmeyi hedefliyoruz. Ustalaşarak ve kendi hızında öğrenmeye dayalı bir eğitim anlayışıyla bugün 200'e yakın ülkede 40 dilde ücretsiz eğitim içeriği yayınlanmasıyla Khan Academy oldukça farklı bir yerde duruyor. Bill Gates, Khan Academy için "geleceğin eğitimi" benzetmesini yaparken Khan Academy'nin kurucusu Salman Khan'ın başlattığı hareketin eğitim sistemi üzerindeki etkisinin hesaplanamayacak kadar büyük olduğunu söylüyor. Al Gore, özgürlük vaat eden bir eğitim modeli ile Khan Academy'nin eğitime olan bakış açımızı kökten değiştirdiğine dikkat çekiyor. Bu girişimi başlattığı ve dünyanın en büyük sınıfını kurduğu için birçok kez ödül kazanan Salman Khan, eğitim reformunun en önemli temsilcilerinden biri olarak anılıyor.

Beş yıl sonra Khan Academy Türkçe'yi nerede görüyorsunuz?

"Khan Academy'nin tüm dünyadaki gelişimine de bakarak Khan Academy Türkiye'nin çok daha yaygınlaşacağını, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaşanmakta olan eğitim reformunun çok önemli bir paydaşı olacağını öngörüyorum. Yaklaşık üç sene önce Khan Academy'nin ilk uluslararası girişimi olarak Türkiye ofisini kurarken misyonumuzu Türkçe eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirmek olarak belirlemiştik. Bugün verdiğimiz 5 milyondan fazla ders ile bu misyon doğrultusunda ilerlemeye devam ediyoruz. Ayrıca teknoloji çok hızlı değişiyor. Khan Academy birkaç yıl önce online ders videoları ile tanınıyorken şu anda yüzbinlerce interaktif alıştırmanın yanı sıra her öğrencinin seviyesini tespit ederek kendisine en uygun konuya yönlendirebilen, tüm gelişimini takip edebilen ve hem öğretmenine hem de velisine raporlayabilen bir platform sunuyor. Beş yıl sonra Khan Academy'nin kişiselleştirilmiş eğitim anlayışı doğrultusunda teknoloji ile sınıfı daha da yakınlaştıracağını; teknolojiyi kullanarak öğrenci ile öğretmenin birebir geçirdiği değerli zamanı daha da arttıracağını ve birçok yeni alanda derslerle bireysel öğrenimi daha da ileriye taşıyacağına inanıyorum. Khan Academy'nin eğitim içeriği tamamen ücretsiz ve gelecekte de ücretsiz olacak. Beş yıl sonra Khan Academy'nin büyük şehirler kadar küçük yerleşim birimlerinde, özel okullar kadar devlet okullarında, Türkiye'nin dört bir yanında dünya standartlarında bilgiyi ücretsiz sunan bir eğitim kaynağı olarak öğrencilerin kendilerini geliştirmek için faydalanabilecekleri ve öğretmenlerin de sınıflarında destek alabilecekleri en önemli yardımcıları olmasını temenni ediyorum. "

Khan Academy ile MEB işbirliği

"Khan Academy'in Milli eğitim Bakanlığı ve özel okullarla ortak proje ya da çalışması var mı? Varsa kısaca bahseder misiniz?

Khan Academy Türkçe'nin dersleri, Milli Eğitim Bakanlığı ile hayata geçirdiğimiz işbirliği protokolü neticesinde bugün kısa adı EBA olan Eğitim Bilişim Ağı'nda yayınlanıyor ve Türkiye'deki tüm devlet okullarına ulaşıyor. Ayrıca gelecekte Bakanlığın dağıtacağı mobil cihazlarda da yer alarak her öğrenciye kendilerini geliştirebilmek için faydalanabilecekleri bir kaynak sunmak amacıyla işbirliği görüşmelerimiz de devam ediyor. Türkiye Özel Okullar Birliği ile de Khan Academy'nin özel okullarda yaygın kullanımını sağlamak, hem öğrenci hem de öğretmenlerimizi bilgilendirmek için ortak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İlk pilot uygulamalarımızı İstanbul'da bulunan özel okullar ile hayata geçirdikten sonra bu sene İstanbul dışında seçtiğimiz pilot bölgelerdeki okullar ile çalışmak için hazırlanıyoruz. Ayrıca eğitim alanında faaliyet gösteren birçok sivil toplum kuruluşuyla Khan Academy'nin bilinirliğini ve kullanımını arttırmak için birlikte çalışmalar yapıyoruz."

"Bu bir sosyal sorumluluk ve gönüllülük işi"

Ücretsiz eğitim sunmak kolay birşey olmasa gerek. Özellikle inandırma sürecinde 'Ya kesin bir şey vardır. Çıkarı olmasa yapmaz' diyenleri nasıl ikna ediyorsunuz?

"Ücretsiz bir ürünü 'pazarlamanın' zorluklarını üniversite yıllarındaki ders kitaplarından hatırlıyorum. Eğitimi kar amacı gütmeyen bir iş olarak sosyal sorumluluk ve gönüllülük ile birleştiriyor; kurumsal bir anlayış ve ciddiyetle yapıyoruz. Çünkü tüm ekip olarak misyonumuzun kar etmekten ya da para kazanmaktan çok daha önemli olduğunun farkındayız ve dünyamızın geleceği için eğitimin önemine yani amacımıza inanıyoruz. Khan Academy'nin iş modeli ve ücretsiz yapısı dünyada da sorgulandı fakat bu durum Khan Academy'nin ücretsiz bir platform olduğu ve her zaman da ücretsiz olacağı gerçeğini değiştirmiyor, çünkü biz her bireyin dilediği eğitime ulaşabilmesi için eğitimin ücretsiz olması gerektiğine inanıyoruz.

Sorunuzun doğrudan cevabına gelecek olursam, ücretsizin kalitesiz olduğuna dair bir algı olabilir, fakat kullanıcıya ücretsiz olarak ulaşan içeriğin arkasında ciddi bir kaynak ve yatırım var. Hem uluslararası ofiste hem de ülkemizde öğretmenler, akademisyenler, dünyanın önde gelen yazılımcıları ve önemli birikime sahip yöneticiler Khan Academy'ye katkı sağlıyorlar. Dünya çapında büyük kurumlar Khan Academy'yi misyonu doğrultusunda destekliyorlar. Bu, olayın görünmeyen tarafı çünkü bu bir sosyal sorumluluk ve gönüllülük işi. Bizim sitemizde reklam uygulaması bile yok çünkü maddiyat ve eğitimi yan yana getirmemek için elimizden geldiğince özen gösteriyoruz. Khan Academy'nin Türkiye'deki operasyonunu çoğumuzun bir inşaat şirketi olarak tanıdığı STFA Grubu finanse ediyor. 1992 yılında kurulmuş bir vakıf olan Bilimsel ve Teknik Yayınları Çeviri Vakfı bünyesinde, vakıf kurucularının 23 yıl önce belirledikleri Türkçe eğitime destek misyonu doğrultusunda herhangi bir kar amacı gütmeden çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu işten en büyük çıkarımız, hazırladığımız derslerin her geçen gün eğitime ihtiyaç duyan, merak eden, araştıran ve öğrenmek isteyen daha fazla birey tarafından kullanılması. Aynı zamanda "Tek Bir Şeyi Bilmelisin: Her Şeyi Öğrenebilirsin" diyerek toplumsal bir mesaj veriyor, herkesi öğrenmeye davet ediyoruz. Her gün aldığımız "teşekkürler, sayenizde anlamadığım bir konuyu öğrendim" ya da "sınavı geçtim" gibi mesajlar ise ekibimizin en büyük motivasyon kaynağı oluyor."

"Okulların yerine geçmeyi değil, yardımcı olmayı hedefliyoruz"

Khan Academy Türkçe'nin karşılaştığı zorluklar neler?

"Khan Academy'nin global deneyimi gibi Türkiye'deki deneyimi de idealist bir yaklaşımla bir start-up olarak başladı. Küçük bir ekip fakat sağlam bir hedef ve motivasyon ile 2012 yılında Khan Academy'nin ilk uluslararası ofisi olarak çalışmaya başladık. Derslerin çevrilmesi, videoların yapılması, web sitesinin geliştirilmesi gibi operasyonel işleri kendi iş akışı planlamalarımızla sıfırdan yarattık. Bizden sonra bu işi yapmaya başlayan birçok ülke biraz daha şanslı başladılar çünkü önlerinde bir örnek oldu, çoğuna bir yol gösterebildiğimiz için ya da yardımcı olabildiğimiz için mutluyuz çünkü bu dünya çapında bir eğitim hareketi. Tabii ki ilk uluslararası ofis olmanın gururunu yaşıyoruz, yani zorluklara değdi.

Yaptığımız iş açısından zorlukları değerlendirirsek, eğitim dünyanın her yerinde değişime karşı dirençli bir alan. Biz ise yepyeni bir bakış açısıyla hem geleneksel eğitim anlayışını değiştirmeye çalışıyor, hem de ücretsiz bir kaynak sunarak bir anlamda her geçen gün artan ücretlerin konuşulduğu bir pazarda ücretsiz bir alternatif sunuyoruz. Kısacası, çok basit bir hedef için yoğun çalışan idealist bir girişimken bunu anlatmak için de mesai harcamak durumunda kalıyoruz. Khan Academy tüm dünyada kendini kanıtlamış, eğitim reformunun öncülerinden, dünyanın en büyük ücretsiz öğrenim platformu. Öğretmenin ya da okulların yerine geçmeyi değil yardımcı olmayı, yeni bir eğitim anlayışıyla mevcut sistemi daha verimli hale getirmeyi hedefliyoruz. Eğitimin de hayatın her alanında karşımıza çıkan hatta günlük hayatımızın bir parçası haline gelen teknolojik yeniliklerden faydalanabileceğine inanıyoruz.

Son olarak, Khan Academy'nin savunduğu eğitim anlayışı bir konuyu sıfırdan en üst seviyeye kadar inşa etmeyi, ustalaşarak ve kendi hızında öğrenmeyi savunuyor. Başka bir deyişle biz sınav geçmeye odaklı eğitim veren bir kurum değiliz fakat her bireyin çok iyi eğitim alabileceği ve sadece bir sınavdan değil; konuları öğrenmesi gerektiği gibi öğrendikten sonra her sınavdan geçebileceği bir eğitim deneyimi sunmayı amaçlıyoruz. Bugün bir sınavdan 90 ile geçen öğrenci bile aslında yoluna yüzde 10'luk bir eksikle devam ediyor. ya bu yüzde 10'luk kayıp bilgi, bir sonraki öğrenmesi gereken konunun temelini teşkil ediyorsa? İşte bunun için geleneksel eğitim anlayışını içinde delikler olan bir gravyer peynirine benzetiyor, eğitimin deliksiz, tam ve eksiksiz olması gerektiğine inanıyoruz. Günümüzde yeni teknolojiler eğitim için tüm bunları mümkün hale getiriyor."