Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu Gündemi Değerlendirdi

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AB ile imzalanan Geri Kabul Anlaşması dolayısıyla "Avrupa'daki Suriyelilerin tamamının Türkiye'ye alınacağı" iddialarına ilişkin,  "Avrupa Birliği (AB) ile yaptığımız Geri Kabul Anlaşması Suriyelileri kapsamıyor, can güvenliği nedeniyle ülkelerini terk eden insanları da kapsamıyor. Ekonomik sebeplerle o ülkelere giden insanları kapsıyor ama Türkiye'den gittiği ispatlanırsa" dedi.

Bir televizyon kanalında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, hafta sonu İstanbul Boğazı'ndan geçen Rus savaş gemisinde bir askerin omzunda füze ile görüntülenmesiyle ilgili, yaşanan durumu "provokasyon" olarak niteledi. Bu olayın bu süreçte meydana gelmesinin bir tesadüf olmadığına inancını dile getiren Çavuşoğlu, Rusya'nın bu tutumdan vazgeçmesi gerektiğini vurguladı. Bakan Çavuşoğlu, "Gerekli girişimleri de zaten yaptık. Savaş gemilerinin Boğaz'dan nasıl geçeceği belli. Montrö Anlaşması bunu düzenlemiş. Bu gemiler tabi ki bize de tehdit değil ama bugüne kadar boğazdan geçen gemilere yönelik Türkiye'den herhangi bir tehdit oluşmamıştır. O nedenle geminin bu şekilde geçmesi apaçık tahrik edicidir ve bunun da sonlandırılması gerekiyor" diye konuştu.

Türkiye'nin Montrö Boğazlar Sözleşmesi ve uluslararası hukuktan kaynaklanan hakları olduğunu hatırlatan Bakan Çavuşoğlu, durdurulması gereken gemilerde de geçişler konusunda da o kuralların uygulandığını ifade etti.

"İhtiyaç olursa Lavrov'la görüşürüz"

Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesi öncesinde Rusya'ya uyarılarda bulunduklarını ve hatta prensip anlaşmaları yapıldığını belirten Mevlüt Çavuşoğlu, 15 Ekim'de iki tarafın askeri yetkililerin bir araya geldiğini ve Rus uçaklarının Türk hava sahasına en fazla 5 mil yaklaşması konusunda bir anlaşma yaptığını anlattı. Bu olayı yine de diplomasi yoluyla çözmek istediklerinin altını çizen Çavuşoğlu, "Rusya'nın daha olgun bir devlet gibi davranmasını bekliyoruz. 'Her şeyi açık konuşalım, bu işin üstesinden gelelim' diyoruz. Bu gerginliğin Rusya'ya faydası yok. Öyle görünüyor ki Rusya'da da dünyada da bu gerginlikten dolayı rahatsızlıklar var" ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile gelecek dönemde tekrar bir araya gelip gelmeyeceğine yönelik soru üzerine, Lavrov'un Roma'da yapılacak Libya Toplantısına gelip gelmeyeceğini bilmediğini, Suriye konusunun ele alındığı Viyana sürecinin devamına Rusya'nın katılmasının öngörüldüğünü söyledi. Çavuşoğlu, "Bazıları (bu süreçte) Rusya ve İran'ı istemezken bile biz onların katılması gerektiğini söyledik. Çünkü gerçekçi yaklaşıyoruz olaylara. O nedenle önümüzdeki dönemlerde de karşılaşma imkanımız olabilir. Uluslararası toplantılar olacak. Herhangi bir ihtiyaç duyulursa yine telefonda ya da yüz yüze görüşme imkanımız olur" dedi.

AB-Türkiye zirvesi

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Suriyelilerin 4-5 yıl sabırla ülkelerine dönmeyi beklediğini ancak umutları bitince Avrupa ülkelerine doğru gitmeye başladığını anlattı. "Buraları yeniden inşa etsek, şehirler oluştursak ve onlara dönecek imkanlar sağlasak eminim bir kısmı döner" diyen Çavuşoğlu, Rusya'nın DAEŞ'ten çok sivillerin yaşadığı yerleri hedef alması nedeniyle, buralardan yeni bir göç dalgasının Türkiye'ye doğru gelme ihtimalinin olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, oluşturulacak güvenli bölge ve tüm bu yapılanma sayesinde bu göç dalgasını da durdurmanın mümkün olduğunu ifade etti.

Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin geçen hafta AB ile yaptığı zirve sonrasında çıkan, "Avrupa'daki Suriyelilerin tamamının Türkiye'ye alınacağı" yönündeki iddiaları da değerlendirdi. Çavuşoğlu, şunları söyledi:

"AB ile yaptığımız Geri Kabul Anlaşması Suriyelileri kapsamıyor, can güvenliği nedeniyle ülkelerini terk eden insanları da kapsamıyor. Ekonomik sebeplerle o ülkelere giden insanları kapsıyor ama Türkiye'den gittiği ispatlanırsa. Yani Türkiye'nin doğusundan gelip bir şekilde bu ülkelere bizim üzerimizden gittiği ispatlanırsa, bu ülkeler Türkiye'ye geri göndermek isterse ve geri gelecek insanlar da bu şartlara uyarsa, Türkiye de kendi üzerinden geçtiğini kabul ederse ancak bu gerçekleşiyor.  Ama her şartta savaş veya başka bir felaket nedeniyle ülkesini terk etmek zorunda kalan insanları yani Suriyelileri kapsamıyor."

-IKBY Başkanı Barzani hafta içi Ankara'ya geliyor

Türkiye'nin Musul'daki askeri birlik değişimi sonrası yaşananları da değerlendiren Çavuşoğlu, Iraklı yetkililerin talebi sonrasında orada bulunan Türk askerlerinin güçlendirilmesi için bu değişimin yapıldığını hatırlattı.

Tehditlere karşı eğitim veren Türk askerlerinin güvenliğini sağlamanın da kendilerinin görevi olduğunu dile getiren Dışişleri Bakanı, Bağdat hükümetinden gelen tepkilerin bazı komşuların etkisiyle ortaya çıktığını vurguladı.

Öte yandan, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani'nin bu hafta içinde Ankara'ya geleceğini söyleyen Çavuşoğlu, bu ziyaretin daha önceden planlanmış olduğunun altını çizdi.

-"İran'ın mesnetsiz ifadelerden vazgeçmesi lazım"

Bakan Çavuşoğlu, Son dönemde İran haber ajansları ile İranlı yetkililerin, Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la ilgili kullandıkları ifadeleri çok tehlikeli bulduklarını ifade etti. Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Biz özellikle nükleer silah ve İran'a yönelik ambargolar konusunda her zaman İran'a destek olduk. İran bizim komşumuz ama bazı itham, iftira ve söylemlerinden vazgeçmesi gerekiyor. Rusya'nın bugün bize yönelik iftiralarının aynısı ya da bir benzeri 5-6 ay önce İran tarafından yapılıyordu bize. Rusya, İran ziyaretinin hemen arkasından bu iddialarda bulunmaya başladı. Daha önceki görüşmelerimizde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan dürüst, mert adamdı, hep böyle konuşuyordu Sayın Putin. Ne oldu da yalan ve iftiralar başladı. İran'ın da bu tür mesnetsiz ifadelerden vazgeçmesi lazım.

İran bizim komşumuzdur. İlişkilerimizi her zaman iyi tutmak isteriz. Ama ülkemizin çıkarları konusunda tutumumuz nettir. İran ile ciddi bir sorunumuz yoktur ancak farklılıklarımız var."

-Suriye'deki Türkmenlerin durumu

Bakan Çavuşoğlu, Suriye'nin Bayırbucak bölgesinde Rusya, rejim güçleri, Hizbullah ve İran'ın Şii milislerinin topyekün saldırdığını ancak Bayırbucak Türkmenleri ve bölgedeki muhalefetin de güçlü şekilde kendilerini savunduklarını söyledi. Türkiye'nin gerek sınıra ve Türkiye'ye gelen gerek orada yaşayan Türkmenlere her türlü desteği verdiğini dile getiren Çavuşoğlu, "Türkmen kardeşlerimize yardım etmek için uluslararası hukuktan kaynaklanan haklara bakmaya gerek yok ve hesap verme zorunluluğumuz yok" şeklinde konuştu.

-"Avrupa'da ırkçılık ve terör saldırıları birbirini tetikliyor"

Avrupa'da aşırı sağın yükselmesine ilişkin görüşlerini de paylaşan Çavuşoğlu, burada karşı karşıya kalınan en önemli sorunun her türlü ayrımcılık ve ırkçılık olduğunu kaydetti.

Gerek ulusal ve gerekse Avrupa parlamentolarında ırkçıların sandalye sayısının sürekli arttığına dikkati çeken Çavuşoğlu, ırkçılık ve terör saldırılarının birbirini tetiklediğini sözlerine ekledi.