Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Suudi Arabistan'da

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, " Suudi Arabistan'ın teröre karşı İslami dayanışma girişimini Türkiye olarak destekliyoruz. Riyad'da kurulacak mekanizmanın tüm aşamalarında yer alacağız, içinde yer alacağız. Teröre karşı dayanışma ve terör sebebiyle de artan İslamofobiye karşı da dayanışma içinde olmaya devam edeceğiz" dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Suudi Arabistan Kralı Selman Bin Abdülaziz'in davetine icabetle gerçekleştirdiği Riyad ziyaretine eşlik eden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suudi Arabistalı mevkidaşı Adel Aj Jubeiri ile Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığında bir araya geldi.

Çavuşoğlu ve Aj Jubeiri, görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Kral Selman'ın başkanlığında gerçekleşen heyetler arası görüşmelere katıldıklarını ve bu görüşmede gündeme gelen konuların ayrıntılarını Aj Jubeiri ile ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, "Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Suudi Arabistan Kralı ikili işbirliğinin daha da derinleştirilmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Siyasi, ekonomik, askeri, ulaşım, enerji alanlarında işbirliğimizi daha da ileri noktaya götürme konusunda kararlılığımız tamdır. İki lider, bölgesel konularda da görüş alışverişinde de bulunmuşlardır. Başta Suriye olmak üzere Irak, Yemen, Libya'daki durum, Filistin, Mescid-i Aksa'daki gelişmeleri de ele almışlardır. Bu konulardaki görüşlerimizin ortak olması ve de her konuda Suudi Arabistan ile Türkiye'nin mutabık kalmasından büyük bir mutluluk duyduğumuzu da vurgulamak isterim" dedi.

Bakan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Nisan 2016'da gerçekleştirilecek İslam İşbirliği Teşkilatı'nın İstanbul Zirvesi'ne Suudi Arabistan Kralı Selman'ı davet ettiğini ve iki liderin gerçekleştirdiği görüşmede, Türkiye ile Suudi Arabistan arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kurulmasına da karar verildiğini söyledi.

Bu Konsey ile siyasi, ekonomik, ticaret, enerji, kültür, eğitim, güvenlik, askeri ve savunma sanayi alanlarındaki işbirliğinin en üst seviyeye ulaştırılmasının hedeflendiğini anlatan Çavuşoğlu, Türkiye'nin daha önce 19 ülkeyle oluşturduğu bu mekanizmanın dost ve kardeş ülke Suudi Arabistan ile de oluşturmasından büyük mutluluk duyduklarını kaydetti. Çavuşoğlu, "Çok değerli kardeşim Adel Aj Jubeiri ile Suriye, Irak konusunda, terörle mücadele ve Libya, Yemen konusunda uluslararası alanda bizimle olan dayanışması ve buralara bir siyasi çözüm getirme konusunda yakın işbirliği, dostluğu, kardeşliği için çok teşekkür ediyorum" diye konuştu.

-Sorular

Bakan Çavuşoğlu, Suudi Arabistanlı bir gazetecinin "Türkiye, İslami askeri koalisyona nasıl bakıyor? Suriye meselesine Rusya'nın müdahil olmasından sonra Türkiye'nin sessiz olmasından şaşkınız, neden Türkiye Rusya'nın Suriye halkına yaptığı saldırılara suskundur?" sorusuna şöyle yanıt verdi:

-"Öncelikle Suudi Arabistan'ın teröre karşı İslami dayanışma girişimini Türkiye olarak destekliyoruz. Riyad'da kurulacak mekanizmanın tüm aşamalarında yer alacağız, içinde yer alacağız. Teröre karşı dayanışma ve terör sebebiyle de artan islamofobiye karşı da dayanışma içinde olmaya devam edeceğiz.

24 Kasım'da Rus uçağının düşürülmesinden sonra Rusya ile ilişiklerimizde maalesef bir kriz var, biz bunun böyle olmasını istemezdik ama biz başından beri tüm ikili görüşmelerimizde ve tüm açıklamalarımızda Suriye'de katil Esad rejimiyle mücadele eden muhaliflere yönelik saldırıları hep gündeme getirdik ve bunu kınadık. Son zamanlarda Rusya'nın özellikle muhaliflere yönelik saldırılarını hep gündeme getirdik ve bu saldırılar sonucunda maalesef çocuklar, kadınlar hayatını kaybetmiştir, bunu da gündeme getirdik. Birkaç gün önce yayınladığımız açıklamayla bunu şiddetli şekilde kınadığımızı ve uluslararası camianın artık Rusya'ya 'dur' demesi gerektiğini söyledik. Sanırım bunları takip etme imkanınız olmadığı için Türkiye'nin sessiz olduğunu iddia ettiniz, kesinlikle doğru değildir. Türkiye, haksızlıklar, zulüm karşısında her zaman sesini yükseltmiştir, bundan dolayı hedef olmuştur. Bugün Türkiye ile beraber Suudi Arabistan'ın da haksızlıklar karşısında güçlü duruş sergilediğini görüyoruz, bundan gurur duyuyoruz. Suudi Arabistan ve Türkiye haksızlıklara karşı güçlü duruş sergilemeye devam edecektir."

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bir başka soru üzerine Türkiye'nin Yemen'de koalisyonun yürüttüğü operasyona daha ilk günden destek verdiklerine işaret ederek, "Orada da halkın oylarıyla seçilmiş bir lideri düşürme gayretleri oldu. Bunun arkasında kimlerin olduğunu çok iyi biliyoruz. Bu düşüncelerimizi Tahran'da da söyledik, Ankara'da da söyledik, gittiğimiz her yerde söyledik. O zaman Sayın Cumhurbaşkanımız, Suudi Arabistan Kralı ile yaptığı telefon görüşmesinde Suudi Arabistan'ın ve koalisyonun neye ihtiyacı varsa o desteği vereceğini çok net söylemiştir" dedi.

-"Tüm savaşların kesin çözümü siyasi çözümdür"

Türkiye'nin Suriye ve Yemen'de siyasi süreci desteklediğini, Suriye'deki siyasi süreçte Suudi Arabistan ile birlikte yer aldığını belirten Çavuşoğlu, Yemen'de de siyasi diyalog ve müzakere sürecinin belli bir noktaya gelmesinden mutluluk duyduklarını söyledi. Çavuşoğlu, "Tüm savaşların kesin çözümü siyasi çözümdür. Bu konuda Suudi Arabistan'ın da önemli bir rolü vardır" dedi.

"Haklı çıktığımızı tüm dünya gördü"

Suriye konusunda Türkiye ve Suudi Arabistan'ın görüşlerinin aynı olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Suriye'de Esad gitmeden ateşkesin sağlanamayacağını, istikrarın, barışın, huzurun gelmeyeceğini başından beri söylüyoruz. Bugün Suriye'deki gelişmeleri görünce 5 yıldır söyleyegeldiğimiz tutumda haklı çıktığımızı tüm dünya gördü. Suriye'de istikrar ve barış için Esad'ın gitmesi gerekiyor. Siyasi çözüm için muhalefetin Riyad toplantısını destekledik ve bu konuda Suudi Arabistan'ı hem tebrik etmek gerekiyor hem de gönülden teşekkürlerimizi bir kere daha sunuyoruz. Bugüne kadar yapılan en kapsamlı muhalefet toplantısıydı.

Bu toplantılar sonucunda muhalefet yüksek istişare konseyini seçti, koordinatörünü belirledi, müzakere ekibini de belirledi. Müzakere ve siyasi çözüm için muhalefet hazır, şimdi Esad rejiminin de ekibinin hazır olması gerekiyor ama Cenevre'ye gönderdikleri gibi ekip göndereceklerse müzakerelerden sonuç elde edilmez. Dolayısıyla artık Esad rejimine herkesin baskı yapması gerekiyor. Müzakere heyetini bir an evvel oluştursun, 6 aylık müzakere başlasın sonra Esad gitsin, 18 aylık dönemde Suriye'nin istikrarı ve geleceği tesis edilsin. Biz bu süreçte Suudi Arabistan ve Türkiye olarak Suriye halkının yanında olmaya devam edeceğiz."

Riyad'da toplanan Suriye muhalefetinin arasında uyumsuzluk olmadığını, tam bir konsensüs bulunduğunu ifade eden Çavuşoğlu, bu tabloyu görmenin herkesi mutlu ettiğini kaydetti. "Fakat buradaki muhalefeti sulandırmaya çalışan girişimlerin de olduğunu görüyoruz" diyen Çavuşoğlu, "Bazı terör örgütlerini ve rejime yakın bazı grupları bu muhalefetin içine sokma girişimleri var, biz bunu doğru bulmuyoruz. Çok istiyorlarsa zaten Esad'ın adamları, zaten Esad'ın işbirliği içinde oldukları terör örgütleri, o zaman Esad tarafının müzakere heyetinde olsun bunlar. Riyad'da toplanan muhalefet içinde görüş ayrılığı yok, konsensüs var. Bunu sağlamak kolay değil ama bu başarı elde edildi" diye konuştu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye'nin Riyad'da toplanan muhalefete tam destek verdiğine işaret ederek, "Suriye'de ılımlı muhalefete yönelik her saldırı sadece Esad'ı güçlendirmiyor, oradaki DAEŞ terör örgütünü güçlendiriyor. Bakıyoruz Rusya'nın saldırılarının sadece yüzde 9'u DAEŞ'in üzerine, yüzde 91'i hep beraber desteklediğimiz ılımlı muhalefete yönelik. Neden? Amaç Esad'ın konumunu güçlendirmek. O zaman DEAŞ ile nasıl mücadele edeceğiz, biz Rusya'yı da davet ediyoruz, gelin DAEŞ'e yönelik oluşturduğumuz koalisyonun içine girin ve hep birlikte DAEŞ'i yok edelim hem Suriye'den hem Irak'tan, amaç farklı olunca tutum da farklı oluyor" değerlendirmesinde bulundu.

Çavuşoğlu, başka bir soru üzerine de heyetler arası görüşmelerde enerji konusunun gündeme geldiğini, oluşturulan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kapsamında enerji konularının bulunduğunu, iki ülkenin dışişleri bakanlığının koordinasyonunda ilgili bakanlıkların ve uzmanların bu konularda görüşeceklerini söyledi. Çavuşoğlu, enerji konularında da Suudi Arabistan'da stratejik işbirliği yapma arzusunda olduklarını, Suudi Arabistan'ın da aynı düşüncede olduğunu kaydetti.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adel Aj Jubeiri'nin açıklamaları

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adel Aj Jubeiri de "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti çok olumlu bir ziyaret oldu" ifadesini kullanarak, Kral Selman ile Erdoğan'ın Suriye meselesi başta olmak üzere bölgesel konuları görüştüklerini söyledi.

Aj Jubeiri, Suriye konusunda Türkiye ve Suudi Arabistan'ının görüşlerinin mutabakat içinde olduğuna işaret ederek, Suriye'deki siyasi süreçte Esad'in yerinin olmaması gerektiğini vurguladı.

Türkiye ile Suudi Arabistan arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin kurulmasının iki ülke arasındaki mevcut ilişkileri daha güçlendireceğini ve bu konseyin ülkelerin çıkarına olacağını belirten Aj Jubeiri, Konsey ile bölgenin istikrarının da hedeflendiğini kaydetti.