Mesleki ve Teknik Okullardaki Başarılı Öğrencilere Mikro Kredi Verilecek

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 2023 Eğitim Vizyonu'na göre, mesleki ve teknik eğitimde başarılı öğrencilere, eğitimleri devam ederken veya mezuniyetten sonra mikro krediler sağlanacak.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk tarafından Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde tanıtımı yapılan Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu'nda, fen ve sosyal bilimler liseleri için planlanan çalışmalara yer verildi.

Buna göre, fen ve sosyal bilimler liseleri kuruluş amaçları doğrultusunda yeniden ele alınacak ve üniversiteler ile iş birlikleri sağlanacak. Bu iki lise türünün amaç ve işlevi doğrultusunda görev yapacak öğretmenler ve okul yöneticileri için ölçütler geliştirilecek.

Söz konusu liselerin, üniversitelerin araştırma olanaklarından ve laboratuvarlarından yararlanmaları sağlanacak. Üniversitelerdeki bilim insanlarının çocuklara eğitim ve araştırma koçu olmasına ilişkin gönüllük esasına ve teşvik mekanizmasına dayalı bir sistem yapılandırılacak.

Teknokentlerde fen lisesi kurulması desteklenecek

Fen ve sosyal bilimler liselerinde uygulanan müfredat yapısı, bu okulların disiplinlere göre öğrencilerin derinlik kazanması doğrultusunda iyileştirilecek. Ders çizelgeleri ve ders dağılımları bilimsel araştırma ve uygulamalara zaman tanıyacak biçimde iyileştirilecek.

Bu liselerde görev yapacak öğretmenler, bilimsel disiplin alanlarında sahip oldukları diploma, yaptıkları bilimsel çalışmalar, yürüttükleri ulusal ve uluslararası projeler, mesleki başarıları, deneyimleri ve benzeri ölçütler doğrultusunda değerlendirilecek. Bu lise türlerinde yürütülecek araştırma, uygulama projeleri pilot okullardan başlanarak desteklenecek.

Ayrıca teknokentlerde fen lisesi kurulması desteklenecek. Söz konusu lise türlerinde öğrenci seçme ve sınav yaklaşımları gözden geçirilecek. Yükseköğretim kurumlarınca düzenlenen bilimsel etkinliklere öğrencilerin katılımı teşvik edilecek.

Yanlış yönlendirmelerin önüne geçilecek

Öğrencilerin akademik ve mesleki gelişimlerini desteklemek için imam hatip okulları ile yükseköğretim kurumları arasında iş birliği geliştirilecek.

Ayrımcı dilin ortadan kalkması, çocukların ruh sağlığının zarar görmemesi için uzlaşmacı ve kapsayıcı bir bakış açısı hayata geçirilecek. Veriye dayalı bilgilendirmelerle imam hatip ve diğer okullara yönelik yanlış yönlendirmelerin önüne geçilecek.

Sağlıklı bir din perspektifinin sunulması için imam hatip okullarındaki öğrencilerin her yönden gelişmesi gerektiğine işaret edilen vizyonda, bu okulların evrensel karakterlerinin güçlendirilmesi ve milli bir model olma potansiyelinin artırılacağı bildirildi.

İmam hatip okullarındaki öğrencilerin Arapça ve İngilizce dil becerilerini geliştirmek için yaz okulu programları açılacak. Bu okullardaki program çeşitliliği korunarak, mesleki ve akademik ders saati ile ders türü azaltılacak.

Öğretmenlerinin mesleki becerileri geliştirilecek

İmam hatip okullarındaki program çeşitliliği korunarak genel ortaöğretimdeki esnek, modüler yapıyla uyumlu hale getirilecek. Yabancı dil öğretmenlerinin mesleki becerilerinin geliştirilmesine yönelik mesleki gelişim programları düzenlenecek.

Arapça ders kitapları, yazma, okuma, dinleme ve konuşma alanlarında dil becerilerini geliştirecek şekilde tasarlanacak. Arapça öğrenimi etkileşimli kaynaklarla desteklenecek.

Öte yandan imam hatip okullarındaki başarılı örnekler teşvik edilecek. Toplumsal sorumluluk ve gönüllülük programları ile model uygulamalar okul yönetimi tarafından hayata geçirilecek. Okulların fiziksel alt yapılarının iyileştirilmesi ve mevcut fiziksel imkanların daha etkin kullanılması için analizler yapılacak.

Meslek liselerinde de alan eğitimleri 9'uncu sınıfta başlayacak

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının döner sermaye gelirlerinden alınan yüzde 15'lik hazine kesintisi yüzde 1'e düşürülecek.

Mesleki ve teknik eğitimde müfredatlar esnek ve modüler olarak yapılandırılacak, alan eğitimleri 9'uncu sınıfta başlayacak. Mesleki ve teknik eğitim öğrencilerinin, öğrenimleri devam ederken protokol ve iş birlikleriyle gerçek iş ortamlarında kalma süreleri artırılacak, sektörlere göre stratejileri farklılaştırılacak.

Türkiye'nin rekabet gücü yüksek milli savunma sanayi sektörüne ara eleman yetiştirilecek. Mesleki ve teknik eğitim okullarında üretilen başarılı projelere mikro kredi sağlanacak. Ayrıca, mesleki ve teknik eğitime ilgiyi artırmak amacıyla ulusal ve uluslararası yarışmalar düzenlenecek. Başarılı öğrencilere eğitimleri devam ederken veya mezuniyetten sonra mikro krediler sağlanacak.

Türkiye'nin dış ticaretinde ihtiyaç duyulan nitelikli ara eleman ihtiyacını karşılamak üzere yurt dışında mesleki ve teknik eğitim imkanları oluşturulacak.

Medya platformlarında görünürlüğü artırılacak

Mesleki ve teknik eğitimde sektörle birlikte eğitim, istihdam ve üretim bağlamında iyi uygulama örneklerinin medya platformlarında görünürlüğü artırılacak.

Mesleki ve teknik eğitim müfredatlarının tanıtımına yönelik yönlendirme ve rehberlik dijital platformu oluşturulacak. Her yıl, bu eğitim kurumlarında üretilen ürünlerin sergileneceği bir fuar düzenlenecek.

Mesleki eğitim kurumlarından mezun olan öğrencilere çeşitli kaynaklardan sertifikalı eğitim, endüstri ve akademinin birlikte akredite ettiği dersler ve benzeri imkanlar, mezunların kendilerini sürekli yeni bilgi ve becerilerle güncellemeleri sağlanacak.

Veriler e-portfolyo sistemine kaydedilecek

Vizyonda, kariyer rehberliğine yönelik alan ve dal seçim süreci için "Genel Beceri Test Seti" geliştirilecek. Mesleki rehberlik hizmetlerinin uygulandığı öğrencilere ilişkin veriler e-portfolyo sistemine kaydedilecek.

Okul türleri arasında program bazında esnek ve geçirgen yatay hareketlilik imkanları geliştirilerek, öğrencilerin, kazanımlarını bir başka mesleğin becerilerini edinmede fırsat olarak kullanmaları sağlanacak. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarındaki çocuklara yönelik özel burs imkanı artırılacak.

Çeşitli kurumlardaki ustabaşıların ve kıdemli uzman çalışanların işbaşı eğitimlerde derslere girmesi kolaylaştırılacak. Yüksek öğretime geçmek isteyen başarılı mezunlara yönelik destekler yapılandırılacak.

Geleneksel Türk sanatları alanında mesleki ve teknik eğitim müfredatları oluşturulacak.

Yurt dışı projeleri hazırlanacak

Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında eğitim ortamları ve insan kaynakları geliştirilecek. Güncellenen müfredatlar ve ihtiyaç analizleri doğrultusunda atölye ve laboratuvarların standart donatım listeleri ile mimari yerleşim planları yenilenecek.

Döner sermaye kapsamında gerçekleştirilen üretim, hizmetlerin miktar ve çeşitliliğinin artırılması teşvik edilecek. Bu kapsamda eğitim ortamlarının altyapı, donatım ve temrinlik malzeme ihtiyaçları karşılanacak.

Öğrencilerin işbaşı eğitim ve yabancı dil becerilerinin geliştirilmesi amacıyla yurt dışı hareketlilik projeleri hazırlanacak. Türkiye açısından stratejik önem taşıyan ülkelerde TİKA ile iş birliği içinde mesleki ve teknik eğitim alanında gerekli destek sağlanacak.

Finansal katkı sağlama girişimleri desteklenecek

Mesleki ve teknik eğitimde, eğitim-istihdam-üretim ilişkisi güçlendirilecek. Mezunlara istihdamda öncelik verilmesi ile mesleki eğitim alanları ve seviyelerine göre farklı ücret uygulanması teşvik edilecek. Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı iş birliği ile mesleki ve teknik okul sayısı artırılacak.

Kamu ve sivil toplum kuruluşlarının mesleki ve teknik eğitim kurumu açma ve finansal katkı sağlama girişimleri desteklenecek. Teknoparklar içinde "Bilişim Meslek Lisesi" modeli yapılandırılacak. Buluş, patent, marka üreten okulların öğrenci, öğretmen ve yöneticilerinin döner sermaye kaynaklı gelirlerden pay alması sağlanacak.

Savunma sanayi kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu stratejik insan gücünün yetiştirilmesine destek verilecek. Geleceğin meslekleri konusunda çeşitli kuruluşlar ile proje, eğitim, kurum açma iş birlikleri geliştirilecek.

Bürokratik iş ve işlemler sadeleştirilecek

Öte yandan özel öğretimde haksız rekabet olmaması için önlemler çeşitlendirilecek. Bu kapsamda, özel öğretim kurumlarına yönelik teftiş ve rehberlik sistemleri, öğrenme merkezli olarak dönüştürülecek. Özel öğretim kurumlarının mahalli ve merkezi kamu kurumlarıyla olan ilişkisine yönelik bürokratik iş ve işlemler sadeleştirilecek.

Özel öğretim kurumlarındaki teftiş-rehberlik çalışmaları, öğrenmeyi geliştirme odaklı bir yapıya dönüştürecek. Özel okullar ile resmi okullar arasındaki sosyal dayanışma ve bütünleşmeyi artırmak için ortak proje ve platformlar oluşturulacak.

Türkiye'nin eğitimde etki alanını genişletmesine hizmet etmek amacıyla ülkede yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebildiği milletler arası özel öğretim kurumlarının sayılarının artırılması için gereken önlemler alınacak.

Sürücü kurslarının eğitim ve sınav standartları

Vizyonda sertifika eğitimi veren kurumların niteliğinin artırılmasına yönelik düzenlemelerin yapılacağı da aktarıldı.

Buna göre, özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının eğitim ve sınav standartları yükseltilerek kaliteleri artırılacak. Özel kişisel gelişim, meslek edindirme, mesleki gelişim ve yetenek kurslarında verilecek kurs bitirme belgelerine uluslararası meslek belgesi güvencesi kazandırılacak, yeterliklerin kalite güvencesi sağlanacak ve Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu hale getirilecek.

Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde verilen destek eğitimlerin kalitesi artırılacak, etkin ve verimli bir izleme, denetim mekanizması tesis edilecek. Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalmış vatandaşlara uygulanan müfredat sadeleştirilecek.

Ulusal Hayat Boyu Öğrenme İzleme Sistemi kurulacak

Hayat boyu öğrenme alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların verilerinin yer aldığı Ulusal Hayat Boyu Öğrenme İzleme Sistemi kurulacak.

21. yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri düzenlenecek. Bu doğrultuda toplumsal sorun alanlarının yanı sıra bireysel ve mesleki gelişime yönelik farkındalık ve yetkinlik kazanılmasına dair etkinlikler düzenlenecek.

Hayat boyu öğrenme programlarına yönelik nitelik ve erişim artırılacak. Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalan bireylere yönelik diplomaya esas müfredatın yapısı temel beceriler korunmak kaydıyla sadeleştirilecek. Ayrıca uzaktan eğitim teknolojilerinden yararlanılacak.

Okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri

Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde yürütülen hayat boyu ve yaygın eğitim sürecindeki sertifikaların belli standartlara bağlı olarak tanınırlığı artırılacak.

İlgili bakanlık ve kurumlarla iş birliği ve koordinasyon dahilinde başta çocuk ve kadına yönelik olmak üzere, şiddetle mücadele bağlamında farkındalık eğitimleri düzenlenecek. Dijital, finans, sağlık, ekoloji ve sosyal medya gibi 21. yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri yapılacak.

Hedefler

2023 Eğitim Vizyonu Belgesi'nde faaliyetlerin yapılmasına yönelik takvime de yer verildi.

Bu kapsamda üç yıllık hedefler şöyle:

"Okullar arasındaki fark kapanmaya başlayacak. Okullar, çocuklar için hayat alanına dönüşecek. Meslek liseleri tercih edilir hale gelecek. Sınav baskısı azalacak. Çocuklar yeni çağ becerilerini sergileyecek, öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki tatmin duygusu yükselecek. Erken çocukluk eğitimi yaygınlaşacak. Özel ihtiyaçları olan çocuklara, hak ettikleri eğitim olanakları sunulacak."