Onlara Çok Büyük Bir Vefa Borcumuz Var"

CÜNEYT ÇELİK - Kafkas Üniversitesi (KAÜ) Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Selçuk Ural, son 140 yılın en acı olaylarından biri olan Sarıkamış Harekatı'nda şehit olan 90 bin Mehmetçik'e ilişkin "Burada en büyük takdiri Mehmetçik elde etmektedir. Onlara çok büyük bir vefa borcumuz var, bu coğrafyanın her bir santimetresinde onların büyük mücadelesi, alın teri ve fedakarlıkları söz konusudur." dedi.

Kars'ın Sarıkamış ilçesinde, 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı ordusunun, Rus işgali altındaki toprakları kurtarmak için başlattığı Sarıkamış Harekatı'nda Allahuekber ve Soğanlı dağları başta olmak üzere yörede yaşanan çatışmalar ve dondurucu soğuklar yüzünden şehit olan 90 bin asker, harekatın 103. yılında anılacak.

Son 140 yılın en acı olaylarından birisi olan harekatta şehit olan askerleri anmak için bu yıl "Gençlik Şühedanın İzinde" sloganıyla Sarıkamış başta olmak üzere yurdun bir çok yerinde etkinlikler yapılacak.

Bugün başlayacak ekinlikler kapsamında 7 Ocak'ta genç yaşlı binlerce kişinin katılımıyla Sarıkamış'ta "Türkiye Şehitleriyle Yürüyor" anma yürüyüşü düzenlenecek.

Kafkas Üniversitesi (KAÜ) Rektör Yardımcısı ve Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Ural, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sarıkamış Harekatı'nın bölgenin gidişatını etkileyen hadiselerden biri olduğunu söyledi.

"93 Harbi" olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi'nde Kars ve çevresinin Rus işgaline uğradığını hatırlatan Ural, şöyle devam etti:

"Kars ve çevresi Anadolu'nun birliğinin teminatı olan bölgedir. Buranın elden çıkmasıyla 40 yıl boyunca Ruslar gerek Kars ve çevresi gerek diğer bölgelerde askeri hazırlıklara başlayarak Doğu Anadolu'dan Anadolu'nun içlerine doğru yürüyerek bir koldan Basra Körfezi'ne bir koldan da İskenderun Körfezi'ne çıkacak bir hat üzerinde ilerlemeyi planlıyorlardı. Dolayısıyla Sarıkamış Harekatı, Rusların tarihi emellerini durdurmaya yönelik hareket olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunu sadece Osmanlı hükümetinin aldığı bir karar, sıradan bir askeri harekat olarak değerlendirmemiz mümkün değil."

Son 140 yılın en büyük acısı

Ural, Sarıkamış Harekatı'nın 22 Aralık 1914'te başlayarak resmi olarak 6 Ocak'a kadar devam ettiğini anlatarak şu ifadeleri kullandı:

"Harekat için 9, 10 ve 11. kolordular görevlendirilmişti. 11 Kolordu Karakurt istikametinde bir gösteri taarruzu yaparken 9. Kolordu Sarıkamış yakınında yer alan, Erzurum'daki Bardız'a, 10 Kolordu ise aynı kentteki Oltu üzerine harekat düzenleyerek buradaki Rus kuvvetlerini önemli bir kısmını çökerttikten sonra Sarıkamış üzerine yürüyecek ve oradan düşman kuvvetlerini abluka altına alarak yok edecekti. Plan teorikte çok güzel ama ordunun malzeme, kış şartlarına hazırlığı ve coğrafi şartlarını dikkate aldığımızda harekat ne yazık ki başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Harekatta her ne kadar 30 bin civarında Rus kuvveti imha edilmiş olsa da bizim kayıplarımızla mukayese edildiğinde bütün Doğu Anadolu ve Kafkas cephesi yeni bir Rus taarruzuna açık hale gelmiştir. Belki bu 1878'den bu yana yaşanan en acı hadiselerden biri olmuştur."

Sarıkamış şehitlerinin en iyi şekilde anılması gerektiğini vurgulayan Ural, "Burada en büyük takdiri Mehmetçik elde etmektedir. Onlara çok büyük bir vefa borcumuz var, bu coğrafyanın her bir santimetresinde onların büyük mücadelesi, alın teri ve fedakarlıkları söz konusudur." dedi.

"Millet olarak bu mücadeleyi layıkıyla anlamak durumundayız."

Ural, Sarıkamış Harekatı'nda düşmana karşı büyük bir mücadele verildiğine işaret ederek şunları söyledi:

"40 yıl boyunca bu savaşa hazırlanmış bir orduya karşı daracık bir coğrafyada, kış şartlarında, kar yağışı altında böyle bir mücadeleyi vermek her ordunun harcı değildir. Dolayısıyla Mehmetçik gerek Sarıkamış'ta gerek Çanakkale'deki aynı ruhla, terbiyeyle hareket etmiştir ki bu anlamda Sarıkamış olsun Çanakkale olsun verilen mücadeleler ülkemizin ve milletimizin birliği ve bütünlüğü açısından fevkalade önemlidir. Millet olarak bu mücadeleyi layıkıyla bilmek ve anlamak durumundayız."

Kars Valisi Rahmi Doğan da anma programının bugün şehit yakınları ve gazilere verilecek yemekle başlayacağına dikkati çekerek "Daha sonra Sarıkamış Meydanı'ndan meşaleli yürüyüşle Sarıkamış Şehitliği'ne yürüyeceğiz. Cuma günkü programımız bu şekilde tamamlanacak. Cumartesi günü sayın bakanlarımızın da ilimize teşrifleriyle önce kardan heykellerin açılışı yapılacak daha sonra meşaleli bir kayak gösterisi olacak." dedi.

Anma etkinlikleriyle ilgili tüm hazırlıkların tamamlandığını ve 7 Ocak Pazar günü şehitleri anmak için yürüyüş yapılacağını hatırlatan Doğan, şunları kaydetti:

"7 Ocak Pazar günü saat 09.00'da programımız başlayacak ve saat 10.30 itibariyle de zirveden 6,5 kilometrelik yürüyüşü başlatacağız. Yürüyüş, şehitlikte sonlanacak ve oradaki konuşmalar ve çelenk sunumu ile dualarla bitmiş olacak. Tam o noktada SoloTürk gösterisi icra edilecek. Biz bu yıl ki katılımın yüksek olacağını düşünüyoruz. Geçen yıl 35 bin civarında bir katılım olduğunu tahmin ediyorduk. Bu yıl ciddi anlamda katılım olacağını düşünüyoruz. Tüm güvenlik tedbirlerimizi aldık, hazırlıklarımızı tamamladık, hazır vaziyette bekliyoruz."