TBMM Anayasa Yazım Komisyonu

Meltem Yılmaz - TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda, BDP'nin, "savaşın zararlarının saptanması, zararların telafisi ve tazmini" için Meclis komisyonu kurulması önerisi, tartışmaya yol açtı. Komisyon üyesi, MHP Konya Milletvekili Faruk Bal, "30-40 bin kişinin katili PKK'ya, savaş tazminatı yolunu açacak şekilde anayasaya hüküm koymak, bu anayasa için ahlaksızlıktır" dedi.

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu bünyesindeki Yazım Komisyonu, BDP Batman Milletvekili Ayla Akat Ata başkanlığında toplandı. Toplantıda, "Savaş zararlarının tespiti ve tazmini ile ilgili önlemler", "Azınlık vakıfları mülkiyet hakları ve malların iadesiyle ilgili hükümler" ile "Romanlara yönelik özel önlemler" başlıklı maddeyi ele aldı. Komisyon, ayrıca, "yürütme" ana başlığı altındaki AK Parti'nin "Başkanın olarak önerdiği "Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri" maddesini müzakere etti.

Alınan bilgiye göre, BDP komisyona, 3 yeni madde önerisi sundu. BDP,

"savaşın zararlarının saptanması, savaş yüzünden yerinden edilenlerin geri dönüşü ve ekonomik açıdan desteklenmesi, tahrip edilen yaşam alanlarının ve mayınlanan tarım arazilerinin iyileştirilmesi, zararların telafisi ve tazmini" için bir Meclis komisyonu kurulması önerisi getirdi.

Bu öneri komisyonun MHP'li üyeleri Konya Milletvekili Bal ve Erzurum Milletvekili Oktay Öztürk tarafından tepkiyle karşılandı.

Bal, Türkiye'nin anayasa yaptığını; savaş kaybetmiş bir ülkeye anayasa yapmadığını söyledi. Dünyada savaş yapan ülkelerin de olduğunu ancak onların anayasalarında bile savaş tazminatının bulunmadığını belirten Bal, "30-40 bin kişinin katili PKK'ya, savaş tazminatı yolunu açacak şekilde anayasaya hüküm koymak, bu anayasa için ahlaksızlıktır" dedi.

Kendisini, Sevr Antlaşması masasında oturan Osmanlı diplomatı gibi hissettiğini dile getiren Bal, bunun, savaş kaybetmiş bir ülkeye dikte ettirilen bir anayasa gibi olduğunu belirtti.

Bal, bunun bir cüret olduğunu ifade ederek, "Türkiye savaş mı kaybetti- Savaş kaybeden ülkelerde bile yok. Bu, ileride uluslararası mecralarda kullanılmak üzere, Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda delil üretiliyor" görüşünü savundu.

MHP'nin, bu önerinin ve konuşmaların tutanaktan çıkarılması talebine ise AK Parti ve CHP karşı çıktı. Bal, bunun üzerine, "Üzülüyorum, utanıyorum" dedi.

BDP, azınlıklık vakıflarına ait, Hazine ve Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tescil edilmiş taşınmazların iadesi ve el konulma ile üçüncü şahıslara satılmış ya da birleştirilmiş mallarla ilgili geriye dönük, iade tazminat ve telafiler için gerekli yasal düzenlemeleri yerine getirmenin devletin yükümlülüğünde olmasını önerdi. Ayrıca, BDP, Romanların durumunun iyileştirilmesine yönelik de özel önlemler alınmasını istedi.

CHP, bu iki önerinin gereksiz olduğunu, bu konuların demokrasi içinde çözülebileceğini ayrıca anayasal düzenlemeye gerek olmadığını ifade etti.

Komisyonda, ayırca, "Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri" maddesi de ele alındı. AK Parti, Cumhurbaşkanı yerine "Başkan" ibaresini önerdi.

Komisyonda, mevcut anayasadaki gibi Cumhurbaşkanının, devletin başı olduğu hükmü korundu. Yürürlükteki anayasada, "Bu sıfatla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk Milletinin birliğini temsil eder" ibaresini CHP "milletin", MHP "Türk milletinin", BDP ise "vatandaşların" birliğini temsil eder şeklinde önerilerde bulundu.

Cumhurbaşkanının, tek başına kullanacağı görev ve yetkiler arasında sadece,

"Gerekli gördüğünde yasama yılının ilk günü TBMM'de açılış konuşması yapmak",

"Kanunları yayımlamak", "Kanunları yeniden görüşülmek üzere TBMM'ye geri göndermek", " Anayasa Mahkemesi'nde iptal davası açmak", "Başbakanı atamak ve istifasını kabul etmek", "Yabancı devletlere Türk Devleti'nin temsilcilerini göndermek, Türkiye Cumhuriyeti'ne gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek" başlıklı maddeler üzerinde uzlaşmaya varıldı. Bu maddeler içinde de partilerin bazı farklı önerileri oldu.

CHP; komisyonun cuma günü yapacağı toplantıda, AK Parti'nin Başkanlık önerisi nedeniyle bu bölümlerin müzakere edilemeyeceğini dile getirecek. CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, gelecek hafta itibaren çalışma yöntemi hakkında Meclis Başkanı Cemil Çiçek başkanlığında Üst Komisyon'un toplanmasını istedi.

Yayıncı: Sefa Salantur - TBMM