Bütçesi AB'den Veto Yiyen İtalya Rusya'ya mı Yanaşıyor?

İtalya'nın AB ile yaşadığı kriz bütçe tasarısının önceki gün Avrupa Komisyonu tarafından geri çevrilmesiyle zirve yaparken, Roma yönetiminin son günlerde Rusya ile ilişkilere ise özel ihtimam göstermesi dikkat çekiyor.

5 Yıldız Hareketi ve Lig partilerinden oluşan sağ-popülist koalisyon hükümeti, Haziran ayında göreve geldiğinden beri Avrupa Birliği ile göçten mali politikalara kadar birçok alanda çatışma yaşarken, diğer yandan Rusya'ya yönelik ılımlı mesajlar veriyor.

Son bir ay içinde İtalyan hükümetinin zirvesinden ardı ardına Moskova'ya 3 gezi düzenlenmesi de, "Rusya yöneliminin" bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Dışişleri Bakanı Enzo Moavero Milanesi'nin 8 Ekim'de yaptığı Moskova gezisini, İçişleri Bakanı Matteo Salvini'nin geçen haftaki ziyareti takip etti. Son olarak da dün Başbakan Giuseppe Conte Rusya'ya giderek Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü ve "somut dostluk" mesajı verdi.

İtalya'nın önceki hükümetleri de Rusya ile dostane ilişkileri korumaktan yanaydı. Özellikle eski Başbakan Silvio Berlusconi'nin Rusya lideri Putin'le yakınlığı dikkat çekiyordu. Berlusconi'nin, geçen yılki doğum günü için Putin'e, üzerinde ikisinin fotoğrafının basılı olduğu bir yatak örtüsü hediye etmesi bu ilişkinin samimiyet seviyesini gösteriyordu.

Ancak analistler, mevcut popülist hükümetin AB ile ilişkileri yıpratmaktan kaçınmazken Rusya ile yakınlığı ilerletme girişimlerini de, AB ve NATO gibi kurumları karşısına almak pahasına yaptığına dikkat çekiyor. Salvini: Moskova'da kendimi evimde hissediyorum

İçişleri Bakanı Salvini 17 Ekim'deki Rusya ziyaretinde, bu ülkedeki İtalyan girişimcilerle bir araya gelmiş ve "Burada kendimi evimde hissediyorum, bazı Avrupa ülkelerinde ise bunu hissedemiyorum" demişti.

Salvini, AB'nin Rusya'ya uyguladığı yaptırımlarının kaldırılmasını savunurken, Türkiye örneği de vermiş, "AB olarak son birkaç yılda, coğrafi, sosyal, tarihsel, kültürel olarak Asyalı olan Türkiye gibi bir ülkeye 15 milyar Euro verdik. 44 yıldır bir AB üyesini askeri olarak işgal eden bu ülkeyi AB'ye girmeye ikna etmek için her yıl milyarlarca Euro finansman sağlıyoruz. Ukrayna'da olası ihlallerde bulunduğu gerekçesiyle Rusya'ya yaptırım uyguluyoruz ama AB'nin 27 üyesinden birini askeri olarak işgal eden yabancı bir ülkeyi finanse ediyoruz, pohpohluyoruz ve AB'ye girmesi için ikna etmeye çalışıyoruz. Bu delilik!" demişti.

İtalyan hazine tahvillerinin satışı

Başbakan Conte'nin dünkü ziyareti de, Avrupa Komsiyonu'nun İtalya'nın 2019 bütçesini reddetmesinden bir gün sonrasına denk gelmesi açısından ayrı bir önem taşıyordu. Conte'nin Moskova ziyareti, İtalyan hükümetinin Rusya ile hem siyasi hem de ekonomik ilişkilere verdiği özel önemi tescil eder nitelikteydi.

İtalyan ve Rus basını, Conte ve Putin'in basit bir görüşme yapmadığını "tüm bir öğleden sonrayı bir arada geçirdiğini" vurguladı. İtalya Başbakanı'nın Moskova ziyareti sırasında iki ülke arasında, enerjiden gıdaya birçok sektörü kapsayan ve toplam değeri 1,5 milyar Euro olarak hesaplanan 13 anlaşma da imzalandı.

Conte, Putin ile görüşmesi sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında Rusya'yı "stratejik ortak" diye tanımladı ve İtalyan hükümetinin Rusya'ya uygulanan yaptırımların kaldırılmasından yana olduğunu yineledi.

İtalya'nın kamu borcu ve hazine tahvillerinin satışı da gündeme gelirken Conte, "Buraya, Devlet Başkanı Putin'den İtalyan tahvillerini satın almasını istemek için gelmedim. Ama (Rusya) devlet fonu ya da merkez bankası bu yönde bir değerlendirme yaparsa, sebebi bunun işlerine yaramasıdır, bunun karlı bir iş olmasıdır" dedi. Putin de Conte ile bu konuda konuşmadıklarını söyledi ancak "Bunu engelleyecek herhangi bir siyasi kısıtlama yok. İtalyan ekonomisinin temellerinin sağlam olduğunu biliyoruz ve İtalyan hükümetine güveniyoruz" dedi.

İtalyan basınında bu haber, "Conte, Putin'i hazine tahvillerini almaya ikna etmiş olabilir", "Avrupa bize indirim yapmıyor, Conte de Putin'den yardım istiyor" gibi başlıklarla yer aldı.

"Amaç İtalya'yı Batı'dan uzaklaştırıp Rusya'ya teslim etmek"

Muhalefet partilerinden de hükümete, AB'ye karşı ulusal egemenliği savunurken Rusya'ya karşı İtalya'nın çıkarlarına aykırı hareket etme suçlamaları geldi. Ana muhalefet partisi Demokratik Parti'nin Genel Sekreteri Maurizio Martina, "Başbakan Rusya'ya gidiyor ve bu ülkenin bize yatırım yapmaya açık olduğu bilgisi ortaya çıkıyor. Acaba orada da ülkemizin egemenliğini savunmuş mudur?" dedi.

Daha Fazla Avrupa partisinden yapılan açıklamada da, "Hükümetin amacı her geçen gün daha net anlaşılıyor: İtalya'yı yavaş yavaş Euro'dan, Avrupa'dan ve Batı'dan uzaklaştırıp Putin'e teslim etmek" denildi.

Partinin yöneticilerinden Andrea Mazziotti, "Rusya liderinin İtalyan tahvillerini satın almaya açık olduğu şeklindeki mesajı bu planın bir parçası. Hazine tahvillerimizi Rusya'ya satmak demek İtalya'yı Putin'e teslim etmek demek. Bizim egemenlik savunucularımızın bir tuhaflığı da bu: Avrupa'ya karşı ulusal egemenliği savunuyorlar ama ekonomik sistemimizin hayatını, AB'yi gömmeyi çıkarlarına uygun gören bir yabancı güce teslim etmeye hazırlar" ifadeleri kullanıldı.

"Moskova İtalya'nın başkenti"

İtalya'nın Rusya ile yakınlığı Avrupa'nın diğer ülkelerinde de dikkatle izleniyor. İngiltere'de yayımlanan Financial Times gazetesi, "İtalya Putin'i övüyor ve Brüksel'le savaş zemini hazırlıyor" başlıklı bir haber yayımladı. Haberde, İtalyan hükümetinin Rusya yanlısı retoriği yükselterek ve yaptırımların kaldırılmasını savunarak AB üyesi ülkelerle olası bir çatışmanın zeminini hazırladığı belirtildi.

Financial Times'a konuşan Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (IAI) Direktörü Nathalie Tocci de "Mevcut İtalyan hükümetinin yaklaşımı kağıt üzerinde önceki hükümetlerden çok farklı değil. Ama fark şu: Önceki hükümetler genel uluslararası mutabakatları takip ediyordu, bu hükümetse NATO ve AB'ye kafa tutmaya çok daha hevesli" dedi.

Almanya'da yayımlanan Handelsblatt gazetesi de İtalya'nın Rusya ile yakınlaşma arayışında olduğunu belirterek, "İtalya, Rusya ile güç birliğinden zararlı çıkar" diye yazdı. Gazete, Rusya'nın İtalya'yı "AB'nin yaptırım sistemindeki zayıf halka" olarak gördüğünü, İtalya İçişleri Bakanı Salvini'nin de AB'nin Rusya'ya karşı yaptırımlarını veto etme tehdidinde bulunduğunu vurguladı.

Handelsblatt, Rusya'nın AB ile rekabet edebilecek bir güce sahip olmadığını da belirterek "(Salvini) teoride, birçok Rus politikacının hayallerini gerçek kılarak AB'yi yok edebilir. Olası bir Italexit (İtalya'nın AB'den ayrılması), Birlik için Brexit'ten daha ağır bir darbe olur. Ama böyle bir senaryoda en büyük zararı İtalya görür" dedi.

İtalyan hükümetinin Rusya ile yakınlığı ve Moskova ziyaretlerinin sıklığı, La Repubblica gazetesi tarafındansa şu şekilde yorumlandı:

"Moskova, İtalya'nın başkenti."