Çin'le diplomatik ilişki kurmaya hazırlanan Honduras, dışişlerini bakanını Pekin'e yolladı

Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'ı tanıyan az sayıda ülkeden biri olan Orta Amerika ülkesi Honduras, diplomatik ilişkilerini Pekin'e çevirmeye hazırlanıyor.

Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro, geçen hafta Çin ile diplomatik ilişki kuracaklarını açıklamasının ardından bugün müzakereleri yürütmek ve diplomatik protokol imzalamak için Dışişleri Bakanı Eduardo Reina'yı Pekin'e gönderme talimatı verdiğini belirtti.

Bakan Reina'nın Çin'e yola çıktığı bildirilirken, gelişmeler, Honduras'ın, diplomatik tanıma ilişkisini Taipe'den Pekin'e çeviren ülkeler arasına katılacağına işaret ediyor.

Tayvan, Devlet Başkanı Castro'nun açıklamasının ardından Honduras'taki büyükelçisini geri çağırdığını duyurdu.

27 Ocak'ta göreve başlayan Devlet Başkanı Castro, seçim kampanyası boyunca seçilirse diplomatik tanıma ilişkisini Taipei'den Pekin'e çevirme niyetini dile getirmişti.

Orta Amerika ülkesi Nikaragua, 10 Aralık 2021'de Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kestiği duyurmuştu.

Nikaragua'nın ardından Honduras'ın da ilişkileri kesmesiyle Tayvan'ı diplomatik olarak tanımayı sürdüren Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülke sayısı 12'e düşecek.

Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize, Güney Amerika ülkesi Paraguay, Karayip ülkeleri Haiti, Saint Vincent ve Grenadinler, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Pasifik ülkeleri Tuvalu, Nauru, Palau ve Marshall Adaları ile Afrika ülkesi Esvatini halen Tayvan'ı Çin'in temsilcisi olarak tanıyor.

BM üyesi olmayan Vatikan da Tayvan ile diplomatik ilişkisini sürdürüyor.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin (ÇHC) kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın fiili bağımsızlığının hukuki bir statü kazanmasına, Tayvan hükümetinin dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

ÇHC, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.