İstanbul Semalarında Leylek Şöleni

BAHARIN gelmesiyle leyleklerin Güney Afrika'dan Avrupa ve kuzey ülkelerine İstanbul üzerinden gerçekleştirdiği göç yolculuğu başladı. Leyleklerin en önemli geçiş noktalarından biri olan Sarıyer Garipçe Köyü semalarında görsel şölen oluştu. 'Leylek Baba' olarak tanınan İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu'ndan avukat Fikret Can, kuşların yaralanmasına neden olan elektrik telleri için yetkililerden yardım istedi.

Her ilkbaharda, batıda Atlas Okyanusu'ndan, doğuda Hint Okyanusu'na, güneyde Güney Afrika'nın Ümit Burnu'na kadar Afrika Kıtası'nın Ekvator kuşağı güneyinde kalan geniş topraklarda kışlayan leyleklerin, Avrupa ve Asya'nın kuzey ülkelerine dönüş yolculuğu başladı. Yetişkin leylekler, baharın gelmesiyle yuvalarına dönerek kuluçka dönemine ardından da yavrularının büyümesi sürecine geçiyor.

Garipçe Köyü yakınlarında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından inşa edilen Fener Kuş Gözlem Evi'ne gelip 14 yıldır sayım yapan, görüntüleyen, yaralı leylekleri tedavi ettiren ve bölgede 'Leylek Baba' olarak tanınan İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu'ndan avukat Fikret Can ve gönüllüler de ilkbaharla birlikte Güney Afrika'dan yeniden Avrupa ve Balkanlar'a göç eden leylekleri yine İstanbul'da karşıladı. Can, kuşların yaralanmasına neden olan elektrik telleri için yetkililerden yardım istedi.

İLKBAHAR GÖÇÜ BAŞLADI

Leyleklerin yılda iki kez göç ettiğini söyleyen Can, yetişkin leyleklerin Afrika'dan Avrupa'ya yuvalarına döndüklerini ve bu göçe ilkbahar göçü dediklerini belirtti. Can, "Diğeri de tersine göç, yavrularını yetiştirdikten sonra Afrika'ya gidiyorlar, şimdi ilkbahar göçü başladı. Leylekler, Afrika kıtasının ekvator altında yaşıyor. Buradan yola çıkarak İsrail, Suriye ve Lübnan'ı izleyerek Hatay üzerinden Türkiye'ye giriş yapıyorlar" diye konuştu.

LEYLEKLER YUVALARINA DÖNÜYOR

Leyleklerin deniz geçemediğini belirten Can, "İlkbahar göçünün merkezinin Sarıyer'in Garipçe Köyü ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü çevresidir. Bahar göçünde 500-600 bin leylek geçer. Sonbahar'da bu sayı iki katına çıkar. Afrika'da üreme çağına gelmemiş leylekler ilkbahar göçüne katılmıyor. Bu göçte yer alan leyleklerin amacı üremek, yuvalarına dönüyorlar. Yuvaları başta Anadolu olmak üzere Avrupa'nın tamamı. Afrika'daki yaşamları şubat ayında sonlanıyor, bizim ülkemize ise 15 Mart ve 15 Nisan arasında geliyorlar, en yoğun günleri yaşıyoruz" ifadelerini kullandı.

KANAT ÇIRPARAK GİDEMEZ

Günde 10 saat uçabilen leyleklerin kanat çırparak gidemediğini aktaran Can, "Çünkü ona güçleri ve enerjiler yetmez. Ağır bir cüsseleri var, yaklaşık 4-4,5 kilo kadar. Kanatlarını süzerek gitmeleri gerekir. Havanın kaldırma gücünü kullanarak döne döne yükselmek suretiyle 2 bin metreye kadar hatta daha yükseğe çıkarlar. Günde ortalama 10 saat uçup, saatte 50 kilometre hız yapıyorlar" dedi.

ÖMÜRLERİ 25 YIL

Önce erkek leyleklerin gelip, yuvalarını düzenleyeceklerini belirten Fikret Can, "Bir hafta sonra dişiler de gelir. Çiftleşmeden sonra dişi 1 ile 7 arasında yumurta yapar. Ama genelde 3 veya 4 yumurta bırakırlar. Kuluçka süreleri 34 gündür, 3 ay yavru beslerler bu sürede 98 gram doğan yavruların 4,5 kiloya ulaşması gerekir. Tek bir yavru günde 700-800 gram canlı yemle beslenmek zorundadır. Leyleklerin doğadaki ömrü 25 yıldır, doğada en uzun yaşayan leyleğin 38 yıl yaşadığı biliniyor" diye konuştu.

EN BÜYÜK SORUN; ELEKTRİK TELLERİ

Türkiye üzerinden göç eden leyleklerin büyük bir kısmının telef olduğunu söyleyen Fikret Can, "Mimariyi değiştirdiler, eski bacalar ve ağaçlar kalmadığı için leylekler elektrik direklerinde yuva yapıyor. Elektrik çarpması nedeniyle çok sayıda leylek telef oluyor. Leyleklerin en fazla telef olduğu ülke de biziz. Çünkü dünya üzerindeki tüm leyleklerin yüzde 90'ı Anadolu ve Trakya'dan geçiyor" dedi. - İstanbul