Lüle Taşının Son Madencileri

DENİZ AÇIK - Dünyada en kaliteli ve işlenebilir lüle taşının bulunduğu Eskişehir'deki Sarısu ocaklarında çalışan son madenciler, yeni neslin lüle taşına ilgisizliğinden yakınıyor.

ABD, Yunanistan, Çek Cumhuriyeti, Fransa, İspanya ve Fas'ın bazı bölgelerinde de çıkartılan ancak ticari olarak işlenebilir en kaliteli yataklarının bulunduğu Sarısu ocaklarındaki lüle taşı, toprağın 40 ila 380 metre altında bulunuyor. Tamamen insan gücüyle çıkartılan lületaşına, madenlerde yumru halinde rastlanıyor.

Lüle taşı madeninde çalışan Satılmış Kuşçu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 30 yıldır lüle taşı madenlerinde çalıştığını ve ilkokuldan beri lüle taşıyla ilgilendiğini söyledi.

Lüle taşı sayesinden geçimini sağladığını ifade eden Kuşçu, şöyle konuştu:

"Lüle taşından çok ekmek yedim. Hala yiyoruz. Çıkarttığım lüle taşını aynı zamanda işliyorum. Madenlerde kayayla mücadele ediyoruz. Kolay bir iş değil. Ancak yıllardır yaptığımız için bize kolay geliyor. 4-5 metre derinlikteki bir madeni 2 günde açıyoruz. Burada çalışmak çok heyecanlı. 'Taş gelecek' diye sürekli çalışıyoruz. Aylarca taşın çıkmadığı da oluyor. Lüle taşı damarını bulduğunuzda iyi kazanç sağlıyoruz. Yerin altındaki taşı dünyaya değer olarak kazandırıyoruz. Dünyadaki en kaliteli lüle taşı, çalışmalarımızı gerçekleştirdiğimiz Sarısu bölgesinden çıkıyor. Şimdi çırak yetişmiyor. Bizden sonra lüle taşı madencisi yetişmez. Gelecek nesillere hammaddeyi çıkarmasını ve işlemeyi tavsiye ediyorum."

"Ekmeğimizi taştan çıkartıyoruz"

Almanya'da 15 yıl işçi olarak çalıştıktan sonra lüle taşı madenciliğine dönüş yapan Aslan Kuşçu da lüle taşı madeninde çalışmayı aile büyüklerinden öğrendiğine değindi.

Lüle taşı madenlerinden çalışmayı "atadan kalma bir alışkanlık" olarak açıklayan Kuşçu, "Ekmeğimizi taştan çıkartıyoruz. Biz son nesil madencileriz. 12 yaşındayken 35-40 metre derinlikteki lüle taşı madenini indim. Ondan sonra bu madenlerden kopamadım. Emeğimizi karşılığını alamıyoruz. Ancak bu işin devamı için çalışıyoruz. Buradan 3-4 saat çalışıyoruz. Yemeğimizi madende yiyoruz. Çayımızı burada içiyoruz. Sabah saat 11.00'da geldiğimiz madenden 16.00'da ayrılıyoruz. İşin yaşaması için elimizden gelen çabayı gösteriyoruz" diye konuştu.

Yasin Erdoğan da lüle taşında hammadde sıkıntısının yaşanmaması için madenciliğin yaşaması gerektiğini vurguladı.

"Eskisi kadar lüle taşı çıkmıyor"

Lüle taşı ustası Ramazan Karaca da 1970'li yıllardan beri lüle taşı işçiliğiyle uğraştığını, zaman zaman da lüle taşı madeni ocağına gittiğini bildirdi.

Lüle taşında hammadde sıkıntısı yaşadıklarını vurgulayan Karaca, "Eskisi kadar lüle taşı çıkmıyor. Bunun nedeni yeni neslin maden ocaklarına gitmemesidir. Lüle taşına ilgi fazla ancak madende çalışan ve lüle taşı ustaları azaldı. Bu da bizi zorluyor" dedi. - Eskişehir