Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alaboyun Açıklaması

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ali Rıza Alaboyun, Rusya ile doğalgaz konusunda indirim görüşmelerinde sona gelindiğini söyleyerek, "Yakında fiyat indirimi alacağımızı düşünüyoruz" dedi.

TRT Haber'de gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Alaboyun, dün ve bugün İstanbul'da düzenlenen G20 Enerji Bakanları Toplantısı'na ilişkin açıklamalarda bulundu. Alaboyun, toplantıya 11 ülkenin enerji bakanı ile 9 ülkenin bakan yardımcılarının katıldığını hatırlattı.

Alaboyun, Rusya ile enerji konusunda çok yakın işbirliğinin bulunduğunu belirterek, "Onlar Türk Akımı projesi konusunda bizimle işbirliği yapmak istiyorlar, tabii biz de bunların detaylarının konuşulmasını arzu ediyoruz. Bir taraftan bizim yasalardan doğan, daha doğrusu anlaşmalardan doğan bir hakkımız var, fiyat indirimi... O konuda görüşmelerin çoğu tamamlandı, yakında da o fiyat indirimini alacağımızı düşünüyoruz. Rus mevkidaşımızla bugün bunları da tartıştık. Bu konuda teknik detayları arkadaşlarımız müsteşar, müsteşar yardımcısı düzeyinde bir araya gelecekler" şeklinde konuştu.

Bakan Alaboyun, Sahraaltı Afrika ülkelerindeki nüfusun yaklaşık 700 milyonunun enerjiye erişemediğine işaret ederek, "Cumhurbaşkanımızın talimatıyla biz Afrikaaltı ülkelerin enerjiye erişimi konusunda bütün gün boyunca hem iş adamlarımız, hem de bakanlar seviyesinde neler yapılabilir diye onu tartıştık. Artık ülkelerin sadece kendi sorunlarına değil, farklı ülkelerin de en azından içme suyuna erişebilirlik ve enerjiye erişebilirlik konusundaki sıkıntılarına yardım etmesi gerekiyor. Türkiye bu konuda çok büyük bir başarı sağladı" ifadelerini kullandı.

Alaboyun, bir başka soru üzerine ise dünyadaki küresel ısınmanın yüzde 60'ının enerjiden tüketiminden kaynaklandığını hatırlatarak, zirvede küresel ısınmayla ilgili konuşmaların da gerçekleşeceğini bildirdi.

"Kömürlerimizi kullanmamız lazım"

Ülkede kamunun enerjideki payının azaldığını anımsatan Alaboyun, şunları kaydetti:

"Artık devletler çok büyük projelerde ortak olmalı fakat küçük projeleri özel sektöre terk etmeliyiz, çünkü devletin küçük alanlarda karar alma mekanizması çok zayıf, çok yavaş, yavaş olunca da siz enerjiyi anında halkınıza hizmete sunamıyorsunuz. Mesela Türkiye'de 10 yıl önce kamunun enerjideki payı, özellikle üretimdeki payı yüzde 75 iken şu anda yüzde 35'e düştü. Özellikle yenilenebilir enerjilerde, güneşte, rüzgarda bir tane kamu payımız yok, bu çok güzel. Çünkü oralarda biz teşvik veriyoruz, benzer şekil belki harekete geçirdiğimiz kömür kaynaklarını da harekete geçireceğiz. Kömürlerimizi biraz daha kullanmamız lazım ki özelikle doğalgazda dışa bağımlılığımızı azaltalım, bizim de özel olarak stratejimiz bu."

"Arz güvenliği çok önemli"

Ali Rıza Alaboyun, enerji arz güvenliğine ilişkin sorusu üzerine enerji kaynağını sağlayan üreticinin sistemin içerisine entegre edilmediğinde projelerin gerçekleşmesinin zor olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:

"Nabucco'da biliyorsunuz 6 ortak vardı. Her birinin yüzde 16,6 oranında hissesi vardı. Azerbaycan da yüzde 16'ydı ama Azerbaycan TANAP'ta yüzde 58 oranında olayın içerisinde. Dolayısıyla, kendi ürettiği gazı satmak ve Türkiye üzerinden İtalya, oradan Avrupa Birliğine götürmek gibi bir amacı var. Özellikle Avrupalıların da Rusya dışında farklı enerji kaynaklarına yönelme gibi bir isteği var, Türkiye de bu anlamda bir enerji merkezi olma durumunda. Çünkü bizim doğalgazımız yok, petrolümüz de yok ama bir tarafta yüzde 60 dünyanın enerjisini bulunduran bir Ortadoğu, bir tarafta da yüzde 60 civarında dünyanın enerjisini tüketen Avrupa Birliği var.

Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi burada arz güvenliği çok önemli. Bu arz güvenliğinin tek bir ülkede olması büyük risk oluşturuyor. Özellikle Rusya'nın Ukrayna ile olan sorunu nedeniyle Avrupa'da zaman zaman enerji kesintileri oldu. Büyük sıkıntılar yaşadılar. Şimdi Avrupa'da enerji kaynaklarını çeşitlendirmek istiyor. Biliyorsunuz Doğu Akdeniz'de birtakım İsrail, Mısır ve Kıbrıs etrafında bazı gazlar bulundu. Kıbrıs'taki tam yeterli değil, ama bunların da zaman içerisinde ekonomiye kazandırılacağı düşünülürse bunların hepsinin Türkiye'den geçirilmesi söz konusu olacak. Bu da bölgesel barışa, kaynakların paylaşılması konusunda büyük bir fayda sağlayacaktır diye düşünüyorum."

"Enerjinin arz güvenliğinde sorunumuz yok"

Alaboyun, seçimlere 1 hafta kala bütün izinlerin kaldırıldığını ifade ederek, şunları kaydetti:

"Seçim, kasımda olacağı için fazla enerji tüketimi de yok. Şu an helikopterlerle yeni teknolojiler uyguluyoruz, canlı bakım dediğimiz bir yöntem var ABD de bunu kullanılıyor. Canlı bakım şu: İletim hatlarında bir kopma olduğu zaman ne yapıyorsunuz siz onu? Hatları kesiyorsunuz, 3-4 saat elektrik vermiyorsunuz. Çok büyük bir bölgeye sanayi duruyor. Fakat elektriği hiç kesmeden mümkün olduğu kadar belli bir izolasyon bölgesi içerisinde yapılabiliyor. Burada uzman kişiler, arkadaşlarımızla birlikte göstererek tanıtımını yapacaklar."