Gümrük Vergilerinin Tahakkukuna İlişkin Esaslar Belirlendi

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin tahakkuku ile para cezalarına ilişkin kararların düzenlenmesi, bunların tebliği, tahsili, tecili, taksitlendirilmesi ile geri verilmesi veya kaldırılması ve alacağın terkinine ilişkin usul ve esasları belirledi. Yapılan kontrol ve denetlemeler neticesinde hiç alınmadığı veya noksan alındığı anlaşılan gümrük vergileri için ek tahakkuk işlemleri, zamanaşımı süreleri göz önüne alınarak yapılacak.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın tahsilat işlemlerine ilişkin Gümrük Genel Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Tebliğe göre yapılan kontrol ve denetlemeler neticesinde hiç alınmadığı veya noksan alındığı anlaşılan gümrük vergileri için ek tahakkuk işlemleri, zamanaşımı süreleri göz önüne alınarak yapılacak. Ek tahakkuka esas alacak aslının, 6183 sayılı Kanunun 106. maddesinde belirtilen tutarın altında kalması halinde ek tahakkuk yapılmayacak ve vergi aslına bağlı olarak ceza kararı da düzenlenmeyecek. Şartlı muafiyet rejimlerine girişte veya nihai kullanım izni kapsamında, tahakkuku yapılan ve teminata bağlanan gümrük vergilerine ilişkin olarak, ilgili rejim hükümlerinin ihlali halinde, alacak aslına ilişkin ayrıca tahakkuk yapılmayacak.

-BEYANDA KULLANILAN VERİLERİN YANLIŞ OLMASI HALİNDE-

Gümrük Kanunu doğrultusunda dolaylı temsilcinin, beyanda kullanılan verilerin yanlış olduğunu bildiği veya mesleği icabı ve mutat olarak bilmesi gerektiği durumların tespitinde; gümrük beyannamelerinin beyanın hazırlanmasına esas alınan belge ve bilgilere uygun olmaması, gümrük beyannamesi eki belgeler arasında çelişki bulunması halinde gümrük müşavirinin elindeki imkânlarla bu hususu araştırmamış olması, gümrük beyannamesine eklenen belgelerin sahte, yanlış veya hatalı olduğunun ayrıca bir araştırmaya gerek duyulmaksızın anlaşılabilecek olması, gümrük beyannamesine eklenen belgelerin ulusal ve uluslararası mevzuatın ön gördüğü formlara veya şartlara uygun olmaması, beyanname kapsamı eşyanın cins, nevi ve niteliğinin herhangi bir tahlil veya detaylı bir incelemeye gerek kalmaksızın yapılacak fiziki incelemeyle veya beyanname eki belgelerde yer alan bilgilerden anlaşılabilmesine karşın, tarife yönüyle yapılan beyanın gümrük vergilerini ödememe veya noksan ödeme veya vergi dışı önlemlere tabi olmama sonucunu doğuracak nitelikte olması hallerinin varlığı araştırılacak.

Ayrıca vergi kaybına neden olan işleme ilişkin olarak, sorumlulukları Gümrük Kanunu çerçevesinde ortaya konulmak şartıyla haklarında; Gümrük Kanunu, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve ceza koyan ilgili diğer kanunlar kapsamında takibatta bulunulması talebiyle fezleke, rapor veya iddianame düzenlenmiş olması hallerinin varlığı konusu da araştırılacak. Bu hallerden herhangi biri mevcut ise dolaylı temsile yetkili kişiler müştereken ve müteselsilen sorumlu olacak. Dolaylı temsile yetkili kişilerin sorumluluğunun tespit edildiği durumlarda, ek tahakkuka ilişkin olarak alınan kararlarda yapılan tespitler ispatlayıcı belgelerle birlikte gerekçeli olarak belirtilecek.

Dolaylı temsile yetkili kişilerin sorumluluğunun tespit edildiği durumlarda; asıl yükümlünün onaylanmış kişi statü belgesi veya yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip olması, asıl yükümlü adına gümrük idaresi nezdinde, alacağa yetecek miktarda teminatın bulunması, eşyanın tesliminden önce ek tahakkukun asıl yükümlüye tebliğ edilmiş olması hallerinde dolaylı temsile yetkili kişilere ayrıca tebligat yapılmayacak.

-PARA CEZASI KARARLARININ DÜZENLENMESİ VE TEBLİĞİ-

Para cezaları gümrük idare amirleri veya yardımcıları tarafından karara bağlanacak. Ceza kararları, 7201 sayılı Kanun hükümlerine göre ilgilisine tebliğ edilecek ve tebligat metninde Gümrük Kanunu'nun 242. maddesi uyarınca bu karara karşı başvurulabilecek kanun yolu, mercii ve süresi açık bir şekilde belirtilecek. Para cezasına konu fiilin bir tüzel kişilik bünyesinde faaliyet gösteren dolaylı temsilci tarafından işlenmesi durumunda, para cezası ilgili tüzel kişiliğe de tebliğ edilecek.

-TAHAKKUK ZAMANAŞIMI-

Gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içinde tahakkuk ettirilmeyen gümrük vergileri, bu süre dolduktan sonra ilgilisinden istenmeyecek. Tahakkuk zamanaşımı süreleri gümrük idarelerince re'sen dikkate alınacak. Gümrük yükümlülüğünün doğduğu olayla ilgili olarak dava açılması zamanaşımını durduracak. Tebliğ edilen gümrük vergilerine karşı, ilk derece mahkemesinde dava açılması tahsilât takibini durdurur. İlk derece mahkemesince yükümlü aleyhine verilen karara karşı itiraz veya temyize gidilmesi, yürütmeyi durdurma kararı verilmediği sürece, tahsilâtı durdurmayacak.

-PARA CEZALARINDA ZAMANAŞIMI-

Gümrük vergileri alacağına bağlı para cezalarının zamanaşımı, bu para cezalarına ilişkin gümrük vergilerinin zamanaşımına tabi olacak. Gümrük vergileri alacağına bağlı olmayan maktu ve nispi idari para cezalarında zamanaşımı süreleri 5326 sayılı Kanun uyarınca belirlenecek. Konusu ve yükümlüsünün aynı olması, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık bulunması şartıyla; birden fazla işleme veya beyannameye ilişkin gümrük vergileri ve para cezalarına tek tahakkuk ve tek ceza kararı düzenlenebilecek. Kararların ilgili olduğu işlem veya beyanname bilgileri, ek yapılmaksızın kararın içinde belirtilecek.

-İTİRAZ-

Tebliğ edilen gelir eksiği ve para cezalarına karşı kendisine tebligat yapılan yükümlü tarafından, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edilebilecek.

-GÜMRÜK KANUNU'NA GÖRE ÖDEMENİN ERTELENMESİ-

Gümrük Kanunu'na göre yükümlünün, gümrük vergilerinin tebliğinden itibaren tanınan on beş günlük ödeme süresi içinde talep etmesi halinde ödeme, teminat alınmak şartıyla başvuru tarihinden itibaren otuz güne kadar ertelenebilecek. Ödemesi ertelenen gümrük vergileri ile birlikte, 6183 sayılı Kanun çerçevesince tecil faizi alınacak.

-6183 SAYILI KANUN ÇERÇEVESİNDE ÖDEMENİN ERTELENMESİ-

6183 sayılı Kanun çerçevesinde, zamanında alınmadığı veya noksan alındığı için sonradan yükümlüden istenen gümrük vergileri ile bu vergilerden kaynaklanan para cezaları için yapılan başvurunun ilgili gümrük idaresi tarafından uygun bulunması halinde tecil ve taksitlendirme işlemi yapılacak. Söz konusu başvurunun reddi durumunda ise 6183 sayılı Kanun uyarınca mezkur alacağın, ret kararının tebliğinden itibaren azami otuz gün içinde tecil faizi uygulanmak suretiyle ödenmesi mümkün olacak.

-TECİL VE TAKSİTLENDİRME YETKİSİ-

Gümrük vergilerinin ve para cezalarının tecil ve taksitlendirme taleplerinde; 250 bin TL'ye kadar olan tutarlar için gümrük müdürlükleri, 250 bin TL'den 1 milyon TL'ya kadar olan tutarlar için gümrük ve ticaret bölge müdürlükleri, 1 milyon TL ve üzerindeki tutarlar için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkili olacak.

Bugün itibarıyla yürürlüğe giren Tebliğ ile Tahsilat İşlemleri Gümrük Genel Tebliği yürürlükten kaldırıldı.