Orkinos Avlanma Kotasında Zafer Türklerin Oldu

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri ile Türk su ürünleri sektörü temsilcilerinin yoğun çabası sonuç verdi. Fas'ta yapılan ve Akdeniz'de orkinos avlanma kotasının arttırılacağı ICCAT toplantısında, Türk balıkçılarının 2018 yılı için avlanma kotası yüzde 40 arttırılarak bin 414 tona çıkarıldı. Balıkçılar, kotaların ardından 2018 orkinos ihracat hedefini 100 milyon dolardan 130 milyon dolara çıkardı.

Türk su ürünleri sektörünün heyecanla beklediği ve gelecek üç yıl için Akdeniz'de orkinos avlanma haklarının belirlendiği Uluslararası Atlantik Orkinoslarını Koruma Komisyonu (ICCAT) 25. Olağan Toplantısı Fas'ın Marakeş şehrinde gerçekleşti. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba'nın konuya el atması üzerine yoğun bir hazırlık süreci yaşayan Türk heyeti, Marakeş'te gerçekleştirilen ICCAT toplantısında kotaların arttırılması için büyük çaba gösterdi. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdür Yardımcısı Turgay Türkyılmaz'ın başkanlık ettiği Türk heyetinde sektörü İstanbul Su ürünleri ve Hayvansal Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı ve Su Ürünleri ve Hayvansal Mamüller Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Sinan Kızıltan ve Akdeniz Su ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Can Yamanyılmaz temsil etti. Dışişleri Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı temsilcileri de oturumlarda hazır bulundu.

Sektör temsilcileri: "Kota baskısı uygulanıyor"

Üç gün sonunda 2017 yılında 22 bin 695 ton olan Akdeniz'de toplam orkinos avlanma kotası, 2018 için 28 bin tona, 2019 yılı için 32 bin ve 2020 yılı için de 36 bin tona yükseltildi. Toplantıda ülkelerin aldığı pay oranları değişmezken, Türkiye'nin payı yoğun müzakereler sonucunda yüzde 40'a çıkarıldı. Buna göre 2017 yılında bin 10 ton olan Türkiye'nin avlanma kotası 2018 yılı için bin 414 oldu. Türkiye'ye 2019 yılında bin 824 ton, 2020 yılında ise 2 bin 240 ton kota verildi.

Öte yandan, özellikle Japonya pazarının tercih ettiği mavi yüzgeçli orkinos türünün yüksek ekonomik değere sahip olması pazardaki rekabeti kızıştırıyor. Bu durumun doğal popülasyon üzerindeki av baskısını arttırdığı ve doğal sayıların azalmasına sebep olduğu gerekçesiyle ilgili düzenleyici kuruluş olan ICCAT, popülasyon durumuna göre her üç yılda bir ülke kotalarını belirliyor. Türk su ürünleri sektörü temsilcileri, uzun bir süredir kotaların adil paylaşılmadığını ve Türk balıkçıların bu dağılımda haksızlığa uğradığını belirterek, ICCAT nezdinde mücadele verirken, kotaların yüzde 59'u AB ülkeleri arasında paylaşıldı. Buna göre, Fas yüzde 9,48, Tunus yüzde 7,8, Libya yüzde 6,9 pay aldı. Akdeniz'e en uzun kıyılara sahip olmasına karşın Türkiye'nin sadece yüzde 4,15 pay almasının, adaletsizliği net bir şekilde ortaya koyduğunu belirten sektör temsilcileri, yapılan yatırımlar, gelişen teknolojisi ve Türkiye'nin dünya pazarındaki hızlı yükselişinin rakipleri korkuttuğunu, kota baskısı ile de bunun engellenmeye çalıştıklarını dile getirdi.

"Yüzde 40'lık artış bizleri mutlu etti"

Toplantıyı ve alınan sonucu değerlendiren İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı ve Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, "Bizim asıl amacımız ülkeler arasındaki dengesizliğin ve haksızlığın giderilmesi; ancak yüzde 40'lık artış bizleri mutlu etti. Tarım Bakanımıza ve bakanlık yetkililerine çok teşekkür ederiz. Ayrıca bundan sonraki toplantılarda ICCAT sekretaryası içinde Türkiye'nin de olması bizim için ayrı bir kazanım. Önümüzdeki yıl yapılacak oran değerlendirme toplantısında da elimizi güçlendirecek. 21 Kasım Dünya Balıkçılar Günü, Türk balıkçılık sektörü iki güzel haberle mutlu oldu. Bundan sonra artacak ihracat rakamları ile bu mutluluğu pekiştireceğiz" dedi.

Türkiye'nin orkinos kotasında uzun yıllardır ciddi bir artış kaydedilemediğine dikkati çeken Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Sinan Kızıltan, elde edilen sonucu devrim olarak niteledi. 72 saatte yakın süren yoğun ve zorlu müzakereler sonucu bu başarının elde edildiğini anlatan Kızıltan, "Uzun yıllar süren mücadele sonucunda nihayet Fas Marakeş ICCAT Genel Kurulunda mutlu haberi aldık. Türkiye'nin 2018 orkinos kotasının ilk yıl yüzde 40 artışla bin 414 tona çıkmasında büyük emekleri olan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürümüz Mustafa Altuğ Atalay, Genel Müdür Yardımcımız Turgay Türkyılmaz ve ekibi olmak üzere, Birlik Başkanlarımız ve ülkemiz adına bu tarihi başarıya imza atan Türk heyetine tüm kalbimle teşekkür ederim iyi ki varsınız" diye konuştu.

Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Can Yamanyılmaz da, toplantının Türk özel sektörü ve devlet işbirliği sonucunda başarıyla sonuçlandığını söyledi. Yamanyılmaz, "Akdeniz'de en büyük sahillere sahip olmasına karşın Türkiye'nin orkinos avlanma kotasından aldığı payın düşük olması hem sektör hem de Türkiye için sorun oluşturuyordu. Yüzde 40'ık artış bu nedenle çok önemli. Destek veren Tüm kuruluşlarımıza teşekkür ederiz" şeklinde konuştu. - İZMİR