Arkeolog Prof. Dr. Çambel Son Yolculuğuna Uğurlanıyor

İstanbul'daki evinde iki gün önce 97 yaşında vefat eden Türk arkeolojisinin duayen isimlerinden Prof. Dr. Halet Çambel için İstanbul Ünivesitesi (İÜ) Edebiyat Fakültesi'nde tören düzenlendi.

Fakültenin Şeref Holü'nde düzenlenen törende, Prof. Dr. Çambel'in Türk bayrağına sarılı naaşı, sahnede yer alan katafalka konuldu. Naaşın yanına, Çambel'in fotoğrafı ile üzerinde "Karatepe'nin anası" yazısı ile Hitit alfabesinden şekillerin bulunduğu halı konuldu.

Törende konuşan Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Özgür Özarslan, Prof. Dr. Çambel'i, 1940'lı yıllarda doktorasını yaptığı ve emekli olduğu mekanda uğurladıklarını anlattı.

Çambel'le 1984'te Diyarbakır'da tanıştığını ifade eden Özarslan, Çambel'in bilim dünyasının her zaman örnek aldığı bir şahsiyet olduğunu vurguladı.

Özarslan, duygularını şu ifadelerle dile getirdi:

"Böyle şahsiyetlerin yetişmesi nadirdir. Meslektaşlarına kazandırdıklarını anlatsak azdır. Çambel, meslek yaşamının yanı sıra insancıllığını her zaman hissettirdi. Halet hoca, arkeolojinin ülkede uygulanması ve gelişmesi açısından önemli çalışmalar yaptı. Yeni kavramları da telaffuz edip uygulaması da farklı yönünü ortaya koyuyor. Zamanında BBC muhabiri Halet Hoca'ya 'Neden yurt dışında yaşamayı tercih etmediniz?' diye sormuş. Çambel de 'Bu memleket beni yetiştirmiş. O yatırımı başkası yerine bana yapmış. Buna hakkım yok' şeklinde konuşmuş. İşte bize bu örnek davranışı ile Çambel, önemli armağanlar bırakmıştır."

"Ulu çınar..."

Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mahmut Ak, üniversitenin Çambel gibi "ulu çınarlar" sayesinde bu noktaya geldiğine dikkati çekerek, "Hocamızın temsil ettiği kuşağın en önemli özelliklerinden biri; mesleki yeterlilikleri ve alan üstünlükleridir. Bize böyle bir miras bıraktıkları için kendilerine minnetle teşekkür ediyoruz. Hocamız bugün aramızdan bedenen ayrılmakta ancak eserleri ve kişiliğiyle bize olan rehberliğini ve önderliğini sürdürecektir. Hocamıza Allah'tan rahmet, yakınlarına ve ailesine sabırlar diliyorum" diye konuştu.

İÜ Edebeyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Özkan, Çambel gibi fakültenin ulu çınarlarının birer birer devrildiğini söyledi.

Herkesin bu yolculuğa çıkacağını ifade eden Özkan, arkasında ölmez eserler bırakanların, ebedi olarak yaşamlarını devam ettireceğini aktardı.

Özkan, "Hocamız Prof. Dr. Çambel de aramızda ebedi olarak yaşayacaktır" dedi.

Çambel'in, Arkeoloji Bölümü'nün kurulmasında ve gelişmesinde büyük emeği geçen, Türk arkeoloji tarihine adını altın harflerle yazdıran çok değerli bilim insanı olduğunu anlatan Özkan, Çambel'in, pek çok ödülü bulunduğunu, 2010 yılında Kültür Bakanlığı'nın sanat alanındaki büyük ödülünü aldığını, Türkiye'yi arkeoloji alanında yurt içinde ve dışında başarıyla temsil ettiğini anlattı.

Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Felix Pirson, Çambel'in Adolf Hitler ile tanışmayı reddeden önemli bir bilim kadını olduğunu belirtti. Bu davranışın cesaret örneği olduğunu ifade eden Pirson, "Bu davranış beni çok etkilemiştir. Bu noktada Almanlar, bir Türk kadınından çok şey öğrenebilirler. Halet Hanım'la birçok vesileyle tanışmış olmak benim için büyük bir onurdur. Alman Arkeoloji Enstitüsü güvenilir bir ortağını ve dostunu kaybetmiştir. Taziyelerimizi bildirmek isterim, başınız sağolsun" ifadelerini kullandı.

Törende, arkadaşları da Çambel'le ilgili anılarını anlattı.

Cenaze yarın Muğla'da toprağa verilecek

Törene, Çambel'in uzun süre çalışmalar yürüttüğü Osmaniye'nin Vali Yardımcısı Ali Çağlar, Belediye Başkanı Kadir Kara'nın yanı sıra Prof. Dr. Gülay Barbarosoğlu, Prof. Dr. Ayşe Soysal, Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Prof. Dr. Aslı Özyar, TÜBA eski başkanlarından Prof. Dr. Yücel Kanpolat ve Prof. Dr. Engin Bermek'in de aralarında bulunduğu akademisyenler, öğrenciler katıldı.

Konuşmaların ardından Prof. Dr. Halet Çambel'in naaşı, omuzlara alınarak, alkışlar eşliğinde fakülte bahçesindeki cenaze aracına taşındı.

Prof. Dr. Halet Çambel'in cenazesi, yarın Muğla'nın Akkaya ilçesinde ikindi vakti kılınacak cenaze namazının ardından aile kabristanında toprağa verilecek.

Halet Çambel'in öz geçmişi

Arkeoloji dünyasının en önemli isimlerinden İÜ emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Halet Çambel,  27 Ağustos 1916'da Berlin'de dünyaya geldi. Çambel, ailesiyle 1. Dünya Savaşı sonrasında gittikleri farklı ülkelerin ardından Türkiye'ye geldi.

Ortaokul ve liseyi Arnavutköy Kız Koleji'nde (Robert Koleji) okuyan Çambel, eskrim dalında 1936 Yaz Olimpiyatları'nda Türkiye'yi temsil etti. Çambel, Suat Fetgeri Aşeni ile olimpiyatlara katılan ilk Türk kadın sporcu oldu.

Çambel, 1940'ta İÜ Edebiyat Fakültesinde asistan oldu, doktorasını da aynı üniversitede yaptı. Çambel, Tan gazetesinde çalışan yazar Nail Çakırhan ile evlendi.

Türkiye'nin birçok bölgesinde arkeolojik kazı çalışması yürüten Çambel, Osmaniye iline bağlı Kadirli yakınlarındaki Karatepe Hitit siti bölgesinde çalışmalar yürüttü. Çambel, 2005'te Hollanda'nın kültür ve kalkınmaya hizmet edenlere verdiği "Prens Claus Ödülü"nün sahibi oldu. - İstanbul