Bilimin Ticari Meta Haline Gelmesine İzin Vermemeliyiz"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Bilimsel faaliyetlerin ve araştırmaların ürüne dönüşmesi, ticarileşmesi elbette önemlidir. Ancak bilimin kendisinin ticari meta haline gelmesine izin vermemeliyiz" dedi. ODTÜ Teknokent Bilişim İnovasyon Merkezi'nin açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, teknolojik gelişmelere ve ODTÜ'nün başarılarına değindi. Türkiye'nin hedeflerine ulaşabilmesi için bu tarz merkezlerin olması ve bunların çoğaltılmasının çok gerekli olduğunu söyleyen Erdoğan, "İnsanımızın zekasını ve pratikliğini bilimsel ve teknolojik disiplin ile fikre, araştırma, geliştirmeye, ürüne, üretime dönüştürdüğümüzde ülkemizin herkesi şaşırtacak bir hızla yükselişe geçeceğine inanıyorum. Bundan 20 yıl önce ülkemizde yaşayan birisine şuanda bulunduğumuz yeri anlatsaydık herhalde bizi hayal kurmakla suçlarlardı. Ama işte hayalleri artık gerçeğe dönüştürdük. Şimdi gençlerimizle birlikte daha büyük hayaller kurmamızı ve bunları gerçeğe dönüştürmek için çalışmamız gereken bir dönemdeyiz. Ülkemizin sınırlarını aşıp tüm dünyaya hitap eden başarılara imza atmadan bunu gerçekleştiremeyiz" diye konuştu. ODTÜ tarihine ilişkin bilgi veren Erdoğan, ODTÜ'nün ilk yıllarının sıkıntılı geçtiğini, bugünkü yerine taşındıktan sonra hızla gelişmeye başladığını söyledi. Erdoğan, "Bugün eğitimde ve öğretimde, bilim teknolojide ODTÜ markası hala ilk sıralarda yer almaya devam ediyorsa bunu kurulduğu toprakların mayasının sağlamlığına borçludur" şeklinde konuştu. ODTÜ'nün kuruluş amacının kendilerinin 16 yıldır inşa etmeye çalıştıkları politikanın ifadesi gibi olduğunu söyleyen Erdoğan, "Üniversitemizin kuruluş kanununda aynen şöyle diyor, bunu çok önemsiyorum, 'Türkiye ve Ortadoğu'nun kaynaklarının inkişafına ve iktisadi meselelerinin halline bilhassa ehemmiyet verilmek üzere Türk milletine ve diğer milletlere fayda sağlayacak araştırmalar yapar.' Biz bu amacı her alanda gerçekleştirmenin mücadelesini verdik, veriyoruz" ifadelerini kullandı.

"BİLİM EĞER AHLAKİ DEĞERLERE YASLANIYORSA O NİSPETTE İNSANA VE TOPLUMA HİZMET EDER"

"Biz insanlık tarihinin en eski eğitim kurumlarına ev sahipliği yapmış bir coğrafyada yaşıyoruz" diyen Erdoğan, Türkiye'nin her köşesinin kadim eğitim kurumlarının izleri ile dolu olduğunu belirtti. Erdoğan, "Tarihimiz boyunca diğer kurumlarımız gibi yükseköğretimimizde de değişen şartlara, ihtiyaçlara, taleplere göre sürekli yenilenmiş, sürekli gelişmiştir. Cumhuriyet döneminde de bu değişim sürmüştür. Üniversitelerimizi küresel yarışta en büyük güç kaynağımız olarak görüyoruz. Bilim eğer ahlaki değerlere yaslanıyorsa o nispette insana ve topluma hizmet eder. Bilimsel faaliyetlerin ve araştırmaların ürüne dönüşmesi, ticarileşmesi elbette önemlidir. Ancak bilimin kendisinin ticari meta haline gelmesine izin vermemeliyiz" dedi. Almanya ziyaretinde Şansölye Merkel ile arasında geçen diyaloğu anlatan Erdoğan, "Sayın Merkel'e sordum sizde öğrenci sayısı ne kadar diye, verdiği rakam 3 milyon. Nüfus bizden fazla. 'Sizde ne kadar' dedi. Bizde 8 milyon dedim. Orada bir şaşkınlık geçirdi. Bir nitelik nicelik meselesi var. Biz bunu önümüzdeki yıllarda da aşacağımıza inanıyorum. Biz sıçramamızı yaptığımız zaman farklı yapacağımıza inanıyorum. Yeni dönemde artık niteliğe, kaliteye yoğunlaşmamız gerekiyor. Beşeri sermayemiz bizim en büyük gücümüzdür" diye konuştu.

"DAHA KAPSAMLI VE BÜYÜK ADIMLAR ATMAKTA KARARLIYIZ"

Türkiye'nin halihazırda çok ideal bir yükseköğrenim sistemine sahip olmadığının bir gerçek olduğunu belirten Erdoğan, "Türkiye geliştikçe, güçlendikçe, ileriye gittikçe bu alanda daha kapsamlı ve büyük adımlar atmakta kararlıyız. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi yükseköğretim alanındaki reformlarımız için de bize büyük imkanlar sağlıyor. Son dönemde YÖK'ün attığı adımları bu reformların bir öncüsü, habercisi olarak kabul ediyorum" şeklinde konuştu.

"BU MESELENİN ÜZERİNDE DE HASSASİYETLE DURULMASI GEREKİYOR"

Vakıf üniversitelerinin kendilerine sağlanan ayrıcalıklara rağmen eğitim öğretimde kalitenin yükseltilmesi beklentisine yeteri kadar katkıda bulunamadıklarını belirten Erdoğan, "Hatta bazı vakıf üniversitelerimizin vakıf mantığı ile asla uyuşmayacak şekilde sadece kazanç odaklı faaliyet gösterdiklerini de üzüntü ile müşahede ediyoruz. Bu meselenin üzerinde de hassasiyetle durulması gerekiyor. Denklik konusunun da bu kalite anlayışı çerçevesinde geliştirilecek objektif kriterlere bağlanarak hızla çözülmesine ihtiyaç olduğu anlaşılıyor. Tüm bu meseleleri önümüzdeki dönem hal yoluna koyacak, Türkiye'yi yükseköğrenimde parmakla gösterilen ülkeler arasına sokacağız" ifadelerini kullandı.

"TEKNOLOJİK BAĞIMSIZLIĞIMIZ BU SEBEPLE DE ÇOK ÖNEMLİDİR"

Teknolojik bağımsızlık konusunda konuşan ve veri üretiminden güvenliğine, savunma, sağlık, eğitim, bilişim teknolojilerinden yapay zekaya kadar Türkiye'nin kendi ayakları üzerinde durmak mecburiyetinde olduğunun altını çizen Erdoğan, "Şayet biz bunu beceremezsek zorunlu olarak ipin ucu başkalarının eline geçecektir. Nasıl topraklarımıza hükmetmeden bağımsız olamazsak, teknolojiye hakim olmadan da bağımsızlığımızı sürdüremeyiz. Üstelik bizim kendimizle birlikte kalbini ve umudunu bize yöneltmiş kardeşlerimize karşı sorumluluk var. Teknolojik bağımsızlığımız bu sebeple de çok önemlidir" dedi. Gelişen teknolojiden daha hızlı hareket edilmesi gerektiğini ifade eden Erdoğan, "Madem çocuklarımız artık doğdukları andan itibaren dijital bir dünyaya gözlerini açıyorlar, öyleyse biz de tüm hazırlığımızı buna göre yapacağız. Bilgiye erişimi sınırlandırmanın değil, tam tersine çeşitlendirmenin ve bilinçli kullanmanın yollarını arayacağız. Bu noktada en büyük görev üniversitelerimize, hocalarımıza düşüyor" diye konuştu. Dünyanın yapay zeka çalışmaları ile yeni bir teknoloji seciyesine doğru gittiğini ve her ülkenin teknolojide bu yeni döneme kendi hedeflerine göre isimler verdiğini kaydeden Erdoğan, Endüstri 4.0'a da değindi. Erdoğan, Japonların "Toplum 5.0" üzerinde çalıştığını, Amerika'da "Yaşam 3.0", "Dördüncü Devrim" gibi tartışmaların olduğunu anımsattı. "Biz ise 'Milli Teknoloji Hamlesi ve Dijital Türkiye' diyerek bu süreçte yerimizi alıyoruz" diyen Erdoğan, bu süreçte yetişmiş insan kaynağını geliştirmekle sorumlu üniversitelere çok büyük görevler düştüğünü aktardı. Üniversite-sanayi işbirliğinin çok daha ileri seviyelere taşınması gerektiğini ifade eden Erdoğan, bu konuda Çin Halk Cumhuriyeti'ni çok başarılı gördüğünü kaydetti. Üniversiteler ile sanayileri yenilikçi fikirlerin ürüne dönüştürülmesi ortak gayesi etrafında buluşturan teknoparkların desteklenmesinin önemini anlatan Erdoğan, "ODTÜ şuanda bu adımı atmış durumda, bir an önce bunun neticesini de almamız lazım. Teknoparkların kuruluş amaçlarının dışına çıkartılmasına engel olmak için buralarda faaliyet yürütecek firmaların seçimine hassasiyet gösterilmelidir. Bu noktada kendini ispatlamış olanlarla bu işi yürütüp, biz neticeyi nerelerde daha çabuk alacağız, buna odaklanmamız lazım. Özellikle doktora programlarına aynı doğrultuda ağırlık verilmesine de ihtiyaç var. Gerek yurt içi gerek yurt dışı programlarıyla doktoralı yetişmiş insan sayımızı ne kadar yükseltebilirsek bu yarıştaki yerimizi o kadar sağlam tutabiliriz. Araştırma programlarının hem koordinasyonlarını hem etkinliğini hem verimliliğini yükseltmek için ilgili kurumlarımız arasında daha sıkı bir işbirliğine gitmemiz lazım" şeklinde konuştu. Daha yapılacak çok işin olduğunun altını çizen Erdoğan, "Türkiye, üniversite yönetimlerinin özerkliği ve kendilerine tahsis edilen kaynaklar bakımından dünyada gerçekten iyi bir yerdedir. Bugün bizim artık 81 ilimizde üniversitemiz var. Öğrenciyi ayağına çeken üniversiteler değil, artık öğrencinin ayağına giden üniversitelerimiz var ve bu bizim için tabii ki çok çok önemli bir adımdı ve bunu gerçekleştirdik. Üniversitelerimiz ellerindeki kaynakları, imkanları, yetkileri en doğru şekilde kullanarak Türkiye'nin gelişmesine, kalkınmasına, büyümesine katkı verdikleri oranda değerlenecek, güçlenecektir. Kendini bilim ve teknolojinin gelişmesine adamış yönetimler elinde üniversitelerimizin yakın gelecekte arzu ettiğimiz kalite seviyesine ulaşacaklarına ben canı gönülden inanıyorum. Hocalarımızın da aynı inançta olduğunu düşünüyorum. Cumhurbaşkanı olarak bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da daima yanınızda bulunacağımdan asla şüpheniz olmasın. Türkiye'yi hep birlikte hedeflerine ulaştıracağız, bu benimle olacak bir iş değil. Ben siyaset olarak ülkemin başındaki bir yönetici olarak varım. Sizler ise ilim ve irfanın temsilcileri olarak varsınız. Eğer bizler de bütünleşirsek o zaman gerçekten milliyetperver, vatansever bir nesli yetiştirir ve ülkemizi uçururuz" dedi. Erdoğan, konuşmasının ardından kendisine çiçek veren öğrencilerle bir müddet sohbet etti.

(Derya Yetim - İlker Turak - Yağmur Yıldız - Ömer Çetin/İHA)