Göl Soğanı Türkiye'de İşlenecek

Yurtdışına ham şekilde pazarlanan ve Alzheimer başta olmak üzere birçok hastalığın tedavi sürecinde uygulanan ilaçların hammaddesini oluşturan Göl soğanının Türkiye'de işlenmesi amacı ile teşvik sistemi hayata geçirilecek.

Özellikle longoz yatakları gibi marjinal topraklarda yetişen ve Türkiye'den ham olarak ihraç edilip yurt dışında ilaç ham maddesi olarak kullanılan Göl soğanı, hak ettiği değeri buluyor. Karadeniz bölgesinde fazlasıyla bulunan ve vahşi arazilerde yetişmesinden dolayı tohumlanmasında ciddi sıkıntı çekilen Göl soğanı ile ilgili Adapazarı Orman Bölge Müdürlüğünde düzenlenen toplantıda, sektör temsilcileri ve Orman mühendislerine, Göl soğanı ile ilgili bilgi verildi.

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından kurulan ve Göl soğanı konusunda çalışmalarda yönlendirici kuruluş olma özelliğini taşıyan Odun Dışı Ürün ve Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen toplantıya konuşmacı olarak katılan Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Emrah Çiçek, Göl soğanı hakkında bilgi verdi.

Çiçek, Göl soğanının ham olarak ihraç edildiğini, ham Göl soğanının ise yüksek fiyatlar ödenerek ithal ettiğimiz ilaçlarda kullanıldığını belirterek, "Göl soğanını ham olarak ihraç etmemiz bize çok ciddi bir katkı sağlamıyor. Bu soğanları işleyerek satmamız gerek. Örneğin Bulgaristan bizden Göl soğanını ham olarak alıyor ve işledikten sonra Türkiye'ye ilaç olarak satıyor. Bunun için Göl soğanının işlenmesi konusunda çalışmaların yürütülmesi gerek" dedi.

Göl soğanının son zamanlarda biyolojik maddelerin topraktan temizlenmesi konusunda kullanıldığını hatırlatan Çiçek, "Bu bitki genel olarak marjinal yani kirli toprakları seviyor. Bu yapısından dolayı biyolojik temizleme işlemlerinde kullanılmaya başlandı. Ekili olduğu toprakta bulunan zararlı maddeleri kendi bünyesine alarak zararsız hale getiriyor. Göl soğanı bu alanda da önemli bir eleman olarak kullanılabilir" diye konuştu.

Göl soğanının doğal ortamlarda yetişmesinden dolayı bazı sıkıntıların yaşandığını da ifade eden Çiçek, şunları söyledi: "Doğal ortamlarda yetiştiği için ormanlara otlamaya çıkan hayvanlar bu bitkilerin çiçeklerini yiyor. Bu da bir tahribata yol açıyor. Aynı zamanda bu çiçekleri yendiği için tohumlama gerçekleşmiyor. Diğer taraftan birçok insan bu bitkileri izinsizce ve zamansız olarak alarak satabiliyor. Bu konuda yaptırımların uygulanması gerekli. Türkiye Göl soğanı ihracatında dünyada bir numara olmasına rağmen bunu işleyemediği için çok düşük para kazanıyor."

Toplantıda konuşan Odun Dışı Hizmetler Daire Başkanı Fuat Şanal ise, Türkiye'de Göl soğanı gibi hammaddeleri işleyebilecek bir alkoid tesisin kurulmasının şart olduğunu vurgulayarak sözlerini şöyle tamamladı: "Türkiye olarak Göl soğanının kilosunu 35 dolardan İran'a satmaktayız. İran, bu bitkiye bazı işlemler yaparak işledikten sonra iki katına Almanya'ya gönderiyor. Almanya ise bunu daha da işleyerek ilaç haline getiriyor ve çok yüksek paralarla bunları satıyor. Bizim bu işlemleri Türkiye'de yapmamız gerek. Türkiye'de bunları işleyecek girişimciler oluşturmalı ve bunlara tesisler kurdurmalıyız. Bu konuda bazı üniversitelerimiz ile işbirliği içerisindeyiz. İki üniversite ile protokol aşamasına geldik." dedi. - SAKARYA