ORDU Prof. Dr. Sevgili: Görülmeyen böcek türlerine rastlayacağız

Prof. Dr. Sevgili: Görülmeyen böcek türlerine rastlayacağız (tekrar)

ORDU Üniversitesi (ODÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Sevgili, Türkiye'de daha önce görülmeyen çeşitli böcek ve bitki türlerinin son yıllarda görülmeye başladığına dikkat çekerek, bu zararlılara karşı hazırlıklı olunması gerektiği uyarısında bulundu.

Yıllar önce Japonya'da ortaya çıkan Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Artvin, Rize, Trabzon, Giresun ve Ordu sahil kısımlarında etkili olan Japonika ismiyle tanınan, yörede kelebek olarak bilinen zararlı böceklerin zaman içerisinde Batı Karadeniz, İstanbul üzerinden Bulgaristan'a ulaştığı belirlendi. ODÜ Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Sevgili, Afrika'dan başlayarak yayılan ve Türkiye'nin İran ile Irak sınırına kadar gelen çöl çekirgesi istilasını hatırlatarak, buna benzer küresel iklim değişimiyle çeşitli böceklerinde Türkiye'de görülmeye başladığını söyledi.

'İLK 2 BİNLİ YILLARDA HOPA BÖLGESİNDE GÖRÜLDÜ'

Türkiye'de, Karadeniz Bölgesi faunası ve florasında yer almayan bitki ve hayvanların bir şekilde bu bölgelere geldiğini, verdikleri zararında ortaya çıktığını vurgulayan Hasan Sevgili, 'İnsan hareketliliğinin günümüzde artmış olması nedeniyle özellikle 'işgalci türler' diye bir kavram oluştu. Bu bölgenin, Karadeniz'in faunası ve florasında yer almayan bitki ve hayvanlar ülkemizde de, bir şekilde gelip uygun ortam bulup hızla popülasyonlarını arttırıyorlar. Vatandaşın kelebek dediği, aslında kelebek olmayan ağustos böceğigiller dediğimiz böcek grubunun bir familyasına ait olan tür. İlk 2 binli yıllarda Hopa bölgesinde görülüyor. Adı Japonika, Asya kökenli bir böcek. Bunlarda bitki özsuyu ile beslenmeye ağız yapısı var.? dedi.

'FINDIK, KİVİ, ORMAN AĞAÇLARINA CİDDİ ETKİLER YAPTI'

Japonika böceğinin bölgede, fındık, kivi ve orman ağaçlarına çok ciddi etkiler yaptığını da vurgulayan Hasan Sevgili, 'Bu tür böcekler 2 binli yıllarda ülkeye girdiler ve her türlü bitkinin özsuyu ile besleniyor. Ülkemizde de doğal bir düşmanı olmadığı için, yani bunu yiyebilen bir kuş, böcek, herhangi bir sürüngen gibi canlılar bu türü tanımadıkları için, uygun ortam koşullarda üreyip çoğaldılar. Bölgemizde bu tür böcekler için besinde bol. Bunlar yıldan yıla hızla Batı Karadeniz'e doğru popülasyonlarını genişlettiler. Bunların göçü çekirgelerin göçü gibi değil. Her yıl belli bir mesafede popülasyonlarını Batı'ya doğru genişlettiler. Önceki yıllarda ise İstanbul üzerinden Bulgaristan'a kadar ulaştı. Bu tür yaklaşık 400 metreye kadar çıkabiliyor. Soğuğu çok sevmiyor, kıyı bölgelerinde etkin. Kıyı bölgelerindeki her türlü fındık, kivi, orman ağaçlarında çok ciddi etkiler yaptı. Direkt bitkiyi doğrudan öldürmüyor. Bitkinin özsuyunu emdiği için bitkileri güçsüz bırakıyor' şeklinde konuştu.

'HAZIRLIKLI OLMAK LAZIM'

Türkiye'de daha önce görülmeyen böcek türlerine bundan sonra sık sık rastlanabileceğini ve bunlara karşı tedbirli olunması gerektiğini de ifade eden Sevgili, 'Japonika böcekler her türlü bitkiye saldırdığı için mücadelesi çok zor. İlaç kullanımı hiç önerilmiyor, 'zaman içerisinde popülasyon kendince bir yere oturacaktır' diye düşünülüyor. Bunlar işgalci türler, giderek artacak. Küresel iklim değişimi var, sadece insanlar değil diğer bitki ve böceklerde normal bulundukları alanlarda yeterince beslenemedikleri zaman ve o bölgede yeterli bitki olmadığı zaman bunlar başka alanlara doğru yavaş yavaş alanlarını genişletiyorlar. Daha önce görmediğimiz çeşitli böcek ve bitki türlerine rastlayacağız. Bunlar giderek artacak ve bizim başımıza iş açacak. Bunlara hazırlıklı olmak lazım? dedi.