Ortadan Kaybolan 300 Yıllık Tarihi Köprünün Sırrı Çözülemedi

Ortadan kaybolan 300 yıllık tarihi köprünün sırrı çözülemedi

GÜMÜŞHANE'nin Arslanca köyü Balahor Deresi üzerinde ortadan kaybolması ile gündeme gelen 300 yıllık tarihi Kınalı Kemer Köprü'nün sırrı çözülemedi. Jandarma ekiplerinin bir çobana dayandırarak '3 ay önce selde yıkıldı' yönünde tuttuğu ve basınla paylaştığı tutanak Arslanca köylüleri ve uzmanları ikna etmeye yetmedi. Köyde yaz döneminin kurak geçtiğini ve neredeyse yağmur yağmadığını anlatan vatandaşlar, sel olayının yaşanmadığını belirtti, köprünün kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce sökülerek götürüldüğü iddiasını yineledi. Uzmanlar da köprünün selle yıkılma ihtimalinin olmadığını savundu, insan faktörüne işaret etti.

Gümüşhane'nin Arslanca köyündeki Balahor Deresi üzerinde bulunan, 3 yaylanın birbirine bağlandığı, 5 metre uzunluğundaki 300 yıllık tarihi Kınalı Kemer Köprü, ortadan kayboldu. Köylüler, cuma günü, yaylalara göç yolu üzerinde bulunan, normal zamanlarda fazla kullanılmayan köprünün yerinde olmadığını fark etti, büyük şaşkınlık yaşadı. Köylüler, Trabzon'un Araklı ilçesinde yerel bir İnternet haber sitesi muhabirlerine ulaşarak olayı bildirdi. Yerel haber sitesine konuşan köylüler, köprüyü en son pazartesi günü sağlam olarak gördüklerini, çarşamba ve perşembe günleri bölgede yağmurun etkili olduğunu, ancak köprüyü sürükleyecek herhangi bir taşkının olmadığını anlattı.

Arslanca Köyü Muhtarı Coşkun Doğan, köylülerle birlikte önceki gün bölgeye giderek arama çalışması başlattı. Sadece bir ayağının kalıntıları yerinde olan köprünün taşan derenin etkisiyle yıkıldığını sananlar, dere yatağı boyunca arama yaptı; ancak taşları bulamadı. Derenin çökse dahi iç içe geçmeli bloklar halindeki köprü taşlarını sürükleyecek debiye sahip olmadığına karar verildi. Daha önce de define kazısı yapıldığı belirtilen köyde, köprünün taşlarının sökülerek, çalındığından şüpheleniliyor.

VALİLİK AÇIKLAMASI YOK, JANDARMA TUTANAĞI VAR

Gümüşhane Jandarma Komutanlığı ekipleri dün Arslanca Köyü'ne gitti, ortadan kaybolan köprü bölgesinde inceme yaptı. 20 dakika süren incelemede Jandarma ekipleri iddiaya göre bir çobana dayandırarak 'Köprü 3 ay önce selde yıkıldı' yönünde tutanak tuttu, köyden ayrıldı. Ancak Jandarma tutanağında selden yıkıldığı öne sürülen köprünün taşlarının nerede olduğuna yer verilmedi. Jandarma ekipleri tuttuğu tutanağı basınla paylaştı. Gümüşhane Valiliği ise bu yönde bir basın açıklaması yayınlamadı.

JANDARMA TUTANAĞI KÖYLÜLERİ İKNA EDEMEDİ

Jandarma ekiplerinin bir çobana dayandırarak '3 ay önce selde yıkıldı' yönünde tuttuğu ve basınla paylaştığı tutanak Arslanca köylülerini ikna etmeye yetmedi. Köyde yaz döneminin kurak geçtiğini ve neredeyse yağmur yağmadığını anlatan vatandaşlar, sel olayının yaşanmadığını belirtti, köprünün kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce sökülerek götürüldüğü iddiasını yineledi. Harçsız yapılan tarihi Kınalı Kemer Köprü'nün taşlarının, yaylada ev yapmak isteyen kişi ya da kişilerce sökülüp, götürülmesiyle ortadan kaybolmuş olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor. Köylüler, jandarmanın olayı aydınlatmasını istedi.

'TAŞLARI ALIP GÖTÜRDÜLER'

Arslanca köyünde oturan Mahmut Demirkıran (75), köprüyü selin yıkma durumunun pek mümkün görünmediğini belirterek Sel yıksa bile taşlar orada olurdu. Olmadığına göre taşları biri götürmüştür. Bunu anlamayacak ne var. Köprü yıkıldıysa taşlar orada olmalıydı. Yoksa demek ki taşları alıp götürdüler dedi.

'DERENİN SUYU O TAŞLARI GÖTÜRMEYE YETMEZ'

Recep Kılıçarslan da Dere köprüyü yıksa taşları kalmalıydı. Bunu birisi alıp gitti. Bu köprü bilinçli alıp götürüldü. Yıkılsaydı illa ki bir parçası dere yatağında kalırdı. Yıkılan köprüleri görüyoruz. Yıkılsa bir kaç parçası orada kalırdı. O taşların içinde mücevher mi vardı Bilemiyoruz. Derenin suyu o taşları götürmeye yetmez. Köyümüzde sel olacak bir yağış olmadı. Sel de olmadı. O taşları biri alıp götürmüştür diye konuştu.

'HAZIR YONTULMUŞ TAŞ, BİRİ ALIP GÖTÜRDÜ'

Musa Demirkıran ise Orada sel olma ihtimali yok. Geçmişte de hiç olmadı. Orada akan su hayvanların dahi içemeyeceği kadar az. Karadeniz'de o kadar büyük seller olur, dereler taşar. Bugüne kadar selde yıkılan bir kemer köprü olmadı. O nedenle bu köprümüzü selin yıkma ihtimali yok. Yıkıldı sayalım, taşlar o zaman orada olurdu. Köprünün şekli hoşuna giden birisi kasıtlı olarak köprüyü yükledi, götürdü. Belki de götüren kişi taşlarla ev yapmış olabilir. Hazır yontulmuş taş, alacak koyacak evin duvarına.Devletimiz bu işi aydınlatmalıdır ifadelerini kullandı.

'KÖPRÜ, 15 GÜN ÖNCE YERİNDEYDİ'

Yusuf Genç, ? Bir ihbar üzerine Kınalı Köprü'nün yerinde olmadığına dair bilgi aldık. Biz de bunu kendi kaynaklarımızla araştırdık. 3 ay önce burada bir sel felaketi olduğu yönünde bilgiler geldi, biz burada böyle bir sel felaketi olmadığı konusunda bilgilere ulaştık. Köprünün yerinde olmadığını bize söylediler. Haberi sayfamıza taşıdık, taşıdıktan sonra bir vatandaştan telefon aldık. Kendisi bölgeye gittiği zaman köprüyü yerinde görmediğini söyledi. Köprünün 15 gün önce yerinde olduğunu ve köprünün esrarengiz bir şekilde yerinden kaybolduğunu söyledi. Söylendiğine göre burada 3 ay önce bir sel felaketi olmuş ve köprünün bu sel sonucunda yıkıldığı söyleniyor. Böyle bir tarihi köprü yıkıldıysa bunun tutanağı var mıdır Var ise bu tutanak kim ile paylaşılmıştırö ifadelerini kullandı.

'KÖPRÜYÜ 1.5 AY ÖNCE YERİNDE GÖRDÜM'

Kınalı Kemer Köprü'yü 1.5 ay önce yerinde sağlam gördüğünü anlatan Ramazan Uzun ? Ben kurban bayramında köydeydim. Köyü gezdim ve köprünün orada sağlam halini gördüm. Köprünün 3 ay önce yıkılma ihtimali yok. Jandarmanın bu yönde açıklama yaptı ama bu açıklamayı doğru bulmuyorumö dedi.

Köprünün kaybolduğunu İnternet haber sitesinde paylaşan Yusuf Genç, olayın kendisine köylüler tarafından iletildiğini belirterek Köprünün yerinde olmadığı haberi bize ulaştı. Haberi sayfamıza taşıdıktan sonra bir vatandaştan telefon aldık. Kendisi 15 gün önce köprünün yerinde olduğunu ancak şimdi olmadığını anlattı, köprünün esrarengiz bir şekilde yerinden kaybolduğunu söyledi. 3 ay önce bir sel felaketi olmuş ve köprünün bu sel sonucunda yıkıldığı söyleniyor. Böyle bir tarihi köprü yıkıldıysa bunun tutanağı var mıdır Var ise bu tutanak kim ile paylaşılmıştırö ifadelerini kullandı.

ERÜZ KÖPRÜ SEL ETKİSİYLE YIKILMAMIŞTIR, İNSAN MÜDAHALESİ VAR

Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Dr. Coşkun Erüz de coğrafyanın doğal kayalarından yapılmış, herhangi hiçbir işlem bulunmayan tamamen kayaların dizilimiyle meydana getirilmiş Kınalı Köprü'nün yüzlerce yıldır orada maruz kaldığı büyük sel ve afetlere rağmen ayakta kaldığını belirterek köprünün bu zamana kadar yıkılmadığını söyledi. O bölgede herhangi büyük bir afet, sel kaydı olmadığını ifade eden Erüz, Dolayısıyla bu coğrafyada bu şekilde büyük bir sel doğuracak bir durum yok. Dolayısıyla sellerle olduğu ifadesi biraz yanlış. Köprüyü büyük ihtimalle, maalesef bilinçsiz insanımızın küçük menfaatler derdinde, hazine aramak amacıyla köprünün ayağına yaptıkları müdahaleyle yıkıldığını düşünüyoruz. Bu kemer köprü üzerindeki herhangi bir taş ile oynandığında köprünün yıkılacağını düşünmediklerinden dolayı, temel kısmına yapılan tüm müdahale köprünün yıkılmasına neden oldu. Sel veya heyelan etkisi yok, çünkü köprünün devamına baktığınız zaman, köprü tamamen yığma taş, moloz taşların dizilimiyle oluşmuş. Küçük bir köprü değil ama baktığımızda köprünün yakın zamanda yıkıldığına dair doğal izler var. Köprünün ayak kısmından kopan parçaların daha yağmur bile yemediğini gösterecek kadar net izler var. Yani 3-5 ay öncesiyle alakası yok. Uzmanlar gidip bunları incelediğinde, bunun çok yakın bir zamanda deforme edildiğini gösterecek izler var. Köprü insan eliyle, tahrip edilip yok edildi. Burada yetkililere düşen, 'sel götürdü, yeni olmadı' gibi bir söylemle üzerini kapatmak yerine, bunu kim yaptıysa sorumlusunu bulup gereken cezayı vermesi. Bölgemizin insanlığın kültür mirası olan tarihi eserlerimizi ki İpek Yolu gibi tarihi bir yol üzerinde bulunan köprülerden biriydi bu. Sel derenin bir tarafını tahrip ederken, diğer tarafını bırakmaz. Belli bir seviyede tüm alanı tahrip eder ama bakıyoruz ki, köprünün ayaklarının olduğu yerde otlar dahi duruyor. Toprak da duruyor, ot da duruyor. Köprüyü götüren sel, bunları burada bırakmaz. Bu durumu selde aramak yerine, başka bir nedende aramak gerekiyor. Meteorolojik ve hidrolojik olarak orada sel olduğunu bilimsel olarak ispatlamak gerekiyor, söylemle sel olmazö dedi.

KEMER KÖPRÜLER

Engebeli arazi yapısına sahip Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, kıyıdan başlayan yüksek tepeler ve dağlar arasında derin vadiler yer alıyor. Bu vadiler içinde akarsu ile derelerin çok olmasının, yörede sık aralıklarla köprü inşa edilmesine neden olduğu belirtildi. Köprüler ise kemer ve korkulukları kesme taştan diğer kısımları da moloz taştan inşa edildi. Kemer ayakları, bazen dere yatağına bazen de dere kenarındaki ana kayalar üzerine oturtuldu. Doğu Karadeniz'de, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait çok sayıda kemer köprünün, yüzyıllardır ulaşımda kullanıldığı biliniyor.